Open menu
29 | 03 | 2024

ΙΚΑ 29/11/2007

Αριθμ. Πρωτ.:Α20/417/44

Εγκύκλιος 128


Θέμα: Ασφάλιση απασχολουμένων στην Αγροτική Οικονομία.

 

ΣΧΕΤ. : Οι υπ΄ αριθμ. : 58/04 και 28/06 εγκύκλιοι Διοίκησης Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ.


Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του εδαφίου α΄ της παρ.1 του άρθρου 52 του ν.3518/06 (Φ.Ε.Κ. 272/Α΄/21-12-06) «Αναδιάρθρωση των κλάδων του Ταμείου Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.) και ρύθμιση άλλων θεμάτων του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας», με τις οποίες αντικαθίστανται από τότε που ίσχυσαν, οι διατάξεις των παρ.1 έως 6 του άρθρου 7 του ν.3232/04 (Φ.Ε.Κ. 48 Α΄) και παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την εφαρμογής τους :

 

1. ΓΕΝΙΚΑ
Ο όρος «Αγροτική Οικονομία» αποδίδεται στο σύνολο των δραστηριοτήτων στους τομείς των γεωργικών, δασικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων καθώς και στις συναφείς εργασίες, που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, επεξεργασία και διάθεση προϊόντων του φυτικού και ζωϊκού κεφαλαίου.
Λόγω της ιδιομορφίας που παρουσιάζει η απασχόληση μισθωτών στις ανωτέρω δραστηριότητες αλλά και των συνθηκών υπό τις οποίες παρέχεται, η ασφάλιση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. περιέλαβε αρχικώς μια διακριτή κατηγορία απασχολουμένων, τους «εργάτες γής» ή «αγρεργάτες».
Πρόκειται για εργάτες απασχολούμενους με μισθό ή ημερομίσθιο στον πρωτογενή τομέα παραγωγής αγροτικών ή κτηνοτροφικών προϊόντων, οι οποίοι, μέχρι την σύσταση του Ο.Γ.Α. ως φυσικού φορέα ασφάλισης των αγροτών, υπάγονταν στην ασφάλιση του Ιδρύματος υπό ειδικές προϋποθέσεις, (απασχόληση εντός των ορίων ή στα περίχωρα ορισμένων πόλεων, κ.λ.π.).
Η σύσταση του ανωτέρω Οργανισμού με τον ν. 4169/61, επέδρασε σημαντικά στην εξέλιξη της ασφαλιστικής σχέσης των εν λόγω προσώπων, αφού με το άρθρο 2 του νόμου αυτού, ρητά ορίστηκε ότι υπάγονται στην ασφάλισή του οι απασχολούμενοι στον πρωτογενή τομέα παραγωγής, εργάτες γής.
Από τα πρόσωπα της κατηγορίας αυτής, εξαιρέθηκαν εν συνεχεία από την ασφάλιση του Ο.Γ.Α. και υπήχθησαν στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., όσοι απασχολούνταν μέχρι 30/6/62 σε περιοχές όπου είχε επεκταθεί η ασφάλιση (ν.δ.4362/64, ν.δ. 4521/66), οι απασχολούμενοι σε γεωργικές εργασίες για λογαριασμό του Δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ. (άρθρο 2 ν. 825/78) και οι απασχολούμενοι για λογαριασμό επιχειρήσεων Α.Ε. ή Ε.Π.Ε. που έχουν σαν αντικείμενο την ανθοκηπουρική (άρθρο 16 ν.1469/84).
Εξάλλου, με ειδική νομοθετική πρόβλεψη, υπήχθησαν στη ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και άλλες κατηγορίες απασχολουμένων στην Αγροτική Οικονομία, όπως οι δασεργάτες (ν.δ.4577/66), οι ρητινοσυλλέκτες (ν.4504/66, ν.δ.4577/66), οι απασχολούμενοι σε βουστάσια, τυροκομεία, ιπποφορβεία, πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία και σε παρεμφερείς επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις (άρθρ. 2 παρ.1 ν.825/78), ενώ με τις γενικές περί υπαγωγής στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. διατάξεις, (άρθρα 2 παρ. 1 και 5 του α.ν.1846/51), έχει υπαχθεί το εργατοϋπαλληλικό προσωπικό των γεωργικών βιομηχανιών και κτηνοτροφικών επιχειρήσεων με κάθετη οικονομική οργάνωση (υπάλληλοι γραφείου, οδηγοί αυτοκινήτων, αποθηκάριοι, φύλακες, κ.λ.π.) που απασχολείται στον βιομηχανικό και εμπορικό τομέα των επιχειρήσεων αυτών.
Με τις διατάξεις του άρθρου 27 του ν.2639/98, εξαιρέθηκαν και πάλι από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., υπαγόμενοι, από την ισχύ του νόμου αυτού, δηλαδή από 2/9/98, στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α., οι εργάτες γης που απασχολούνται σε γεωργικές, δασικές, κτηνοτροφικές επιχειρήσεις και σε περιοχές όπου είχε επεκταθεί η ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. μέχρι 30/6/62 (εγκ. 100/98).
Οι αλλαγές που επέφερε στην παραγωγική διαδικασία ο σύγχρονος τρόπος οργάνωσης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, αλλά και η σύσταση στον Ο.Γ.Α. με τις διατάξεις του ν.2458/97, αυτοτελούς κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών, ανέδειξαν την ανάγκη προσδιορισμού του κύκλου των υπαγομένων στην ασφάλιση του Οργανισμού αυτού προσώπων και την ως εκ τούτου εξαίρεσή τους από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ..
Με τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 1, 3 και 4, του ν.3232/04 που σας κοινοποιήθηκαν με την υπ΄ αριθμ. 58/04 εγκύκλιό μας, επιχειρήθηκε η οριοθέτηση ενός νέου διευρυμένου πλαισίου ασφαλιστικής κάλυψης των απασχολουμένων στον γεωργικό τομέα, με την υπαγωγή από 1/1/2004 στον Ο.Γ.Α., ως φυσικού ασφαλιστικού φορέα, των κατά κύριο επάγγελμα απασχολουμένων στην πρωτογενή εν γένει φυτική και ζωϊκή παραγωγή, ανειδίκευτων εργατών, καθώς και των Αλιεργατών που απασχολούνται στην παράκτια και μέση αλιεία, η οποία ανήκει επίσης στην πρωτογενή αγροτική παραγωγή.
Συγκεκριμένα οι ανωτέρω διατάξεις, αφορούν περιοριστικά:

