ΙΚΑ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ: 94/2007
Αριθμ. Πρωτ.: Ε41/223/1-8-2007

Αρμοδιότητα, Διαδικασία και Τρόπος Υπολογισμού ποσοστού Εργατικής Δαπάνης Δημοσίων Έργων, Χορήγηση Βεβαιώσεων για Είσπραξη Λογ/σμών, Εκκαθάριση Μερικών και Τελικών Λογ/σμών .

ΣΧΕΤ. : Εγκ. 111/65, 110/68, 30/80, 50/81, 125/92, 7/93, 21/01 και 52/02.

Επειδή το τελευταίο χρονικό διάστημα παρουσιάσθηκαν προβλήματα σχετικά με τα αναφερόμενα στο θέμα, υπενθυμίζουμε τις οδηγίες που έχουν δοθεί κατά καιρούς με τις σχετικές εγκυκλίους και Γ.Ε. και σας γνωστοποιούμε τα ακόλουθα:

1. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ, ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ & ΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
1.1. Αρμοδιότητα - Διαδικασία
Όπως είναι γνωστό, ο συντελεστής εργατικής δαπάνης, καθορίζεται κατά την απογραφή του έργου με Απόφαση Δ/ντου του οικείου Υποκ/τος με την οποία καθορίζεται το ύψος των εισφορών και ο τρόπος καταβολής αυτών.
Η Απόφαση εκδίδεται μετά από έκθεση του αρμοδίου υπαλλήλου του Υποκ/τος ή μετά από έκθεση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Ιδρύματος.
Κατά της αποφάσεως αυτής, η οποία κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο, δύναται να ασκηθεί το προβλεπόμενο από το αρθ. 120 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. ενδικοφανές μέσο της ενστάσεως ενώπιον της Τ.Δ.Ε. και εν συνεχεία της προσφυγής στα Διοικητικά Δικαστήρια. Πριν την εισαγωγή της υπόθεσης στην Τ.Δ.Ε. και ανεξάρτητα του εάν το Π.Ε.Δ έχει υπολογισθεί από το Υποκ/μα ή από την Τεχνική Υπηρεσία, θα πρέπει η ένσταση με όλα τα συν/να δικαιολογητικά καθώς και όσα ο ενιστάμενος προσκομίσει να αποστέλλονται στην Τεχνική Υπηρεσία για επανέλεγχο της υπόθεσης.
Σημειωτέον εν προκειμένω ότι μετά την υποβολή ενστάσεως ο ενδιαφερόμενος δεν μπορεί να βρεθεί σε δυσχερέστερη θέση από αυτήν που βρισκόταν πριν την υποβολή της ενστάσεως.
Οι τεχνικές υπηρεσίες του Ιδρύματος και το Ανώτατο Τεχνικό Συμβούλιο επιλαμβάνονται του καθορισμού ποσοστού εργατικής δαπάνης για τα οικοδομοτεχνικά έργα προϋπολογισμού ή τελικής δαπάνης ποσού ίσου ή μεγαλύτερου του 100πλάσιου και 800πλασίου αντίστοιχα του ανωτάτου μηνιαίου ορίου αποδοχών (εγκ. 50/81).
Τα προαναφερόμενα ποσά (100πλάσιο και 800πλάσιο) του ανωτάτου ορίου μηνιαίων αποδοχών, γνωστοποιούνται στα υποκαταστήματα με τις σχετικές εγκυκλίους που κοινοποιούνται κάθε φορά τα τεκμαρτά ημ/σθια.
Ο υπολογισμός της εργατικής δαπάνης γίνεται από τα υποκαταστήματα με χρήση των συντελεστών των πινάκων 4 έως 10 του άρθ. 38 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. που έχουν κοινοποιηθεί με την εγκ. 52/02 μόνο για έργα προϋπολογισμού μικρότερου του 100πλασίου του ανωτάτου μηνιαίου ορίου αποδοχών.
