Αθήνα 06/08/1997
Αρ. πρωτ.:
ΠΟΛ. 1222
ΘΕΜΑ: Υποχρεώσεις αγροτών να εκδίδουν δελτία αποστολής και να λαμβάνουν παραστατικά δαπανών.
Όπως είναι γνωστό, με την Α.Υ.Ο 1050323/ΠΟΛ. 1121/31.5.91 (ΦΕΚ Β΄444), από την 1.8.1991 έχει καθιερωθεί η υποχρέωση των αγροτών του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. να εκδίδουν για τα διακινούμενα προϊόντα τους θεωρημένα δελτία αποστολής.
Η υποχρέωση δε αυτή περιελήφθη στη συνέχεια στις διατάξεις του άρθρου 11 παρ. 2 του ισχύοντος Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/92).
Είναι φανερό ότι η καθιέρωση του συγκεκριμένου μέτρου αποσκοπεί στον αποτελεσματικότερο φορολογικό έλεγχο των διακινούμενων αγροτικών προϊόντων και κατ΄ επέκταση στην καλύτερη διασφάλιση των δημοσίων εσόδων, παρέχοντας τη δυνατότητα αντιπαραβολικού ελέγχου των Δ.Α. των αγροτών με τα βιβλία και στοιχεία των επιτηδευματιών (εμπόρων κλπ).
Κατά συνέπεια η συμμόρφωση των αγροτών στη συγκεκριμένη υποχρέωση διασφαλίζει τόσον τα δημόσια έσοδα, όσον και τα συμφέροντα των ίδιων των αγροτών, οι οποίοι με τη σύννομη έκδοση των Δελτίων Αποστολής (Δ.Α.) εξασφαλίζουν τη σωστή έκδοση των τιμολογίων αγοράς εκ μέρους των αγοραστών εμπόρων, κ.λ.π.
Επειδή όμως έχει παρατηρηθεί, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, κυρίως από έλλειψη σωστής ενημέρωσης, αγρότες να μην εκδίδουν τα Δ.Α. και προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή των προβλεπομένων αυστηρών κυρώσεων σε αγρότες που από άγνοια παραβαίνουν τις ισχύουσες διατάξεις, παρέχουμε τις παρακάτω διευκρινήσεις:
Ι. ΕΝΝΟΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ - ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΕΚΔΟΣΗΣ Δ.Α.
1. Οι υποχρεώσεις που απορρέουν από την υπόψη απόφαση καταλαμβάνουν τους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων, οι οποίοι δεν έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς του Φ.Π.Α. και δεν υποχρεούνται να τηρούν βιβλία του Κ.Β.Σ. (πλην του ημερολογίου μεταφοράς).
Παραγωγοί αγροτικών προϊόντων θεωρούνται, για την εφαρμογή του Κ.Β.Σ., οι γεωργοί, οι κτηνοτρόφοι, οι πτηνοτρόφοι, οι μελισσοκόμοι, οι σηροτρόφοι, εκείνοι που υλοτομούν και παράγουν δασικά προϊόντα και οι αλιείς (από 1.1.98 μόνο οι αλιείς σε γλυκά νερά).
Για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών δεν ασκεί επιρροή αν η ιδιότητα του παραγωγού είναι κύρια επαγγελματική δραστηριότητα ή μη. Συνεπώς, η απόφαση αυτή καταλαμβάνει και τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους μισθωτούς κ.λ.π. για την αγροτική τους δραστηριότητα.
2. Οι κατά την προαναφερόμενοι έννοια παραγωγοί εκδίδουν θεωρημένο δελτίο αποστολής στις εξής περιπτώσεις:α) Χονδρική πώληση.
β) Λιανική πώληση (π.χ. προς λαϊκές αγορές).
γ) Πώληση μέσω τρίτων
δ) Επεξεργασία.
ε) ΣυσκευασίαΔιευκρινίζεται ότι δεν ενδιαφέρει φορολογικά, αν η μεταφορά γίνεται με δημόσιας χρήσης μεταφορικά μέσα ή με ιδιωτικής χρήσης (π.χ. αγροτικά αυτοκίνητα, τρακτέρ, κ.λ.π.), αρκεί η μεταφορά ή αποστολή να γίνεται με δική του ευθύνη (του παραγωγού).
ΙΙ. ΔΙΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΠΕΔΙΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Εχει γίνει δεκτό (Εγκ. ΠΟΛ. 1155/91 και 3/92) ότι δεν εκδίδονται Δ.Α. από τους αγρότες στις εξής περιπτώσεις:
α) Όταν τα αγροτικά προϊόντα παραδίδονται από τον παραγωγό στον επιτηδευματία στην αγροτική εκμετάλλευση ή τις εγκαταστάσεις του παραγωγού (αποθήκες, στάβλους κ.λ.π.) και στη συνέχεια διακινούνται με ευθύνη του παραλαμβάνοντος (αγοραστή - επιτηδευματία ή συνεταιρισμού).