α) τους αλιεργάτες που απασχολούνται στην παράκτια και μέση αλλιεία,
β) τους ανειδίκευτους εργάτες που απασχολούνται :

• στη ζωϊκή παραγωγή (βουστάσια, χοιροτροφεία, πτηνοτροφεία, κ.λ.π.) αποκλειστικά και μόνο με την περιποίηση, εκτροφή και φροντίδα σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις ανεξαρτήτως της νομικής μορφής και του αριθμού των απασχολούμενων, καθώς και σε συνεταιρισμούς,
• στην φυτική παραγωγή, αποκλειστικά και μόνο με την σπορά, φύτευση, περιποίηση, φροντίδα και συλλογή προϊόντων γής, σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις φυτικής παραγωγής, (υδατοκαλλιέργειες, ιχθυοκαλλιέργειες, μυδοκαλλιέργειες κ.λ.π.), σε ανθοκομικές εκμεταλλεύσεις και φυτώρια, (ανεξαρτήτως της νομικής μορφής και του αριθμού των απασχολουμένων) καθώς και σε συνεταιρισμούς.

Με την ίδια ρύθμιση εξαιρέθηκαν από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. οι ασφαλισμένοι του κλάδου κύριας Ασφάλισης Αγροτών του Ο.Γ.Α., αγρεργάτες, οι οποίοι απασχολούνται παράλληλα σε παραγωγούς αγροτικών προϊόντων ως λιανοπωλητές σε λαϊκές αγορές .
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, αντικαθίστανται από τότε που ίσχυσαν, δηλαδή από 1/1/04, αυτές των παραγράφων 1 έως 6 του άρθρου 7 του ν.3232/04 οι οποίες, κατ΄ ουσία, τροποποιούνται ως προς το πεδίο εφαρμογής και τα ασφαλιστέα πρόσωπα και συμπληρώνονται με την οριοθέτηση και τον εννοιολογικό προσδιορισμό των δραστηριοτήτων και εργασιών της πρωτογενούς και δευτερογενούς αγροτικής παραγωγής.
Επιλύονται κατά τον τρόπο αυτό οι αμφισβητήσεις που ανέκυψαν κατά το στάδιο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 7 του ν.3232/04, για τον φορέα ασφάλισης των μισθωτών που απασχολούνται στον πρωτογενή αγροτικό τομέα και ορίζονται ρητά πλέον οι κατηγορίες των προσώπων που παραμένουν στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ..
Επί πλέον παρέχεται η δυνατότητα στα πρόσωπα που υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. με βάση τις κοινοποιούμενες διατάξεις να παραμείνουν στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., εφ΄ όσον είναι ήδη ασφαλισμένοι σε αυτό, έχουν πραγματοποιήσει 3.000 ημέρες εργασίας στην ασφάλισή του μέχρι 31/12/04 και υποβάλλουν σχετική αίτηση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και στον Ο.Γ.Α. μέχρι 31/12/07.
Νομιμοποιείται εξάλλου, η κακώς χωρήσασα ασφάλιση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. αντί στον Ο.Γ.Α. που ανάγεται στο διάστημα 1/1/2004 – 31/12/2004.
Παρέχεται τέλος, το δικαίωμα προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ. των υπαγομένων στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. προσώπων, εφόσον έχουν πραγματοποιήσει 1500 ημέρες εργασίας στην ασφάλισή του και υποβάλλουν σχετική αίτηση εντός ενός έτους από την υπαγωγή τους στην ασφάλιση του Οργανισμού αυτού.


