Αθήνα 03/06/2019
Αρ. πρωτ.:
Ε. 2098
ΘΕΜΑ: Δασμολογική κατάταξη και συντελεστής Φ.Π.Α. παρασκευασμάτων κατάλληλων για τη διατροφή του ανθρώπου της ΔΚ 2106.
Σχετ.: Η αριθ. πρωτ. Ε 2083/17-05-2019 εγκύκλιος κοινοποίησης του άρθρου 121 του Ν.4611 σχετικά με την αντικατάσταση του Παραρτήματος ΙΙΙ του Ν. 2859/00.
Σε συνέχεια της ανωτέρω σχετικής εγκυκλίου και έχοντας λάβει υπόψη γραπτά και προφορικά ερωτήματα οικονομικών φορέων σχετικά με την δασμολογική κατάταξη και τον συντελεστή ΦΠΑ των προϊόντων της ΔΚ 2106 , σας γνωρίζουμε τα κάτωθι:
Α. Όσον αφορά την Δασμολογική κατάταξη
Η δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων πραγματοποιείται αποκλειστικά με βάση τα προβλεπόμενα στο Κοινό Δασμολόγιο της Ευρ. Ένωσης [Κανονισμός (ΕΟΚ) 2658/87, όπως τροποποιήθηκε από τον Κανονισμό αριθμ.1602/2018 (Συνδυασμένη Ονοματολογία-Σ.Ο. για το έτος 2019)], τους Γενικούς Κανόνες ερμηνείας αυτού καθώς και με τις Επεξηγηματικές Σημειώσεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (Σ.Ο.) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων (Π.Ο.Τ.).
Σε ό,τι αφορά τη δασμολογική κλάση 2106 του Δασμολογίου της Ε. Ένωσης, τονίζεται ιδιαιτέρως το γεγονός ότι θεωρείται υπολειμματική κλάση που περιλαμβάνει πληθώρα προϊόντων διατροφής, καθώς και παρασκευασμάτων που προορίζονται να ενσωματωθούν σε προϊόντα διατροφής.Στην κλάση αυτή κατατάσσονται ειδικότερα τα παρασκευάσματα διατροφής που δεν κατονομάζονται ούτε αναφέρονται σε άλλες κλάσεις του Δασμολογίου.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι, λόγω της πληθώρας και της ιδιαιτερότητας των παρασκευασμάτων διατροφής που κατατάσσονται στη συγκεκριμένη κλάση, σε πολλές περιπτώσεις η δασμολογική κατάταξη των συγκεκριμένων προϊόντων δεν είναι αυτονόητη και διενεργείται κατά περίπτωση (case by case), όπως κατ΄ επανάληψη έχει τονιστεί από τις αρμόδιες για θέματα κατάταξης επιτροπές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός εξ΄ αυτών (π.χ. ακριβής σύνθεση και ανάλυση των συστατικών τους, παραγωγική διαδικασία κ.λπ.).
Η ιδιαιτερότητα στην κατάταξη των προϊόντων της ΔΚ 2106 διαπιστώνεται και από το γεγονός ότι η Επιτροπή Ονοματολογίας, η οποία συνεδριάζει για θέματα δασμολογικής κατάταξης στις Βρυξέλλες ανά τακτά χρονικά διαστήματα στη διάρκεια του έτους, περιλαμβάνει πάντα στην ημερήσια διάταξη των σχετικών συνεδριάσεών της θέματα που σχετίζονται με την κατάταξη ή όχι προϊόντων διατροφής στη δασμολογική κλάση 2106.