Σε περίπτωση αποριών θα πρέπει να ζητούνται πληροφορίες από την τεχνική υπηρεσία στα τηλέφωνα που αναγράφονται στο με αριθ. Γ31/4492/7-12-06 Γενικό Έγγραφο.
Όμως, όταν οι αναφερόμενες στους προϋπολογισμούς των έργων εργασίες δεν αναφέρονται στους πίνακες 4-10 του άρθρου 38 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. του καθορισμού του Π.Ε.Δ. πρέπει να επιλαμβάνεται η Τεχνική Υπηρεσία. Τούτο προβλέπεται από την διάταξη του άρθ. 38 παρ. 5 του ως άνω Κανονισμού με την οποία ορίζεται ότι «Το ποσοστό εργατικής δαπάνης για οικοδομικές ή τεχνικές εργασίες που δεν περιλαμβάνονται στον παρόντα Κανονισμό, όπως και για εργασίες που ορίζονται με απόφαση του Διοικητή του Ιδρύματος καθορίζεται με απόφαση του Δ/ντή του οικείου Υποκ/τος μετά από έκθεση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Ιδρύματος» (εγκ. 52/02).
Διευκρινίζεται εν προκειμένω ότι τα προαναφερόμενα δεν ισχύουν για τα ιδιωτικά τεχνικά έργα τα οποία ανεξαρτήτως ποσού αποστέλονται στην Τεχνική Υπηρεσία κατά την διαδικασία που ορίζεται στην εγκ. (52/02).
Σημειώνεται ότι :
Το πρόβλημα που δημιουργείται, στις περιπτώσεις που από τους αναδόχους των έργων ζητείται βεβαίωση για είσπραξη λογαριασμού (συνήθως 1ης πιστοποίησης) στο διάστημα που μεσολαβεί από την αποστολή των σχετικών δικαιολογητικών στην Τεχνική Υπηρεσία μέχρι και τον καθορισμό του Π.Ε.Δ. από αυτή, πάντοτε αντιμετωπιζόταν με την χρήση ενός «προσωρινού συντελεστή» που καθόριζε ο Διευθυντής του Υποκαταστήματος μετά από συνεννόηση με την Τεχνική Υπηρεσία, λαμβάνοντας υπ΄ οψιν βασικά στοιχεία του προϋπολογισμού, το είδος των εργασιών κ.λ.π.. Η ίδια ως άνω πρακτική πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζεται.
Υπενθυμίζουμε ότι τα αρμόδια ασφ/κά όργανα θα πρέπει να ζητούν από τους αναδόχους των έργων να προσκομίζουν προϋπολογισμούς προσφοράς ή προσφοράς μελέτης, Ανακεφαλαιωτικούς Πίνακες, Τελικούς Λογ/σμούς, Τεχνικές Προσφορές, Συμβάσεις κ.λ.π. οι οποίοι θα φέρουν τις κατά νόμου υπογραφές και να αποτελούν επικυρωμένα κατά νόμου φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων (όλων των σελίδων τους) (εγκ. 21/01, Γ.Ε : Ε41/346/29-12-06).
Υπενθυμίζουμε επίσης ότι στις περιπτώσεις που έχουμε συμπληρωματικές συμβάσεις, Αναλυτικούς πίνακες εργασιών ή Συγκριτικούς πίνακες κ.λ.π. θα πρέπει να αποστέλονται στην Τεχνική Υπηρεσία για επαναπροσδιορισμό του Π.Ε.Δ.
1.2. Τρόπος Υπολογισμού
Ο προσδιορισμός της εργατικής δαπάνης και του συντελεστή, όπως περιγράφεται και στις εγκυκλίους 50/81 και 7/93, γίνεται με τον ακόλουθο τρόπο :