2. ΠΕΔΙΟ - ΕΚΤΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο του ισχύοντος πλέον άρθρου, στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια από 1/1/2004, εξαιρούμενοι της ασφάλισης του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., οι απασχολούμενοι με αμοιβή, σε αγροτικές εργασίες της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας, σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις ή σε αγροτικούς συνεταιρισμούς ανεξάρτητα από το μέγεθος αυτών.
Αν και η διάταξη δεν διακρίνει, θεωρούμε ότι καταλαμβάνει και πάλι τους απασχολούμενους με αμοιβή σε αγροτικές εργασίες και εκμεταλλεύσεις της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας, ανειδίκευτους εργάτες.
Και τούτο επειδή η ασφάλιση των λοιπών μισθωτών που απασχολούνται στις εργασίες και εκμεταλλεύσεις αυτές (γεωπόνοι, οδηγοί, υπάλληλοι γραφείων, αποθηκάριοι, συσκευαστές κ.λ.π.) χωρεί βάσει των γενικών περί υπαγωγής στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. διατάξεων και επί πλέον επειδή ουδέποτε έχουν εγερθεί αμφισβητήσεις ως προς τον φορέα υπαγωγής των προσώπων αυτών, η απάλειψη των οποίων να επιδιώκεται με τις κοινοποιούμενες διατάξεις.
Επειδή οι αντικατασταθείσες διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 7 του ν.3232/04 απέκλειαν από την ασφάλιση του Ο.Γ.Α., τους ανειδίκευτους εργάτες που εργάζονται περιστασιακά στις εργασίες και εκμεταλλεύσεις του άρθρου αυτού, (αφού ρητά παρέπεμπαν στις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.4169/61 και 6 του ν.3050/02, από τον συνδυασμό των οποίων προέκυπτε ότι στην ασφάλιση του Οργανισμού αυτού, υπήγοντο μόνο οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες), με τις κοινοποιούμενες διατάξεις υπάγονται πλέον στην ασφάλισή του και οι ευκαιριακά απασχολούμενοι στις εργασίες και εκμεταλλεύσεις αυτές, έστω και για παροχή εργασίας μίας ημέρας.
Με τη ρύθμιση αυτή επεκτείνεται ουσιαστικά το πεδίο των διατάξεων του άρθρου 7 του ν.3232/04.
Δεν ενδιαφέρει εξ΄ άλλου η νομική μορφή των μονάδων παραγωγής αγροτικών προϊόντων (Ατομικές επιχειρήσεις, Α.Ε. Ε.Π.Ε. Ο.Ε. κ.λ.π.) ούτε το μέγεθος αυτών, με κριτήρια τον αριθμό των απασχολουμένων ή τον κύκλο εργασιών.


3. ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΟΥΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ – ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ.
Όπως προαναφέρθηκε οι ιδιαίτερες συνθήκες υπό τις οποίες παρέχεται η απασχόληση σε γεωργικές εργασίες και το γεγονός ότι ο Ο.Γ.Α., ιδιαίτερα μετά τη σύσταση του κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών, καλύπτει πλέον, ως ασφαλιστικός φορέας, μεγάλο αριθμό απασχολουμένων στην αγροτική οικονομία, καθιστούσαν δυσχερή την διακρίβωση του κύκλου των ασφαλιστέων στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. προσώπων, ακόμα και μετά την ισχύ των διατάξεων του άρθρου 7 του ν.3232/04.
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις οριοθετείται με ευθεία περιγραφή τόσο η πρωτογενής όσο και η δευτερογενής αγροτική δραστηριότητα και προσδιορίζονται εννοιολογικά οι ορισμοί : «Αγροτικά προϊόντα», «Αγροτική εκμετάλλευση», «Αγροτικές εργασίες», κατά απολύτως περιοριστικό τρόπο.
Ειδικότερα όπως ορίζεται στην δεύτερη παράγραφο του κοινοποιούμενου άρθρου, για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγρ. 1, ισχύουν οι ακόλουθοι εννοιολογικοί ορισμοί:
3.1. Πρωτογενής αγροτική δραστηριότητα : Είναι κάθε δραστηριότητα που αποσκοπεί στη παραγωγή αγροτικών προϊόντων, κατάλληλων για διάθεση ή κατανάλωση ή στην παραγωγή πρώτων υλών οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ετοίμων προϊόντων για πώληση, μετά τη μετατροπή ή τον μετασχηματισμό τους με την βοήθεια μηχανικών ή χημικών μέσων.
3.2. Δευτερογενής αγροτική δραστηριότητα : Είναι η επεξεργασία ή η μετατροπή ή ο μετασχηματισμός των πρώτων υλών σε έτοιμα για πώληση προϊόντα.
3.3. Αγροτικά προϊόντα : Είναι τα αγαθά που παράγονται στα πλαίσια των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και είναι κατά βάση, τα προϊόντα εδάφους, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, της δασοπονίας, καθώς και τα προερχόμενα από το πρώτο στάδιο επεξεργασίας των προϊόντων αυτών.
3.4. Αγροτική εκμετάλλευση : Είναι η μονάδα παραγωγής αγροτικών προϊόντων η οποία δραστηριοποιείται ιδίως :

