ΦΕΚ Β΄468 05/03/2004
ΥΠ. 9732
Θέμα: Καθορισμός των προστίμων, ανέγερσης και διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών
ΟΙ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
Έχοντας υπόψη: ......
κ.λ.π.
αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Κατηγορίες αυθαίρετων κατασκευών
1. Οι αυθαίρετες κατασκευές, όπως προσδιορίζονται σύμφωνα με nς παρ. 3 και 4 του άρθρου 22 του ΓΟΚ '85, κατατάσσονται στις εξής κατηγορίες:
α. Πολεοδομικά αυθαίρετο: είναι το κτίριο ή τμήμα αυτού, και κάθε κατασκευή ή εγκατάσταση, που κατασκευάζεται χωρίς οικοδομική άδεια ή κατά παράβαση ή καθ' υπέρβαση άδειας, και ταυτόχρονα παραβιάζει τους γενικούς και ειδικούς όρους δόμησης της περιοχής. Για την κατάταξη στην ως άνω κατηγορία αυθαιρέτων, στους όρους δόμησης περιλαμβάνονται οι οικοδομικές και ρυμοτομικές γραμμές, ο συντελεστής δόμησης, το ποσοστό κάλυψης, το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, και οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης.
β. Δομικά ή κτιριολογικά αυθαίρετο: είναι τμήμα κτιρίου, κατασκευή ή εγκατάσταση που παραβαίνει τους λοιπούς όρους του Γ.Ο.Κ., πλην των αναφερομένων στην παρ. α, ή τον κτιριοδομικό και τους λοιπούς κανονισμούς.
γ. Μεγάλης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης αυθαίρετο: είναι το πολεοδομικά αυθαίρετο της παρ. α, που κατασκευάζεται στα ρέματα, στους βιότοπους, σε παραλιακά δημόσια κτήματα, στους αρχαιολογικούς χώρους, σε δάση και σε αναδασωτέες εκτάσεις.
Άρθρο 2
Εκτίμηση της αξίας αυθαίρετου κτίσματος, κατασκευής ή εγκατάστασης κατά κατηγορίες κύριας ή βοηθητικής χρήσης
1. Ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας των αυθαιρέτων κτισμάτων, κατασκευών ή εγκαταστάσεων, που ανεγείρονται μετά την δημοσίευση της απόφασης αυτής, για τον εν συνεχεία υπολογισμό των προστίμων της παρ.2του άρθρου 17 του Ν.1337/83, γίνεται με βάση την επιφάνεια του αυθαιρέτου επί την τιμή ζώνης που ισχύει σε κάθε περιοχή, σύμφωνα με το αντικειμενικό σύστημα του Υπουργείου Οικονομικών, ως εξής:
α. για επιφάνειες κύριας χρήσης ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας γίνεται με βάση το σύνολο της επιφάνειας του αυθαιρέτου, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η επιφάνεια κλιμακοστασίων, διαδρόμων και εισόδων,
β. για επιφάνειες βοηθητικών χώρων και κατασκευών, όπως υπογείων, κλειστών χώρων στάθμευσης, ελεύθερων χώρων PILOTIS, ημιυπαίθριων χώρων και εξωστών, απολήξεων κλιμακοστασίων και στεγών, ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας γίνεται με βάση το ένα τρίτο της επιφάνειας του αυθαιρέτου,
γ. για την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης χώρων κυρίας ή βοηθητικής χρήσης, ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας γίνεται με βάση το ένα πέμπτο της επιφάνειας του αυθαιρέτου.
2. Σε περίπτωση που δεν έχει καθορισθεί τιμή ζώνης για την περιοχή του αυθαιρέτου, ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας γίνεται με βάση την επιφάνεια του αυθαιρέτου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ως άνω περιπτώσεις α, β, γ της παρ. 1, επί την ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στο νομό που βρίσκεται το αυθαίρετο, εκτός αν πρόκειται για αυθαίρετο Μεγάλης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης σύμφωνα με το άρθρου 3 παρ 1γ, οπότε ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας γίνεται με βάση την επιφάνεια του αυθαιρέτου, σύμφωνα με τις ως άνω περιπτώσεις α, β, γ της παρ. 1, επί τη μεγαλύτερη τιμή ζώνης που ισχύει στο νομό που βρίσκεται το αυθαίρετο.