•Για κάθε επιμέρους εργασία που θα εκτελεσθεί από εργατοτεχνίτες, οι οποίοι θα πρέπει να ασφαλισθούν με τις ειδικές διατάξεις των άρθρων 35-51 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. (ασφάλιση οικοδόμων) υπολογίζεται η εργατική δαπάνη κατά κονδύλιο, με τους προβλεπόμενους από τους πίνακες 4 έως 10 του άρθ. 38 ειδικούς συντελεστές.
•Αθροίζονται όλες οι κατά τα ανωτέρω προσδιοριζόμενες επιμέρους εργατικές δαπάνες και το άθροισμα αποτελεί την συνολική εργατική δαπάνη του έργου.
Τονίζεται ότι, η κατά τα ανωτέρω προσδιοριζόμενη εργατική δαπάνη αντιστοιχεί στην αμοιβή μόνο των εργατοτεχνιτών που ασφαλίζονται με τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 35 - 51 (κεφ. ΣΤ΄) του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
•Διαιρείται η κατά τα ανωτέρω συνολική εργατική δαπάνη δια του προϋπολογισμού του έργου (ανεξάρτητα με τις συμπεριλαμβανόμενες σ΄ αυτόν εργασίες, οικοδομικές και μη οικοδομικές). Το πηλίκον ανάγεται σε ποσοστό επί της εκατό και αποτελεί τον συντελεστή εργατικής δαπάνης του όλου έργου.

Για τον υπολογισμό του Συντελεστή Εργατικής Δαπάνης θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι :

•Η εργατική δαπάνη διαιρείται με την αξία των εργασιών συν τα Γενικά Έξοδα και το Εργολαβικό Όφελος.
•Δεν λαμβάνονται υπ΄ όψιν τα Απρόβλεπτα, οι Αναθεωρήσεις τιμών και ο Φ.Π.Α.
•Ως συνολική αξία, λαμβάνεται υπ΄ όψιν η αναγραφόμενη στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό μειωμένη κατά το ποσοστό τυχόν έκπτωσης που επιτεύχθηκε κατά την Δημοπρασία.
•Όταν το εργολαβικό όφελος είναι ενσωματωμένο με την αξία των εργασιών τότε η εργατική δαπάνη διαιρείται με το 1,18 και στη συνέχεια υπολογίζεται ο συντελεστής.

2. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ – ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΒΕΒΑΙΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΛΟΓ/ΜΟΥ (ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ)

2.1. Εφαρμογή συντελεστή
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 39 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., σε περίπτωση που κατά την διάρκεια εκτέλεσης του Δημοσίου Έργου οι καταβλητέες, με βάση τις μισθολογικές καταστάσεις ή Α.Π.Δ., εισφορές υπολείπονται από τις υπολογιζόμενες ως καταβλητέες με βάση το καθορισθέν ποσοστό εργατικής δαπάνης, υποχρεούται ο κατά νόμο υπόχρεος, να καταβάλλει την προκύπτουσα επιπλέον διαφορά μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τον μήνα της γνωστοποίησης της οφειλής (Γ.Ε. : Γ99/1/38/14-3-06).
Μετά το πέρας των εργασιών, εφ΄ όσον από τα στοιχεία που προσκομίσει ο ενδιαφερόμενος, προκύψει ότι οι καταβληθείσες εισφορές υπερβαίνουν τις πράγματι οφειλόμενες για την ασφάλιση των απασχοληθέντων εργατοτεχνητών, οι επιπλέον καταβληθείσες εισφορές επιστρέφονται άτοκα στον δικαιούχο ύστερα από αίτησή του.
Από τα προαναφερόμενα συνάγεται ότι ο Συντελεστής Εργατικής Δαπάνης είναι απόλυτα περιοριστικός κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου, χρησιμεύει δηλαδή για τον καθορισμό του ελαχίστου ύψους των εισφορών που πρέπει να καταβληθούν.
Αντίθετα κατά την εκκαθάριση η σημασία του είναι ενδεικτική και προκειμένου να απαιτήσουμε εισφορές πέραν αυτών που καταβλήθηκαν με βάση τις ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις ή Α.Π.Δ., θα πρέπει από βάσιμα στοιχεία να αποδεικνύεται η μη τήρηση ή η πλημμελής τήρηση των υποχρεώσεων του εργοδότη και ότι η εργατική δαπάνη που προκύπτει από τις υποβληθείσες καταστάσεις δεν είναι ακριβής. Τέτοια στοιχεία είναι οι τυχόν καταγγελίες ασφαλισμένων, εκθέσεις επιτοπίων ελέγχων κ.λ.π..
Θα πρέπει δηλαδή η Υπηρεσία να αποδεικνύει ότι οι προσκομισθείσες Α.Π.Δ. είναι ανακριβείς και από μόνο το γεγονός ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ των εισφορών που υπολογίζονται με τον συντελεστή εργατικής δαπάνης και αυτών που 3
προκύπτουν από τις προσκομισθείσες Α.Π.Δ., δεν μπορεί να συνταχθεί έκθεση ελέγχου.
Στην περίπτωση υπολογισμού συντελεστή μη οικοδομικών εργασιών αυτός είναι ενδεικτικός (εγκ. 111/65) και αυτό γιατί, όταν χορηγούνται βεβαιώσεις για έργα ή μέρος έργων, που δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού (άρθρα 35-51 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.), των οποίων οι εργασίες εκτελούνται από εργοδότες που διατηρούν επαγγελματική στέγη με μόνιμο προσωπικό τους, η έρευνα για το ύψος των οφειλομένων εισφορών για κάθε έργο είναι δυσχερής, πολύ δε περισσότερο όταν εκτελούνται στο αυτό διάστημα περισσότερα του ενός έργα.
Για την σωστή εφαρμογή του Συντελεστή Εργατικής Δαπάνης πρέπει να γνωρίζουμε ότι :