α) Στην καλλιέργεια, παραγωγή και συλλογή παντός είδους προϊόντων εδάφους, αρωματικών και διακοσμητικών φυτών, στην ανθοκομία, στην παραγωγή μανιταριών, μπαχαρικών, σπόρων και φυτών.
Έχει γίνει δεκτό ότι η παραγωγή χλοοτάπητα (γκαζόν) εντάσσεται στην καλλιέργεια και παραγωγή διακοσμητικών φυτών και συνεπώς οι ανειδίκευτοι εργάτες που απασχολούνται αποκλειστικά και μόνο με την παραγωγή χλοοτάπητα (προετοιμασία των γεωργικών εκτάσεων, σπορά, άρδευση, κοπή κ.λ.π.) υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α.
Αντίθετα οι απασχολούμενοι με την τοποθέτηση του χλοοτάπητα και την περαιτέρω φροντίδα (πότισμα, κούρεμα κ.λ.π.) υπάγονται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.–Ε.Τ.Α.Μ., (σχετ. το υπ΄ αριθμ. : Φ100-34/31007/506/26-4-07 έγγραφο Γ.Γ.Κ.Α.).
Εξάλλου για την υπαγωγή των απασχολουμένων ανειδίκευτων εργατών στην παραγωγή μανιταριών δεν θα λαμβάνεται ως κριτήριο ο χώρος στέγασης ή μη του προϊόντος αυτού παρά μόνο το αντικείμενο της απασχόλησής τους, (σχετ. το υπ΄ αριθμ. Φ.10034/25067/435/20-10-05 έγγραφο Γ.Γ.Κ.Α.
β) Στην κτηνοτροφία, αλιεία, ιπποπαραγωγή.
Σημειώνεται ότι αφού η «ιπποπαραγωγή» αναφέρεται πλέον στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις στις οποίες βρίσκουν έδαφος εφαρμογής οι κοινοποιούμενες διατάξεις, οι απασχολούμενοι στα «ιπποφορβεία» ανειδίκευτοι εργάτες, υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α.. Συνεπώς οι διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 1 εδαφ. α΄ του ν.825/78, δεν εφαρμόζονται για την κατηγορία αυτή των απασχολουμένων, οι οποίοι από 1/1/04 εξαιρούνται από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ..
Τονίζεται ότι στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις δεν περιλαμβάνονται τα «κυνοτροφεία» καθόσον πρόκειται κυρίως για εγκαταστάσεις φύλαξης, περίθαλψης ή εκγύμνασης ζώων και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν παραγωγικές μονάδες με εμπορική δραστηριότητα.
γ) Στην αλιεία σε γλυκά νερά, στην παράκτια και στη μέση αλιεία, στην σπογγαλιεία, στην ιχθυοτροφία, στην παραγωγή γόνου, στη βατραχοτροφία, στην καλλιέργεια μυδιών, στρειδιών και στην εκτροφή μαλακίων και μαλακοστράκων.
Τονίζεται ότι οι απασχολούμενοι επαγγελματικά και έναντι αμοιβής «δύτες» και «μαθητευόμενοι δύτες», με την οστρακαλιεία (μέση και παράκτια) σε αλιευτικά και οστρακαλιευτικά σκάφη για τη συλλογική οστράκων, θεωρούνται αλιεργάτες και υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α., (σχετ. το υπ΄ αριθμ. : 504/15/12-1-07 έγγραφο Γ.Γ.Κ.Α.). Στην ασφάλιση του ίδιου Οργανισμού υπάγονται επίσης «οι δύτες» και οι «μαθητευόμενοι δύτες» που εκτελούν καταδυτικές εργασίες σε ιχθυοτροφεία ή σε εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιεργειών.
Σημειώνεται ότι δεν συμπεριλαμβάνονται οι μονάδες παραγωγής που δραστηριοποιούνται στην υπερπόντια αλιεία.