3. Για κάθε αυθαίρετη εγκατάσταση ή εργασία, που λόγω της φύσεώς της δεν αντιστοιχεί σε επιφάνεια χώρου, σύμφωνα με τις ως άνω παραγράφους, και για το λόγο αυτό ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας δεν μπορεί να γίνει με βάση την επιφάνεια του αυθαιρέτου, ο υπολογισμός της συμβατικής αξίας του αυθαιρέτου γίνεται αναλυτικά, με τρέχουσες τιμές.
4. Σε περίπτωση μη αποπερατωμένου κτιρίου, κατασκευής ή εγκατάστασης, η συμβατική αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται ως πλήρως αποπερατωμένου κτιρίου, κατασκευής ή εγκατάστασης.
Άρθρο 3
Υψος των προστίμων ανέγερσης και διατήρησης κατά κατηγορία αυθαιρέτων
1. Το ύψος του προστίμου ανέγερσης αυθαιρέτου υπολογίζεται με βάση την συμβατική αξία του, όπως προσδιορίζεται κατά περίπτωση στο άρθρο 4, και ανάλογα με το χαρακτηρισμό του κατά κατηγορία αυθαιρέτου, σύμφωνα με το άρθρο 3, ως εξής: α. για το Πολεοδομικά αυθαίρετο, ίσο με την συμβατική αξία του αυθαιρέτου, β. για τις μικρές Πολεοδομικές παραβάσεις, και τα δομικά ή κτιριολογικά αυθαίρετα, ίσο με το ένα πέμπτο της συμβατικής αξίας του αυθαιρέτου, και ίσο με δέκα ευρώ (10ε) ανά Τ.μ. επιφάνειας που Προκύπτει λόγω προσθήκης θερμομονωτικού κελύφους. γ. για το αυθαίρετο Μεγάλης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, ίσο με το διπλάσιο της συμβατικής αξίας του αυθαιρέτου.
2. Το ύψος του προστίμου ανέγερσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των χιλίων ευρώ (1000 ε), για κάθε Πολεοδομικά αυθαίρετη κατασκευή, των πεντακοσίων ευρώ (500 ε), για κάθε Δομικά ή κτιριολογικά αυθαίρετο και των δύο χιλιάδων ευρώ (2000 ε), για κάθε αυθαίρετο Μεγάλης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.
3. Το ύψος του προστίμου διατήρησης το οποίο επιβάλλεται για κάθε έτος διατήρησης του αυθαιρέτου μέχρι την κατεδάφιση, ορίζεται ίσο με το πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου ανέγερσης του αυθαιρέτου όπως προσδιορίζεται στις προηγούμενες παραγράφους 1 και 2.
Στα αυθαίρετα της παραγράφου 1 β, εφόσον δεν αποκαθίστανται, δεν νομιμοποιούνται ή δεν εξαιρούνται της κατεδάφισης, και διατηρούνται, επιβάλλεται το ως άνω πρόστιμο διατήρησης, ενώ στις περιπτώσεις που έχουν τις σχετικές προϋποθέσεις και εξαιρούνται της κατεδάφισης και διατηρούνται, σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 8 του Ν.1512/85 και την Απόφαση που εκδίδεται κατ' εφαρμογή του άρθρου 9 παρ. 5 του Ν.3212/03, επιβάλλεται εφάπαξ πρόστιμο ίσο με το πρόστιμο ανέγερσης.
4. Το κατά την προηγούμενη παράγραφο ετήσιο πρόστιμο διατήρησης, μετά την αρχική επιβολή και βεβαίωσή του, επιβάλλεται για καθένα από τα επόμενα έτη διατήρησης του αυθαιρέτου, σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ.3 του Ν.1337/83, αναπροσδιοριζόμενο με προσαύξηση του προστίμου του εκάστοτε προηγούμενου έτους κατά δύο (2%) τοις εκατό. Η ετήσια είσπραξή του γίνεται Μηχανογραφικά, σύμφωνα με το επόμενο άρθρο 4 παρ. 1.
Άρθρο 4
Διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των προστίμων
1. Τα πρόστιμα όπως τελικά οριστικοποιούνται από την επιτροπή κρίσεως ενστάσεων αυθαιρέτων του άρθρου 4 του ΠΔ 267/98, βεβαιώνονται στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία, εισπράττονται ως δημόσιο έσοδο στον Κ.Α.Ε. 3513 και αποδίδονται εξ ολοκλήρου στο Ειδικό Ταμείο Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΤΕΡΠΣ). Επίσης με χρηματικό κατάλογο της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας βεβαιώνεται το ετήσιο πρόστιμο διατήρησης, όπως έχει προκύψει μετά τις κατά περίπτωση ισχύουσες εκπτώσεις, αναπροσδιοριζόμενο ετησίως με προσαύξηση του ποσού του εκάστοτε προηγούμενου έτους κατά δύο (2%) τοις εκατό, το οποίο εισπράττεται από τις αρμόδιες ΔΟΥ. Με νεότερη Απόφασή μας θα οριστούν οι όροι και διαδικασίες της Μηχανογραφικής βεβαίωσης του προστίμου δια τήρησης.