Στις περιπτώσεις αυτές εκδίδει ο επιτηδευματίας ή συνεταιρισμός που παραλαμβάνει και διακινεί τα προϊόντα δικό του "αντίστροφο" δελτίο αποστολής.
β) Όταν τα αγροτικά προϊόντα συγκεντρώνονται σε προκαθορισμένα σημεία στο δρόμο ή τοποθεσίες, προκειμένου αυτά να παραληφθούν από εμπόρους ή συνεταιρισμούς και να διακινηθούν στη συνέχεια με δική τους ευθύνη, δεν απαιτείται έκδοση Δ.Α. από τον αγρότη για τη διακίνηση από τον τόπο συγκομιδής (χωράφι κ.λ.π.) ή τις εγκαταστάσεις του μέχρι το σημείο συγκέντρωσης.Διευκρινίζεται ότι τα ανωτέρω δεν καλύπτουν τις περιπτώσεις συγκέντρωσης αγροτικών προϊόντων σε αποθήκες και λοιπές μόνιμες εγκαταστάσεις ή συνεταιρισμών.
Τέλος, δεν εκδίδεται δελτίο αποστολής από τους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων σε κάθε περίπτωση διακίνησης που δεν κατονομάζεται ρητά στο νόμο (άρθρο 11 παρ. 2), όπως π.χ. διακίνηση για αποθήκευση ή φύλαξη κ.λ.π., καθώς επίσης και στις περιπτώσεις διακίνησης ελαιοκάρπου από τους ελαιώνες στα ελαιοτριβεία προς έκθλιψη.ΙΙΙ. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ
Στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί το ακριβές βάρος των προς μεταφορά αγροτικών προϊόντων μπορεί να αναγράφεται το βάρος κατά προσέγγιση και όπου υπάρχει συσκευασία (π.χ. κιβώτια, τελάρα, σακιά κ.λ.π.) ή τεμάχια (π.χ. ζώντα ζώα) αναγράφεται και το πλήθος αυτών.
Μετά τη ζύγιση αναγράφεται στο Δ.Α. το ακριβές βάρος και επισυνάπτεται το ζυγολόγιο, εφ΄ όσον υπάρχει.IV. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΥΛΑΞΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ
Με βάση τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 3 και 21 παρ. 1 του Κ.Β.Σ. οι αγρότες, όπως και οι λοιποί υπόχρεοι, πρέπει να ζητούν και να λαμβάνουν το αντίτυπο των φορολογικών στοιχείων που αφορούν συναλλαγές τους και εκδίδονται από τρίτους προς αυτούς, τα παραστατικά αυτά διαφυλάσσονται και επιδεικνύονται στο φορολογικό έλεγχο.
Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, διευκρινίζεται ότι οι αγρότες πρέπει να ζητούν, να λαμβάνουν και να διαφυλάσσουν, εκτός από τα εκδιδόμενα φορολογικά στοιχεία και το τηρούμενο ημερολόγιο μεταφοράς:- Τα τιμολόγια αγοράς που εκδίδουν προς αυτούς οι αγοραστές επιτηδευματίες για την αγορά αγροτικών προϊόντων.
- Τις φορτωτικές που εκδίδουν οι εκμεταλλευτές δημόσιας χρήσης μεταφορικών μέσων για τη μεταφορά των αγροτικών προϊόντων.
- Τα τιμολόγια ή τις αποδείξεις παροχής υπηρεσιών που εκδίδονται για αμοιβές συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας, συσκευασίας κ.λ.π. αγροτικών προϊόντων.
- Τα τιμολόγια για την αγορά παγίου εξοπλισμού (αγροτικά μηχανήματα, εργαλεία, εγκαταστάσεις κ.λ.π.) καθώς και αγοράς λιπασμάτων, γεωργικών φαρμάκων, σπόρων, δενδρυλίων, ζωοτροφών.
V. ΤΕΛΙΚΑΜετά τις ανωτέρω διευκρινίσεις παρακαλούνται οι συνεταιριστικές οργανώσεις των αγροτών να ευαισθητοποιηθούν τα μέλη τους και να συστήσουν την εφαρμογή των ισχυουσών διατάξεων, προκειμένου να προστατευθούν τα μέλη τους αγρότες από την επιβολή κυρώσεων.
Παράλληλα, εφιστάται η προσοχή των φοροελεγκτικών υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ., ΣΔΟΕ) να ελέγχουν επισταμένως από 18.8.1997 την έκδοση δελτίων αποστολής για τις διακινούμενες ποσότητες αγροτικών προϊόντων.