3.5. Αγροτικές εργασίες : Είναι οι εργασίες της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας που εκτελούνται χειρονακτικά ή με μηχανικά μέσα, οι οποίες συμβάλλουν στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων και στην αρχική και με συνήθη μέσα επεξεργασία τους, που τα καθιστά εμπορεύσιμα και κατάλληλα προς διάθεση ή κατανάλωση.
Στις αγροτικές εργασίες περιλαμβάνονται ιδίως :

α) Οι εργασίες σποράς, φύτευσης και περιποίησης προϊόντων γής και οι εργασίες αλωνίσματος, δεματοποίησης, περισυλλογής και συγκομιδής.
β) Η σε πρώτο στάδιο επεξεργασία, που πραγματοποιείται με συνήθη μέσα, και οι εργασίες προπαρασκευής για την πώληση προϊόντων, όπως η διαλογή, η συλλογή, η ξήρανση, ο καθαρισμός και η απολύμανση.
Σημειώνεται ότι δεν περιλαμβάνονται στις αγροτικές εργασίες κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, οι εργασίες διαλογής, συλλογής, ξήρανσης, καθαρισμού και απολύμανσης προϊόντων που δεν πραγματοποιούνται στους χώρους παραγωγής (αγροτικές εκτάσεις), αλλά σε στεγασμένους χώρους, αφού στους χώρους αυτούς, εκτελούνται συνήθως εργασίες με ειδικά μέσα που αφορούν τα επόμενα στάδια επεξεργασίας.
γ) Οι εργασίες εκκόλαψης, φύλαξης, πάχυνσης και περιποίησης ζώων.
Στις εργασίες της κατηγορίας αυτής θα πρέπει να περιληφθούν και οι εκτελούμενες από ανειδίκευτους εργάτες σε επιχειρήσεις εκτροφής γουνοφόρων ζώων.
δ) Η καταπολέμηση επιβλαβών φυτών και ζώων, καθώς και ο ψεκασμός φυτών και εδάφους.
Όπως τέλος ρητά ορίζεται δεν συμπεριλαμβάνονται στις αγροτικές εργασίες οι μεταποιητικές εργασίες, η τυποποίηση και η μετατροπή ή ο μετασχηματισμός των πρώτων υλών σε έτοιμα προς πώληση προϊόντα.

4. ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΝΑ ΥΠΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
Όπως προαναφέρθηκε με τις κοινοποιούμενες διατάξεις καθορίζεται ο κύκλος των υπαγομένων στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. προσώπων. Ορίζεται ειδικώτερα ότι στην ασφάλιση του εξακολουθούν να υπάγονται :

4.1. Οι απασχολούμενοι σε εργασίες της δευτερογενούς δραστηριότητας δηλαδή σε εργασίες, σύμφωνα με τον σχετικό ορισμό, επεξεργασίας ή μετατροπής ή μετασχηματισμού των πρώτων υλών σε έτοιμα για πώληση προϊόντα, για τους οποίους γίνεται δεκτό ότι δεν παρέχουν αγροτική εργασία.
4.2. Οι απασχολούμενοι σε γεωργικές εργασίες για λογαριασμό του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ. κατά τις διατάξεις της περίπτωσης β΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 825/78 (εγκ. 160/78, 100/98).
4.3. Οι απασχολούμενοι σε εκμεταλλεύσεις που έχουν ως αντικείμενο την ανθοκηπουρική.
4.4. Οι απασχολούμενοι στην δακοκτονία, στην θηραματοπονία (δηλ. στις συστηματικές εργασίες εκτροφής, προστασίας ή περίθαλψης θηραμάτων) στην υλοτομία, στην κοπή ξύλων, οι δασεργάτες, οι ρητινοσυλλέκτες, οι σταφιδεργάτες, καθώς και οι απασχολούμενοι σε άλλες δασονομικές υπηρεσίες. Ως δασονομικές θεωρούνται οι υπηρεσίες φύλαξης ή επιτήρησης δασικών εκτάσεων.
4.5. Οι απασχολούμενοι σε γεωργικές εργασίες σε χώρους αναψυχής, σε οικολογικά πάρκα και σε εκμεταλλεύσεις, που έχουν ως αντικείμενο την έρευνα και την προστασία του περιβάλλοντος.

5. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΤΟ Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. - ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ
Με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 6 του κοινοποιούμενου άρθρου, παρέχεται το δικαίωμα στα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού που είναι ήδη ασφαλισμένα στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., να παραμείνουν στην ασφάλισή του, εξαιρούμενα της ασφάλισης του Ο.Γ.Α., εφ΄ όσον έχουν πραγματοποιήσει μέχρι 31/12/04 στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. τουλάχιστον 3.000 ημέρες εργασίας οποτεδήποτε και υποβάλλουν σχετική προς τούτο αίτηση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και στον Ο.Γ.Α. μέχρι 31/12/07.
Η αίτηση – δήλωση για την συνέχιση της ασφ/σης στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. - η οποία εν προκειμένω επέρχεται αυτοδίκαια – υποβάλλεται στο Υποκ/μα του τόπου απασχόλησης του ενδιαφερομένου, ενώ η διαπίστωση της πραγματοποίησης των απαιτουμένων ημερών ασφάλισης, θα προκύπτει από σχετικό Υπηρεσιακό Σημείωμα της αρμόδιας Υπηρεσίας του ίδιου Υποκ/τος.
Το δικαίωμα για τη συνέχιση της ασφάλισης στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. είχε παρασχεθεί όπως είναι γνωστό και με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν.3232/04 που αντικαθίστανται. Κατά την πρώτη αυτή εφαρμογή διαπιστώθηκε ότι ικανός αριθμός δικαιούχων δεν άσκησε το δικαίωμα κυρίως επειδή δεν ενημερώθηκε έγκαιρα για την εν λόγω δυνατότητα. Για τον λόγο αυτό και δεδομένου ότι στις κοινοποιούμενες διατάξεις η προθεσμία υποβολής της αίτησης δεν ορίζεται ως ανατρεπτική, αιτήσεις ενδιαφερομένων για τη συνέχιση της ασφάλισης στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. θα γίνονται δεκτές μέχρι 30/6/08. Για το σκοπό αυτό θα ακολουθήσει σχετική νομοθετική ρύθμιση.
Σημειώνεται ότι από την γραμματική διατύπωση της διάταξης προκύπτει ότι καταλαμβάνει τα πρόσωπα τα οποία την 1/1/04, δηλαδή την ημερ/νία ισχύος των διατάξεων του άρθρου 7 του ν.3232/04 που αντικαθίστανται, ήταν ήδη ασφ/να στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. για απασχόλησή τους αποκλειστικά σε εργασίες, δραστηριότητες, ή εκμεταλλεύσεις του άρθρου αυτού όπως και του κοινοποιούμενου άρθρου ως ανειδίκευτοι εργάτες ή αλιεργάτες της παράκτιας και μέσης αλιείας.
Για την συμπλήρωση εξ΄ άλλου των απαιτουμένων 3.000 ημερών εργασίας θα πρέπει να υπολογίζονται και οι μέρες ασφάλισης που εχώρησαν κατά το χρονικό διάστημα 1/1/04 – 31/12/04 παρανόμως στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. αντί στον Ο.Γ.Α. αφού όπως θα αναφερθεί αμέσως κατωτέρω, η ασφάλιση της περιόδου αυτής που εχώρησε κατ΄ αυτόν τον τρόπο, παραμένει ισχυρή.


6. ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΧΩΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1/1 – 31/12/04 ΣΤΟ Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. ΑΝΤΙ ΣΤΟΝ Ο.Γ.Α..
Όπως προβλέπεται από τις κοινοποιούμενες διατάξεις, ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. αντί στον Ο.Γ.Α. και ανάγονται στο χρονικό διάστημα από 1/1/2004 μέχρι 31/12/2004, δεν επιστρέφονται, ο δε αντίστοιχος χρόνος θεωρείται ότι διανύθηκε νόμιμα στην ασφ/ση του Ιδρύματος.
Επειδή με την πρόβλεψη αυτή τηρείται ουσιωδώς και η αρχή της χρηστής διοίκησης, στις περιπτώσεις που θα διαπιστώνεται ασφάλιση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. αντί στον Ο.Γ.Α. από 1/1/05 και εφ΄ εξής, αυτή θα ακυρώνεται, κατά τα γνωστά, αποκλειομένης της εφαρμογής των αρχών της τυπικής ασφάλισης και των διατάξεων του άρθρου 7 του α.ν. 247/69, οι δε αναλογούσες εισφορές θα επιστρέφονται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, κατά τα ειδικώς οριζόμενα στην παρ. 7 του άρθρ. 27 του Α.Ν. 1846/51.
 

7. ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΓΡΕΡΓΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΛΑΪΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ
Για την ασφάλιση των εν λόγω προσώπων επαναλαμβάνεται η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 7 του ν. 3232/04 σύμφωνα με την οποία, οι αγρεργάτες (εργάτες γής) που είναι ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. και παράλληλα απασχολούνται σε παραγωγούς αγροτικών προϊόντων ως λιανοπωλητές σε λαϊκές αγορές, εξαιρούνται από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., για την απασχόλησή τους αυτή.