2. Σε κάθε περίπτωση που το αυθαίρετο, για το οποίο έχει βεβαιωθεί πρόσημο διατήρησης, κατεδαφισθεί από τον υπόχρεο ή νομιμοποιηθεί με οποιαδήποτε διαδικασία, και σε περίπτωση εξαίρεσης από την κατεδάφιση με μετατροπή του προστίμου διατήρησης σε εφάπαξ εισφορά, κατά τις διατάξεις του Ν 1337/83 και του Ν 1512/85,αποστέλλεται φύλλο έκπτωσης (Α.Φ.ΕΚ.), στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, για τη διαγραφή του Τυχόν οφειλομένου υπολοίπου του ετήσιου προστίμου διατήρησης.
3. Τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε δώδεκα (12) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στο επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
4. Στις περιπτώσεις που οι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν την εφάπαξ καταβολή μέχρι την προθεσμία λήξης της πρώτης δόσης των οφειλόμενων προστίμων, παρέχεται έκπτωση δέκα (10%) τοις εκατό.
5. Κατά τα λοιπά, ισχύουν οι διατάξεις περί διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.
Άρθρο 5
Μεταβατικές διατάξεις
1. Εκκρεμείς διαδικασίες έκδοσης των πράξεων χαρακτηρισμού αυθαιρέτου και επιβολής προστίμων σε εφαρμογή των διατάξεων του Π.Δ. 267/1998 (Φ.Ε.Κ.195/Α) μπορεί να συνεχίζονται και ολοκληρώνονται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις. Ως εκκρεμείς διαδικασίες θεωρούνται οι περιπτώσεις που έχει συνταχθεί έκθεση αυθαιρέτου.
2. Για τα αυθαίρετα που διαπιστώνονται οποτεδήποτε μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας Απόφασης, ο υπολογισμός των προστίμων ανέγερσης και διατήρησης γίνεται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις, των άρθρων 2 και 3 του Π.Δ. 267/1998 (Φ.Ε.Κ. 195/Α), εφόσον:
α. έχουν ανεγερθεί πριν την 31.12.2003, ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 3212/2003,
β. έχουν ανεγερθεί πριν την 31.8.1983 και δεν έχουν δηλωθεί με βάση τις διατάξεις των Α.Ν.41 0/68, των άρθρων 119 και επόμενα του ΝΔ 8/73, Ν.720/77, Ν.1337/83, Ν.1849/89 και Ν.1512/85,
γ. έχουν δηλωθεί με τις πιο πάνω διατάξεις και μετά την εφαρμογή της παρούσας Απόφασης, απορρίπτεται η εξαίρεσή τους από την κατεδάφιση, μόνο ως προς το πρόστιμο διατήρησης, από 14.3.1983.
3. Για αυθαίρετα που είχε εφαρμοσθεί η παράγραφος 4 του άρθρου 2 του Π. Δ/τος 267/98, γίνεται επανεξέταση, και εφόσον έχουν αποπερατωθεί ή έχουν πρόσθετα αυθαίρετα, επιβάλλεται πρόστιμο σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 4 της παρούσας Απόφασης, και εφαρμόζονται οι διατάξεις των παρ. 1 και 2 ή της παρούσας Απόφασης, αναλόγως του χρόνου κατασκευής των πρόσθετων αυθαιρέτων.
Άρθρο 6
Καταργούμενες διατάξεις και Έναρξη ισχύος
1. Από την ισχύ της παρούσας καταργούνται τα άρθρα 2 και 3 του Π.Δ. 267/1998 Φ.Ε.Κ. 195/Α με την επιφύλαξη του άρ θρου 5 της παρούσας, η Απόφαση 28521/6397/27.10.98, καθώς και κάθε άλλη διάταξη που είναι αντίθετη με τα οριζόμενα στην παρούσα.
2. Η ισχύς της Απόφασης αυτής αρχίζει από την δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.