Αθήνα 25/05/2022
Αρ. πρωτ.: 1445

ΘΕΜΑ: Λογιστικός Χειρισμός Εμπορευμάτων χωρίς Χρέωση.

ΕΡΩΤΗΜΑ

Εμπορική εταιρεία Α.Ε. μερικές φορές λαμβάνει εμπορεύματα από τους προμηθευτές της free of charge.
α) Τα εμπορεύματα αυτά πρέπει να καταχωρούνται με μηδενική αξία ή με αξία 0,01€;
β) Στην ετήσια απογραφή εφόσον δεν υπάρχουν άλλα αγαθά του ιδίου είδους που να έχουν αγοραστεί έναντι αντιτίμου, τα αγαθά αυτά μπορούν να εμφανίζονται με μηδενική αξία ή με αξία 0,01€;
 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 20 [«Επιμέτρηση αποθεμάτων και υπηρεσιών»] του ν. 4308/2014 (Ε.Λ.Π.), τα αποθέματα καταχωρίζονται στα λογιστικά αρχεία της οικονομικής οντότητας «αρχικά στο κόστος κτήσης, το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο των δαπανών που απαιτούνται για να φθάσουν αυτά στην παρούσα θέση και κατάστασή τους».

Μετά την αρχική καταχώρισή τους, τα αποθέματα αποτιμώνται «στην κατ’ είδος χαμηλότερη αξία μεταξύ κόστους κτήσης και καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας».
Περαιτέρω, το κόστος κτήσης του τελικού αποθέματος προσδιορίζεται, είτε με την μέθοδο της σειράς εξάντλησης: «Πρώτο Εισαχθέν - Πρώτο Εξαχθέν» (F.I.F.O.), είτε με την μέθοδο του Μέσου Σταθμικού Όρου (Μ.Σ.Ο.).

Είναι δυνατόν να εφαρμόζεται άλλη, γενικώς αποδεκτή μέθοδος, η οποία ωστόσο, πρέπει να τεκμηριώνεται.
Τέλος, ως καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία, ορίζεται «η εκτιμώμενη τιμή διάθεσης ενός περιουσιακού στοιχείου κατά την κανονική πορεία της επιχειρηματικής δραστηριότητας, μειωμένη κατά το τυχόν κόστος που απαιτείται για την ολοκλήρωσή του και για την πραγματοποίηση της διάθεσης» (Ορισμοί του ν. 4308/2014, Παράρτημα Α).
Αναφορικά με το ερώτημά σας, στην απογραφή τέλους περιόδου, εφ’ όσον υπάρχουν αποθέματα, τα οποία, για λόγους που αφορούν την οικονομική οντότητα, αποκτώνται με μηδενικό κόστος αγοράς ή (και) χωρίς άλλες δαπάνες που ενδεχομένως απαιτούνται για την φθάσουν στην παρούσα κατάστασή τους, θα μετρηθούν και θα καταγραφούν κανονικά, ως προς τις ποσότητες.

Τα αποθέματα αυτά, στη συνέχεια, θα αποτιμηθούν σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις (κατ’ είδος χαμηλότερη αξία), λαμβάνοντας υπόψη την μηδενική αξία κτήσης τους.
Η αποτίμησή τους θα εξαρτηθεί, κατ’ αρχάς, από την ύπαρξη ή όχι αποθεμάτων με κοινά χαρακτηριστικά και ιδιότητες, ώστε να ανήκουν στο ίδιο είδος, αποκτηθέντων με κανονικές συνθήκες αγοράς, σε συνδυασμό με την μέθοδο αποτίμησης που έχει υιοθετήσει και εφαρμόζει η οικονομική οντότητα. Εάν για παράδειγμα, εφαρμόζεται η μέθοδος του μέσου σταθμικού όρου, τα αγαθά αυτής της κατηγορίας, θα εμφανιστούν με ενιαία τιμή αποτίμησης, στον αριθμητικό υπολογισμό της οποίας, θα έχει ληφθεί υπόψη η μηδενική αξία κτήσης της συγκεκριμένης παρτίδας των αποθεμάτων.
Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν ίδια αποθέματα, αγορασθέντα με κανονικές συνθήκες, θα απογραφούν με μηδενική αξία κτήσης, οπότε το όφελος για την οικονομική οντότητα θα καταγραφεί κατά την πώλησή τους, με μικτό κέρδος 100%, δεδομένου ότι το κόστος πωληθέντων είναι μηδέν.
Για τυχόν ελεγκτικές επαληθεύσεις, κρίνεται σκόπιμο, η διοίκηση της οικονομικής οντότητας να είναι σε θέση να αποδεικνύει την παραλαβή και διακίνηση αυτών των αποθεμάτων, βάσει των προβλεπομένων παραστατικών και λοιπών τεκμηρίων.