• Ο Συντελεστής Εργατικής Δαπάνης των οικοδομικών εργασιών είναι περιοριστικός κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου (άρθρ. 39 του Κ.Α. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.)
• Εφαρμόζεται στο σύνολο αξίας κάθε λογ/σμού (πιστοποίησης) με εξαίρεση τα ποσά για υλικά επί τόπου (Γ.Ε. : 16762/27-5-81), τον Φ.Π.Α. (Γ.Ε : Ε41/54/6-7-87) και την προκαταβολή.
• Αποτελεί προκαθορισμό των οφειλομένων εισφορών ενώ μετά την περαίωση του έργου γίνεται εκκαθάριση για τον προσδιορισμό της πράγματι αναλωθείσας δαπάνης.

2.2. Βεβαιώσεις ασφ/κής ενημερότητας
2.2.1. Βεβαίωση μη οφειλής για είσπραξη λογ/μου.
Από την νομοθεσία μας, άρθρο 8 παρ. 5 εδαφ. ε΄ Α.Ν. 1846/51 όπως ισχύει σήμερα και το άρθρο 39 παρ. 7 Ν.2065/92 (εγκ. 125/92) όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 59 Ν.2676/99 (Γ.Ε. Ε57/4/29-1-99), ρητά προβλέπεται ότι, οι Δημόσιες Αρχές, τα Ν.Π.Δ.Δ., οι Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμίδας, οι δημόσιες δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις δημόσιας ή κοινής ωφέλειας και γενικά οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την κάθε φορά ισχύουσα νομοθεσία, υποχρεούνται πριν από την κάθε εξόφληση ή οποιαδήποτε τμηματική καταβολή χρημάτων να απαιτούν την προσκόμιση βεβαίωσης του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., για ύπαρξη ή όχι οφειλής σ΄ αυτό. Όταν από τη βεβαίωση προκύπτει οφειλή, παρακρατούν και αποδίδουν στο Ίδρυμα το αντίστοιχο ποσό, εφόσον δεν συμψηφίζεται σύμφωνα με το άρθρο 83 του ν.δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ) με οφειλές τους προς το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., κ.λ.π.
Η μη τήρηση από μέρους τους της παραπάνω υποχρέωσης συνεπάγεται, όπως έχουν δεχθεί τα πολιτικά δικαστήρια και το Ν.Σ. του κράτους τη μετάσταση της σχετικής οφειλής σ΄ αυτούς (Αρ. Πάγος 425/74, Γ.Ε. 46245/22-10-74, Γνωμ. Ν.Σ. του Κράτους 223/76 βλέπε Γ.Ε. 22426/30-7-76).
Από τις Φ11/2406/3-11-92 και Φ11/2456/15-11-93 Υπουργικές Αποφάσεις προβλέπεται ότι :