8. ΛΟΙΠΑ ΘΕΜΑΤΑ
Για την ορθότερη εφαρμογή των κοινοποιούμενων διατάξεων πέραν των ανωτέρω επισημαίνεται ότι :

• Σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 8 του κοινοποιούμενου άρθρου οι εργάτες γής (αγρεργάτες) που υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. εξακολουθούν να διέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 27 του ν. 2639/98 (εγκ. 100/98).
Κατά την παράγραφο 10 του ίδιου άρθρου οι αλλοδαποί εργαζόμενοι που προσκαλούνται (μετάκληση) να απασχοληθούν στην αγροτική οικονομία ή σε εκμεταλλεύσεις της παραγρ. 1 του άρθρου αυτού, ασφαλίζονται στον Ο.Γ.Α. από την είσοδό τους στην χώρα.
• Δεν θίγεται το καθεστώς ασφάλισης των απασχολουμένων στα τυροκομεία οι οποίοι σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 825/78 υπάγονται υπό τις γενικές προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. (εγκ. 160/78). Εξάλλου τυροκομικές εργασίες θεωρούνται μεταποιητικές εργασίες.
• Από τους απασχολούμενους στο έργο της δακοκτονίας, εξακολουθούν να υπάγονται στην ασφ/ση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. οι τομεάρχες δακοκτονίας και τα φυσικά πρόσωπα στα οποία ανατίθεται απευθείας από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, δακοκτονία, υπό την προϋπόθεση ότι δεν απασχολούν προσωπικό.
• Για την ασφάλιση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. των απασχολουμένων σε ελαιοτριβεία αγροτών, εξακολουθούν να ισχύουν οι οδηγίες του υπ΄ αριθμ. Α20/417/22/2-11-94 Γενικού Εγγράφου μας.
• «Ανθοκηπουρικές» είναι οι επιχ/σεις που δραστηριοποιούνται στην εγκατάσταση και συντήρηση πρασίνου, όπως πάρκα, δενδροστοιχίες, γήπεδα, κήπους κ.λ.π., ενώ «Ανθοκομικές» όσες δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ανθοκομικών προϊόντων, όπως κομμένα λουλούδια, καλλωπιστικά δέντρα και θάμνοι (εγκ.: 196/86).
• Για την παράλληλη ασφάλιση στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. των προσώπων που προαναφέρθηκαν στην περίπτωση ανάληψης και δεύτερης ασφαλιστέας στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. εργασίας, εξακολουθούν να ισχύουν οι οδηγίες των εγκυκλίων 18/01 και 74/02.
• Τα υπαγόμενα στο πεδίο εφαρμογής των κοινοποιούμενων διατάξεων πρόσωπα, χαρακτηρίζονται ως μισθωτοί, οι οποίοι μετά την ένταξή τους στον Ο.Γ.Α., αποστερούνται μέρους της ασφαλιστικής τους προστασίας (ασθενείας σε χρήμα, επικουρική ασφάλιση) και των παροχών άλλων οργανισμών (Ο.Α.Ε.Δ. – Ο.Ε.Κ.), που απέρρεαν από την υπαγωγή τους μέχρι τότε στην ασφ/ση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. με την ιδιότητα του παρέχοντος εξαρτημένη εργασία, μισθωτού.

Σημειώνεται ότι οι ασφαλισμένοι του κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του Ο.Γ.Α., καλύπτονται για τους κλάδους Σύνταξης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) και Ασθένειας σε είδος του Οργανισμού αυτού, ενώ είναι και δικαιούχοι των παροχών του λογαριασμού της Αγροτικής Εστίας.
Το θέμα της απώλειας ασφαλιστικών παροχών και δικαιωμάτων των εν λόγω προσώπων και της υπαγωγής των ή μη στην ασφάλιση των ανωτέρω Οργανισμών και κλάδων, αντιμετωπίζεται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για τις θέσεις της οποίας θα επανέλθουμε με νεώτερες οδηγίες.

 

9. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΤΟ Ε.Τ.Ε.Α.Μ.
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠ’ΑΡΙΘΜ.58/2004 ΚΑΙ 28/2006 ΕΓΚΥΚΛΙΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.