Ως γενικά παραδείγματα προϊόντων που κατατάσσονται στην κλάση 2106 μπορούμε να αναφέρουμε, με βάση τις Επεξηγηματικές Σημειώσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων (Π.Ο.Τ.), τα εξής:(1) Τα παρασκευάσματα που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν, είτε απευθείας ως έχουν [π.χ. τζατζίκι, τυροκαυτερή, ταραμοσαλάτα, ρώσικη σαλάτα, μελιτζανοσαλάτα, απομιμήσεις τυριών που περιέχουν αποκλειστικά φυτικά λιπαρά, μείγματα τυριών και φυτικών λιπαρών, απομιμήσεις βουτύρου με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά γάλακτος (π.χ. λιπαρές ύλες για επάλειψη που περιέχουν λιπαρές ουσίες άλλες από αυτές που προέρχονται από το γάλα ή ύλες των οποίων η περιεκτικότητα σε λιπαρές ουσίες γάλακτος είναι κατώτερη του 39% κατά βάρος), γεύματα έτοιμα προς κατανάλωση σε συσκευασία για τη λιανική πώληση (π.χ. μουσακάς, παστίτσιο κ.λπ.), κόλλυβα και παρόμοια προϊόντα] είτε κατόπιν επεξεργασίας (όπως το ψήσιμο, η διάλυση ή το βράσιμο στο νερό ή στο γάλα κ.λπ.), για τη διατροφή του ανθρώπου.
(2) Τα παρασκευάσματα που αποτελούνται πλήρως ή μερικώς από προϊόντα διατροφής, τα οποία χρησιμοποιούνται στην παρασκευή ποτών ή παρασκευασμάτων διατροφής για τη διατροφή του ανθρώπου.Η κλάση περιλαμβάνει παρασκευάσματα που αποτελούνται από μίγματα χημικών ουσιών (οργανικά οξέα, άλατα ασβεστίου κ.λπ.) με προϊόντα διατροφής (αλεύρι, ζάχαρη, γάλα σε σκόνη κ.λπ.), τα οποία προορίζονται να ενσωματωθούν σε παρασκευάσματα διατροφής, είτε ως συστατικά αυτών είτε για τη βελτίωση ορισμένων από τα χαρακτηριστικά τους (εμφάνιση, διατήρηση ποιότητας κ.λπ.)
Στην κλάση περιλαμβάνονται επίσης:
(1) Οι σκόνες για την παρασκευή πουτίγκας, ζελέ, παγωτών και παρόμοιων παρασκευασμάτων, έστω και με την προσθήκη γλυκαντικών ουσιών.
Συνεπώς, εδώ κατατάσσεται και το φρουί ζελέ (fruit gelee) σε σκόνη, το οποίο δεν μπορεί να καταναλωθεί άμεσα με τον τρόπο που παρουσιάζεται, αλλά για την παρασκευή του απαιτείται πρώτα η ανάδευσή του σε βραστό νερό.
Οι σκόνες με βάση το αλεύρι, το άμυλο, τα εκχυλίσματα βύνης ή τα προϊόντα των κλάσεων 04.01 έως 04.04, έστω και με την προσθήκη κακάο, υπάγονται στις κλάσεις 18.06 ή 19.01, ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε κακάο.Οι άλλες σκόνες, όταν περιέχουν κακάο, κατατάσσονται στην κλάση 18.06.
Οι σκόνες που έχουν τον χαρακτήρα αρωματισμένων ή χρωματισμένων ζαχάρων και χρησιμοποιούνται για την παρασκευή λεμονάδας ή παρόμοιων ποτών, υπάγονται στις κλάσεις 17.01 ή 17.02 κατά περίπτωση.
(2) Οι αρωματισμένες σκόνες για την παρασκευή ποτών, έστω και με την προσθήκη γλυκαντικών ουσιών, με βάση το διττανθρακικό νάτριο και τη γλυκυρριζίνη ή το εκχύλισμα γλυκόριζας (τα οποία διατίθενται ως «σκόνη κακάο»).
(3) Τα παρασκευάσματα με βάση το βούτυρο ή άλλα λίπη ή έλαια που προέρχονται από το γάλα και χρησιμοποιούνται, για παράδειγμα, στα προϊόντα αρτοποιίας.
(4) Οι πολτοί με βάση τη ζάχαρη, που περιέχουν πρόσθετες λιπαρές ουσίες σε σχετικά μεγάλη αναλογία και, μερικές φορές, γάλα ή φουντούκια που δεν είναι κατάλληλοι να μεταποιηθούν απευθείας σε ζαχαρώδη προϊόντα αλλά χρησιμοποιούνται για το γέμισμα ή τη διακόσμηση π.χ. σοκολάτας, πτιφούρ, τούρτας, κέικ, κ.λπ.