1. Ασφαλιστικά ενήμερος είναι ο ανάδοχος έργου του «Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. ………….. επιχειρήσεων και οργανισμών» όταν δεν οφείλει,

α) από το έργο για το οποίο χορηγείται η βεβαίωση,
β) από την επιχείρηση του αναδόχου, (θα πρέπει να προσκομίζεται Υ.Σ. από Υποκ/μα της έδρας του αναδόχου)

2. Η βεβαίωση λογαριασμού χορηγείται από το Υποκ/μα απογραφής του έργου.
3. Ισχύει (η βεβαίωση) μέχρι την εξόφληση του λογαριασμού για τον οποίο χορηγούνται.

2.2.2. Βεβαιώσεις οφειλής χορηγούνται :

α) Όταν οφείλονται εισφορές με βάση τις Α.Π.Δ. ή ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις ή Ε.Ε. που έχουν συνταχθεί από την Υπηρεσία μας.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει στο σώμα της βεβαίωσης πέραν της κύριας οφειλής να αναφέρεται το ύψος του προσθέτου τέλους μέχρι την ημερομηνία χορήγησης της βεβαίωσης και το ποσοστό της επιπλέον, κατά μήνα, προσαύξησης.
β) Όταν οφείλονται εισφορές πέραν των ανακεφαλαιωτικών καταστάσεων, με βάση τον Συντελεστή Εργατικής Δαπάνης.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει στο σώμα της βεβαίωσης να αναφέρεται ότι, το οφειλόμενο ποσό θα πρέπει να αποδοθεί στο Ι.Κ.Α. μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τον μήνα της γνωστοποίησης της οφειλής.
γ) Όταν οφείλονται εισφορές της έδρας, παραρτημάτων της, επιχειρήσεων για τις οποίες είναι συνυπεύθυνη και της υπεργολάβου επιχείρησης όταν σ΄ αυτή συμμετέχει ο ανάδοχος με τη μορφή του ομορρύθμου ή κοινοπρακτούντος μέλους.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις θα πρέπει να αναφέρεται επιπλέον το Ταμείο Είσπραξης Εσόδων Ι.Κ.Α. ή Ταμειακή Υπηρεσία του Υποκ/τος στο οποίο θα αποδοθεί το παρακρατηθέν ποσό.

2.2.3. Δικαιολογητικά – έλεγχος για τη χορήγηση βεβαίωσης για είσπραξη λογ/σμού

Για τη χορήγηση βεβαίωσης λογαριασμού ο ανάδοχος υποβάλλει στο αρμόδιο Υποκ/μα (απογραφής του έργου) αίτηση, τον λογαριασμό και υπηρεσιακό σημείωμα της έδρας του.
Από την υπηρεσία μας θα πρέπει να ελέγχεται :

• Εάν ο υποβληθείς λογαριασμός έχει υπογραφεί από την αναθέτουσα αρχή. Σε αντίθετη περίπτωση δεν γίνεται δεκτός (Γ.Ε. Ε41/61/ 23-4-97).
• Εάν οι με βάση τις ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις ή Α.Π.Δ. εισφορές καλύπτουν τις με βάση τον ΣΕΔ και την αξία του λογαριασμού. Σε αντίθετη περίπτωση ή καταβάλλεται η διαφορά (χορηγείται βεβαίωση ενημερότητας) ή χορηγείται βεβαίωση οφειλής.
• Εάν έχουν υποβληθεί ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις ή Α.Π.Δ. για όλες τις οικοδομικές εργασίες που πιστοποιούνται με τον συγκεκριμένο λογαριασμό, με βάση την ανάλυσή του.