Με τις ανωτέρω αναφερόμενες εγκυκλίους σας είχαμε κοινοποιήσει τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ.3 εδ. β’ του Ν.3232/2004, καθώς και διευκρινιστικές οδηγίες όσον αφορά την υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση του Ε.Τ.Ε.Α.Μ. προσώπων που υπήχθησαν στον Ο.Γ.Α. σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις.
Συγκεκριμένα προεβλέπετο ότι, όσοι υπαχθούν στον Ο.Γ.Α. και έχουν 1500 ημέρες ασφάλισης στην επικουρική ασφάλιση του Ε.Τ.Ε.Α.Μ., μπορούν να συνεχίσουν προαιρετικά την επικουρική τους ασφάλιση με αίτησή τους που υποβάλλεται εντός ενός έτους από την υπαγωγή τους στον Ο.Γ.Α. καταβάλλοντας οι ίδιοι τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και εργαζόμενου (6%).
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις του εδ. γ΄ της παρ.6 του άρθ.52 του Ν.3518/06 επέρχεται τροποποίηση μόνο όσον αφορά τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών εργοδότη και ασφαλισμένου, ενώ κατά τα λοιπά εξακολουθούν να ισχύουν τα ανωτέρω.
Συγκεκριμένα με το ισχύον καθεστώς προβλέπεται ότι , οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και εργαζόμενου δεν θα υπολογίζονται με βάση την ασφαλιστική κλάση στην οποία εντάσσονται οι αποδοχές την ημερομηνία διακοπής της ασφάλισής τους στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. όπως αυτή αναπροσαρμόζεται, (προϊσχύον καθεστώς που προεβλέπετο από τον Ν.3232/2004), αλλά με βάση την ασφαλιστική κλάση στην οποία εντάσσονται οι αποδοχές κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης .
Κατά συνέπεια καθοριστικός παράγοντας για την εύρεση της ασφαλιστικής κλάσης υπολογισμού δεν είναι πλέον οι αποδοχές του ασφαλισμένου την ημερομηνία διακοπής της ασφάλισής του στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. (σχετ.παρ.3 εγκ.28/2006) ,αλλά οι αποδοχές του την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση του Ε.Τ.Ε.Α.Μ.
Σημειώνουμε ότι, οι κοινοποιούμενες διατάξεις δεν ισχύουν από την ημερομηνία δημοσίευσης του Ν.3518/2006, αλλά από 1/1/2004 διότι αυτό ρητά ορίζεται στο Νόμο.
Κατά συνέπεια, ασφαλιστικές περιπτώσεις υπαγωγής στην προαιρετική ασφάλιση του Ε.Τ.Ε.Α.Μ., σύμφωνα με τα ανωτέρω , οι οποίες κρίθηκαν με το προϊσχύον καθεστώς υπολογισμού των προβλεπομένων εισφορών θα επανεξετασθούν οίκοθεν.
Με ευθύνη της Υπηρεσίας θα πρέπει να κληθούν και να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι ως προς τον νέο τρόπο υπολογισμού των εισφορών που πρέπει να καταβάλλουν καθώς και για το υπολειπόμενο οφειλόμενο ποσό που θα προκύψει από τον ορθό τρόπο υπολογισμού των εισφορών.
Συγκεκριμένα, εάν προκύψει χρεωστικό υπόλοιπο από τον επανυπολογισμό των οφειλομένων εισφορών, σύμφωνα με τα ανωτέρω , θα πρέπει να ενημερωθεί ο ενδιαφερόμενος ότι εάν το εξοφλήσει εφάπαξ εντός προθεσμίας τριών μηνών από την κοινοποίηση της σχετικής απόφασης δεν θα υπολογισθούν πρόσθετα τέλη. Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής πέραν του τριμήνου το ποσό θα επιβαρυνθεί με τα ίδια πρόσθετα τέλη που επιβαρύνονται οι καθυστερούμενες εισφορές του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ..
Εάν από τον εν λόγω επανυπολογισμό προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο θα συμψηφιστεί οίκοθεν με επόμενες καταβολές του.
Κατά τα λοιπά εξακολουθούν να ισχύουν οι οδηγίες που δόθηκαν με τις 58/04 και 28/06 εγκυκλίους μας.

Σχετικά άρθρα
Πολιτική Cookies στην ΕΕ.. Το cookie είναι ένα μικρό τμήμα κειμένου που αποστέλλεται στο πρόγραμμα περιήγησης από έναν ιστότοπο που επισκέπτεστε. Διευκολύνει τον ιστότοπο να απομνημονεύει πληροφορίες σχετικά με την επίσκεψή σας, όπως την προτιμώμενη γλώσσα σας και άλλες ρυθμίσεις. Κάτι τέτοιο μπορεί να διευκολύνει την επόμενή σας επίσκεψη και να κάνει τον ιστότοπο πιο χρήσιμο για εσάς. Τα cookie παίζουν σημαντικό ρόλο. Χωρίς αυτά, η χρήση του ιστού θα ήταν μια πολύ πιο περίπλοκη εμπειρία. Χρησιμοποιούμε τα cookie για πολλούς λόγους. Τα χρησιμοποιούμε, για παράδειγμα, για την απομνημόνευση των προτιμήσεών σας όσον αφορά στην ασφαλή αναζήτηση, για να υπολογίσουμε τον αριθμό των επισκεπτών σε μια σελίδα ή για να σας διευκολύνουμε να εγγραφείτε στις υπηρεσίες μας και για να προστατεύσουμε τα δεδομένα σας. Περισσότερες πληροφορίες για τη χρήση των cookies μπορείτε να βρείτε στη σελίδα http://ec.europa.eu/ipg/basics/legal/cookies/index_en.htm