(5) Το φυσικό μέλι που είναι εμπλουτισμένο με βασιλικό πολτό ή με άλλες ουσίες όπως π.χ. κανέλα, ξηρούς καρπούς, κλπ.
(6) Τα προϊόντα υδρόλυσης πρωτεϊνών, που αποτελούνται κυρίως από ένα μίγμα αμινοξέων και χλωριούχου νατρίου και χρησιμοποιούνται στα παρασκευάσματα διατροφής (π.χ. για να προσδώσουν γεύση).Τα συμπυκνώματα πρωτεϊνών που λαμβάνονται με αφαίρεση ορισμένων συστατικών απελαιωμένων σογιάλευρων και χρησιμοποιούνται για τον εμπλουτισμό σε πρωτεΐνες των παρασκευασμάτων διατροφής.
Τα σογιάλευρα και άλλες πρωτεϊνικές ουσίες ειδικής πλοκής (textured).
Ωστόσο, από την κλάση εξαιρούνται τα απελαιωμένα σογιάλευρα που δεν είναι ειδικής πλοκής (textured), έστω και αν προορίζονται για τη διατροφή του ανθρώπου (κλάση 23.04), και τα απομονώματα πρωτεϊνών (κλάση 35.04).
(7) Τα μη αλκοολούχα ή τα αλκοολούχα παρασκευάσματα (που δεν βασίζονται σε ευώδεις ουσίες) του τύπου που χρησιμοποιείται για την παρασκευή διαφόρων μη αλκοολούχων ή αλκοολούχων ποτών.Τα παρασκευάσματα αυτά μπορεί να λαμβάνονται αναμιγνύοντας φυτικά εκχυλίσματα της κλάσης 13.02 με γαλακτικό οξύ, τρυγικό οξύ, κιτρικό οξύ, φωσφορικό οξύ, συντηρητικά, προϊόντα ενεργούντα επί της επιφανειακής τάσης, χυμούς φρούτων κ.λπ.
Τα παρασκευάσματα αυτά περιέχουν (εν όλω ή εν μέρει) τα γευστικά συστατικά που χαρακτηρίζουν ένα συγκεκριμένο ποτό.
Ως εκ τούτου, το εν λόγω ποτό μπορεί συνήθως να ληφθεί με απλή διάλυση του παρασκευάσματος με νερό, κρασί ή αλκοόλη, με ή χωρίς την προσθήκη, για παράδειγμα, ζάχαρης ή αέριου διοξειδίου του άνθρακα.
Ορισμένα από τα προϊόντα αυτά είναι ειδικά παρασκευασμένα για οικιακή χρήση.
Χρησιμοποιούνται επίσης ευρέως στη βιομηχανία, με σκοπό την αποφυγή της ανεπιθύμητης μεταφοράς μεγάλων ποσοτήτων νερού, αλκοόλης κ.λπ.
Σύμφωνα με τον τρόπο που παρουσιάζονται, τα παρασκευάσματα αυτά δεν προορίζονται για κατανάλωση ως ποτά και επομένως μπορούν να διαχωριστούν από τα ποτά του Κεφαλαίου 22.
Από την κλάση εξαιρούνται τα παρασκευάσματα του είδους που χρησιμοποιείται για την παρασκευή ποτών με βάση μία ή περισσότερες ευώδεις ουσίες (κλάση 33.02).
(8) Τα βρώσιμα δισκία με βάση φυσικά ή τεχνητά αρώματα (π.χ. βανιλλίνη).
(9) Τα γλυκά, οι τσίχλες, οι καραμέλες και παρόμοια είδη (κυρίως για διαβητικούς) που περιέχουν συνθετικούς γλυκαντικούς παράγοντες (π.χ. σορβιτόλη) αντί για ζάχαρη.
(10) Τα παρασκευάσματα (π.χ. δισκία) που αποτελούνται από ζαχαρίνη και ένα προϊόν διατροφής, όπως είναι η λακτόζη, και χρησιμοποιούνται για γλυκαντικούς σκοπούς.