Έχει διαπιστωθεί, ιδιαίτερα σε οικοδομικά έργα, ότι πιστοποιούνται, με λογαριασμό για τον οποίο ζητείται βεβαίωση, εργασίες για τις οποίες δεν έχουν υποβληθεί ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις ή Α.Π.Δ..
Για παράδειγμα από την ανάλυση του λογαριασμού προκύπτει ότι πιστοποιούνται εργασίες επιχρισμάτων 15.000€ και από την πινακίδα παρακολούθησης του έργου διαπιστώνεται ότι για την συγκεκριμένη φάση δεν έχουν υποβληθεί ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις ή Α.Π.Δ.. Ακόμα και εάν οι εισφορές που έχει 5
καταβάλλει καλύπτουν τις με βάση τον ΣΕΔ θα πρέπει στην περίπτωση αυτή να συντάσσεται Ε.Ε., πλήρως αιτιολογημένη και με τον προβλεπόμενο για την συγκεκριμένη εργασία συντελεστή να υπολογίζεται η εργατική δαπάνη και οι οφειλόμενες εισφορές.
Συνεπώς δεν θα πρέπει ο έλεγχος των καταβλητέων εισφορών να περιορίζεται στον υπολογισμό της εργατικής δαπάνης με βάση την συνολική αξία του λογαριασμού (πρώτη σελίδα του) και τον ΣΕΔ.
• Εάν έχουν εκτελεσθεί μη οικοδομικές εργασίες για τις οποίες θα πρέπει, εφόσον εκτελούνται υπεργολαβικά να τηρηθεί η προβλεπόμενη από το Γ.Ε. 129675/25-8-72 διαδικασία. (Υπεύθυνες δηλώσεις αναδόχων, βεβαιώσεις υπεργολάβων, προσκόμιση τιμολογίων για αποστολή στο Υποκ/μα έδρας του υπεργολάβου).
Να ληφθεί υπόψη ότι η ενημερότητα του υπεργολάβου δεν αποτελεί προϋπόθεση για την χορήγηση βεβαίωσης στον ανάδοχο (εγκ. 30/80).

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Τα ευεργετήματα του άρθρου 54 του Ν.2676/99 δεν ισχύουν για είσπραξη λογ/σμών από τους αναδόχους έργων του άρθρου 8 παρ. 5 εδάφιο ε΄ του Α.Ν. 1846/51.
Συνεπώς ακόμη και αν έχουν ρυθμισθεί με τα άρθρα 51-55 του Ν. 2676/99 οφειλές του έργου ή της έδρας τους και τηρούν τους όρους της ρύθμισης θα χορηγείται βεβαίωση οφειλής με το σύνολο του οφειλόμενου ποσού. Εξαίρεση αποτελεί η ρύθμιση με τις διατάξεις του άρθρ. 72 του Ν.3518/06 για την οποία έχουν δοθεί ειδικές οδηγίες με την εγκ. 71/06 καθώς και οι ρυθμίσεις με ειδικούς νόμους.

3. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΛΟΓ/ΜΟΥ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
3.1. Κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου οι ανάδοχοι, έργων που διέπονται από τις διατάξεις περί εκτελέσεως Δημοσίων Έργων, καταβάλλουν εισφορές με βάση τις Α.Π.Δ. και τον ΣΕΔ.
Με την υποβολή του τελικού λογ/σμού διενεργείται εκκαθάριση του λογ/μου εισφορών. Στο στάδιο αυτό θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι :

α) Ο συντελεστής που καθορίζεται από την Τεχνική Δ/νση είναι ενδεικτικός και λαμβάνεται υπόψη με κάποια ανοχή.
β) Στις περιπτώσεις που η εργατική δαπάνη με βάση τις υποβληθείσες ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις υπολείπεται από την με βάση τον ΣΕΔ έως 10% και δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία στην υπηρεσία, όπως καταγγελίες, επιτόπιοι έλεγχοι από τους οποίους προέκυψαν διαφορές τόσο στις ημέρες απασχόλησης – ασφάλισης όσο και στις αποδοχές, οι ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις ή Α.Π.Δ. μπορούν να θεωρηθούν ειλικρινείς (εγκ. 50/81).

