Αθήνα 12/11/2019
ΥΠΕΡΓ.: 48320/1199
ΘΕΜΑ: Πληροφορίες για το διάλειμμα
ΣΧΕΤ.: Το από 18-10-2019 έγγραφο σας.
Απαντώντας στο ανωτέρω σχετικό, στο πλαίσιο αρμοδιότητας της Υπηρεσίας μας, σας πληροφορούμε τα εξής:
1. Σύμφωνα με το άρθρο 16 του N.2874/2000 (ΦΕΚ Α΄ 286) όπως αυτό έχει τροποποιηθεί και ισχύει, κάθε εργοδότης ο οποίος υπάγεται στις διατάξεις του σχετικού νόμου,
«υποχρεούται όπως μια φορά το χρόνο ... να καταθέτει, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, στην αρμόδια υπηρεσία του Σ.ΕΠ.Ε. - Τμήμα Κοινωνικής Επιθεώρησης, εις διπλούν, πίνακα με την επωνυμία, το είδος, τον τόπο λειτουργίας και το Α.Φ.Μ. της επιχείρησης, ο οποίος θα περιλαμβάνει τα παρακάτω στοιχεία ενός εκάστου των απασχολουμένων σε αυτή μισθωτών.
Α. Το ονοματεπώνυμο, ονοματεπώνυμο πατέρα και μητέρας, ηλικία και οικογενειακή κατάσταση (τέκνα).
Β. Την ειδικότητα, ημερομηνία πρόσληψης και την τυχόν προϋπηρεσία στην ειδικότητα.Γ. Τον αριθμό κάρτας πρόσληψης (Ο.Α.Ε.Δ.), τον αριθμό μητρώου του Ι.Κ.Α., τον αριθμό βιβλιαρίου ανηλίκων (επί απασχολήσεων ανηλίκων) και τον αριθμό αδείας εργασίας αλλοδαπού (επί απασχολήσεως αλλοδαπού).
Δ. Τα στοιχεία του τεχνικού ασφάλειας και του γιατρού εργασίας, καθώς και το ωράριο απασχόλησής τους στην επιχείρηση.
Ε. Τη διάρκεια εργασίας (ώρες εργασίας εβδομαδιαίως, ώρες έναρξης και λήξης ημερήσιας εργασίας), το διάλειμμα και τις διακοπές εργασίας.ΣΤ. Τις πάσης φύσεως καταβαλλόμενες αποδοχές...»
2. Περαιτέρω και όσον αφορά στη χορήγηση του διαλείμματος ισχύουν τα εξής:
Σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 1 της αριθμ. 10/19-1-1988 Πράξης του Υπουργικού Συμβουλίου (ΦΕΚ Α΄ 11) που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Ν. 1788/1988 (ΦΕΚ Α΄ 131),
«κατά τις ημέρες της εβδομάδας που η λειτουργία των καταστημάτων περιλαμβάνει ολόκληρο το χρονικό διάστημα από 12 μ.μ. έως 4 μ.μ., στους εργαζόμενους που απασχολούνται κατά το διάστημα αυτό, δίνεται διάλειμμα (αποχή από την εργασία) 20" λεπτών.
Το διάλειμμα γίνεται περίπου στο μέσο του ημερήσιου χρόνου απασχόλησης του εργαζόμενου.
Η διάρκεια του διαλείμματος είναι εργάσιμος χρόνος και αναγράφεται στην κατάσταση προσωπικού».
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Π.Δ. 88/1999, «Ελάχιστες προδιαγραφές για την οργάνωση του χρόνου εργασίας σε συμμόρφωση με την οδηγία 93/104/ΕΚ» το οποίο είναι αυξημένης ισχύος καθότι ενσωμάτωσε Ευρωπαϊκή Οδηγία:
«1. Όταν ο χρόνος ημερήσιας εργασίας υπερβαίνει τις έξι ώρες, πρέπει να χορηγείται διάλειμμα τουλάχιστον 15 λεπτών, κατά τη διάρκεια του οποίου οι εργαζόμενοι δικαιούνται να απομακρυνθούν από τη θέση εργασίας τους.
Τα διαλείμματα αυτά δεν επιτρέπεται να χορηγούνται συνεχόμενα με την έναρξη ή τη λήξη της ημερήσιας εργασίας. »
Τονίζεται ότι το Π.Δ. 88/1999, στο οποίο περιλαμβάνεται η σχετική διάταξη για τη χορήγησή του διαλείμματος, διέπεται από βασικούς κανόνες που αφορούν στη βελτίωση της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία (βλέπε και Οδηγία 2003/88/ΕΚ). Ως εκ τούτου, η λήψη διαλείμματος έχει ως θεμελιώδη στόχο τη μείωση της καταπόνησης από την εργασία τηρώντας πάντοτε τα νομίμως προβλεπόμενα χρονικά όρια εργασίας.
Εν κατακλείδι, από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, προκύπτουν τα εξής αναφορικά με το διάλειμμα στα καταστήματα:
α. Η χορήγηση του διαλείμματος είναι υποχρεωτική, καθότι έχει ως θεμελιώδη στόχο τη μείωση της καταπόνησης από την εργασία και η διάρκειά του θα πρέπει να αναγράφεται στον εκάστοτε ισχύοντα Πίνακα Προσωπικού.
β. Η διάρκεια του, για τα καταστήματα που λειτουργούν καθ΄ όλο το χρονικό διάστημα από 12 μ.μ. έως 4 μ.μ., είναι είκοσι λεπτά και θεωρείται εργάσιμος χρόνος.
γ. Το διάλειμμα δεν επιτρέπεται να χορηγείται συνεχόμενο με την έναρξη ή τη λήξη της ημερήσιας εργασίας και θα πρέπει να γίνεται περίπου στο μέσο του ημερήσιου χρόνου απασχόλησης των εργαζομένων.
δ. Η χορήγηση του διαλείμματος αποτελεί υποχρέωση του εργοδότη, σε περίπτωση μη τήρησης της οποίας επιβάλλονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα διοικητικές κυρώσεις σύμφωνα με το αρ. 24 του Ν.3996/2011 όπως ισχύει.