Σε αντίθετη περίπτωση (διαφορά μεγαλύτερη του 10%) και λαμβάνοντας υπόψη ότι για τον προσδιορισμό της συνολικής εργατικής δαπάνης δεν αρκεί η αναφορά του ΣΕΔ, θα πρέπει να διενεργείται επανέλεγχος, για την ανεύρεση βάσιμων στοιχείων από τα οποία να αποδεικνύεται ότι η εργατική δαπάνη που προκύπτει από τις υποβληθείσες ανακεφαλαιωτικές καταστάσεις δεν είναι ακριβής.
Τέτοια στοιχεία, όπως έχουν δεχθεί και τα δικαστήρια (εγκ. 69/77 παρ. 6) είναι, εκθέσεις ελέγχου που τυχόν συντάχθηκαν από την υπηρεσία κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου (για διαφορές μεταξύ εργασίων που πιστοποιούνται και Α.Π.Δ.
που έχουν υποβληθεί), καταγγελίες, εκθέσεις επιτοπίων ελέγχων, έλεγχος λογιστικών βιβλίων κ.λ.π.
Με μόνη την επίκληση του ΣΕΔ δεν νομιμοποιούμεθα να καταλογίσουμε ούτε να αξιώσουμε εισφορές πέραν των ανακεφαλαιωτικών καταστάσεων (εγκ. 69/77 παρ. 6).

ΠΡΟΣΟΧΗ : Σε έργα που διαπιστώνεται απόκλιση εργατικής δαπάνης μεταξύ Α.Π.Δ. και ΣΕΔ από τους πρώτους λογαριασμούς θα πρέπει, κατά προτεραιότητα, να διενεργούνται τόσο επιτόπιοι έλεγχοι όσο και έλεγχοι για την υποβολή ή μη Α.Π.Δ. για όλες τις επί μέρους εργασίες που πιστοποιούνται με τους τμηματικούς λογαριασμούς, στοιχεία τα οποία μπορείτε να επικαλεσθείτε πέραν των καταγγελιών που τυχόν έχουν υποβληθεί, για να αποδείξετε πλημμελή τήρηση των υποχρεώσεων του αναδόχου, να αιτιολογήσετε την διαφορά δαπάνης και τον καταλογισμό ή την μη επιστροφή εισφορών πέραν των ανακεφαλαιωτικών καταστάσεων.
3.2 Όπως προαναφέρουμε η Τεχνική Υπηρεσία και το Ανώτατο Τεχνικό Συμβούλιο επιλαμβάνονται του καθορισμού ποσοστού εργατικής δαπάνης για έργα προϋπολογισμού ή τελικής δαπάνης ποσού ίσου ή μεγαλύτερου του 100πλασίου ή 800πλασίου του ανωτάτου ορίου μηνιαίων αποδοχών κ.λ.π. Επομένως οι τελικοί λογ/σμοί των έργων αυτών που θα προσκομίζονται θα πρέπει να αποστέλλονται στην Τεχνική Υπηρεσία συνοδευόμενοι από πληροφοριακό έντυπο που θα αναφέρει :

α)Την αξία του τελικού λογ/σμού, στοιχεία του έργου και του αναδόχου καθώς και τον Α.Μ.Ο.Ε.
β)Πληροφοριακά στοιχεία περί της ημ/νίας έναρξης των εργασιών και περαίωσης αυτών.
γ)Το ύψος των αποδοχών επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές βάσει Α.Π.Δ. για τις οικοδομικές εργασίες.
δ)Το ύψος των αποδοχών για τις λοιπές εργασίες με αρίθμηση των βεβαιώσεων των υπεργολάβων, είδος εργασιών και αξία αυτών.

Συν/να πρέπει να αποστέλλονται :

α)Ο Τελικός Λογ/σμός.
β)Το Πρωτόκολλο περαίωσης.
γ)Η προηγούμενη απόφαση της Τ.Υ. για τον καθορισμό του Π.Ε.Δ.
δ)Ο προϋπολογισμός βάσει του οποίου είχε υπολογισθεί ο Π.Ε.Δ.
ε)Συμφωνητικό.
στ΄)Φωτοαντίγραφα βεβαιώσεων των υπεργολάβων.

Μετά την επιστροφή από την Τεχνική Υπηρεσία θα διενεργείται εκκαθάριση κατά τα ανωτέρω και θα χορηγείται βεβαίωση τελικού λογ/σμού.
3.3. Αναφορικά με τους πίνακες 4Α, 5Α, 6Α και 6Β του άρθρου 38 πρέπει να γνωρίζουμε ότι :
Με τους πίνακες :

• 5Α και 6Β, προσδιορίζονται συντελεστές εργατικής δαπάνης για εργασίες που καταρχήν θεωρούνται ως εκτελούμενες από μόνιμο προσωπικό εστεγασμένων επιχειρήσεων αλλά κατά την διάρκεια εκτέλεσής τους ή κατά την εκκαθάριση του έργου αποδεικνύεται (με επιτόπιους ελέγχους, καταγγελίες κ.λ.π.) ότι εκτελούνται από εργατοτεχνίτες οικοδόμους.
Στην περίπτωση αυτή θα αναζητούνται ασφαλιστικές εισφορές για τους συγκεκριμένους εργατοτεχνίτες οικοδόμους, πέραν των καθοριζομένων με βάση τον Συντελεστή Εργατικής Δαπάνης του Έργου.
• 4Α και 6Α, προσδιορίζονται συντελεστές εργατικής δαπάνης για εργασίες που καταρχήν θεωρούνται ως εκτελούμενες από εργατοτεχνίτες οικοδόμους αλλά αποδεικνύεται με έγγραφα στοιχεία που προσκομίζει ο ανάδοχος ότι εκτελούνται από μόνιμο προσωπικό εστεγασμένης επιχείρησης.
Τονίζουμε ότι ο αρχικός καθορισμός Συντελεστή Εργατικής Δαπάνης θα διενεργείται τόσο από την τεχνική Διεύθυνση όσο και από τις Υπηρεσίες των Υποκαταστημάτων με βάση τις εργασίες του αναλυτικού προϋπολογισμού των έργων.
Μόνο στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται ότι εργασίες των πινάκων 4Α και 6Α εκτελέσθηκαν από μόνιμο προσωπικό εστεγασμένων επιχειρήσεων θα προβαίνουν οι υπηρεσίες σε επανακαθορισμό του Συντελεστή Εργατικής Δαπάνης μετά την προσκόμιση εγγράφων στοιχείων και την υποβολή αιτήματος από τον ανάδοχο. (εγκ. 52/02).

4. ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΙΜΩΝ
Συχνά στις πιστοποιήσεις (λογ/σμούς) εργασιών περιέχονται και ποσά λόγω αναθεωρήσεως τιμών. Τα ποσά αυτά κατά κανόνα προσδιορίζονται βάσει συντελεστού ο οποίος αποτελεί την συνισταμένη των αυξήσεων των τιμών των στοιχείων, που συνθέτουν το κόστος των έργων, μεταξύ των οποίων και η αμοιβή εργασίας. Επομένως στα ποσά των αναθεωρήσεων, περιέχεται και εργατική δαπάνη.
Αν τα ανωτέρω ποσά αναθεωρήσεων κατεχωρούντο αναλυτικά, για κάθε είδος εργασίας στους λογ/σμούς, ο προσδιορισμός της αντίστοιχης εργατικής δαπάνης θα μπορούσε να γίνει με βάση τους για κάθε είδος εργασίας προβλεπόμενους συντελεστές. Η καταχώρησή τους όμως γίνεται συγκεντρωτικά και έτσι ο προσδιορισμός της αντίστοιχης εργατικής δαπάνης αναγκαστικά θα πρέπει να γίνεται βάσει του γενικού για το έργο συντελεστή. Τα προαναφερόμενα ισχύουν τόσο για μερικούς, όσο και για τους τελικούς λογ/σμούς.
Διαφορετικά όμως έχει το θέμα όταν έχει γίνει εκκαθάριση και προσκομίζεται στη συνέχεια συμπληρωματικός λογ/μός (πιστοποίηση) με ποσά από αναθεωρήσεις και μόνο.
Στην περίπτωση αυτή και εφ΄ όσον εν τω μεταξύ δεν προέκυψαν νεώτερα στοιχεία (καταγγελίες κ.λ.π.) θα χορηγείται η αιτούμενη βεβαίωση χωρίς ειδικότερο έλεγχο (εγκ. 50/81).