(11) Οι αυτολύτες ζύμης και άλλα εκχυλίσματα ζύμης, τα οποία είναι προϊόντα που λαμβάνονται από την υδρόλυση της ζύμης. Τα προϊόντα αυτά δεν μπορούν να προκαλέσουν ζύμωση και διαθέτουν υψηλή πρωτεϊνική αξία. Χρησιμοποιούνται κυρίως στη βιομηχανία προϊόντων διατροφής (π.χ. για την παρασκευή ορισμένων καρυκευμάτων).
(12) Τα παρασκευάσματα για την παρασκευή λεμονάδων και άλλων ποτών, που αποτελούνται, π.χ. από:- σιρόπια, αρωματισμένα ή χρωματισμένα, τα οποία είναι ζαχαρώδη διαλύματα στα οποία έχουν προστεθεί φυσικές ή τεχνητές ουσίες που τους προσδίδουν τη γεύση ορισμένων φρούτων ή φυτών (σμέουρα, φραγκοστάφυλα, λεμόνια, μέντα κ.λπ.), έστω και με προσθήκη κιτρικού οξέος ή συντηρητικών.
- σιρόπι στο οποίο έχει προστεθεί για τον αρωματισμό του ένα σύνθετο παρασκεύασμα της παρούσας κλάσης (βλ. την ανωτέρω παράγραφο 7) και το οποίο περιέχει, κυρίως, είτε εκχύλισμα κόλας και κιτρικού οξέος, χρωματισμένο με καραμελοποιημένη ζάχαρη, είτε κιτρικό οξύ και αιθέρια έλαια φρούτων (π.χ. λεμονιού ή πορτοκαλιού).
- σιρόπι στο οποίο έχουν προστεθεί για αρωματισμό χυμοί φρούτων, οι οποίοι έχουν τροποποιηθεί με την προσθήκη συστατικών (κιτρικό οξύ, αιθέρια έλαια που έχουν εξαχθεί από τα φρούτα κ.λπ.) σε τέτοιες ποσότητες, ώστε η ισορροπία των συστατικών των χυμών φρούτων, όπως αυτά απαντούν στον φυσικό χυμό, να έχει προφανώς διαταραχθεί.
- συμπυκνωμένο χυμό φρούτων με την προσθήκη κιτρικού οξέος (σε τέτοια αναλογία που να του προσδίδει μια συνολική περιεκτικότητα σε οξύ σαφώς ανώτερη από εκείνη του φυσικού χυμού), αιθερίων ελαίων φρούτων, τεχνητών γλυκαντικών κ.λπ.Τα παρασκευάσματα αυτά προορίζονται να καταναλωθούν ως ποτά μετά από απλή διάλυσή τους με νερό ή κατόπιν περαιτέρω επεξεργασίας. Ορισμένα παρασκευάσματα του είδους αυτού προορίζονται για προσθήκη σε άλλα παρασκευάσματα διατροφής.
(13) Τα μίγματα εκχυλίσματος ginseng (ιαπωνικής κάνναβης) με άλλα συστατικά (π.χ. λακτόζη ή γλυκόζη), που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή «ποτού» ή «τσαγιού ginseng».
(14) Τα προϊόντα που αποτελούνται από ένα μίγμα φυτών ή μερών φυτών (στα οποία περιλαμβάνονται οι σπόροι και οι καρποί) διαφορετικών ειδών ή που αποτελούνται από φυτά ή μέρη φυτών (στα οποία περιλαμβάνονται οι σπόροι και οι καρποί) ενός μόνο είδους ή διαφορετικών ειδών, αναμιγμένων με άλλες ουσίες, όπως είναι ένα ή περισσότερα φυτικά εκχυλίσματα, τα οποία δεν καταναλώνονται ως τέτοια, αλλά είναι του είδους που χρησιμοποιείται για την παρασκευή φυτικών εκχυλισμάτων ή φυτικών «τσαγιών» [π.χ. εκείνων που έχουν υπακτικές, καθαρκτικές, διουρητικές ή αναφυσώδεις (ανακούφιση από μετεωρισμό ή αέρια) ιδιότητες], περιλαμβανομένων και των προϊόντων για τα οποία πιστεύεται ότι προσφέρουν ανακούφιση από ασθένειες ή συμβάλουν στη διατήρηση της καλής κατάστασης του οργανισμού και της υγείας.
Από την κλάση εξαιρούνται τα προϊόντα στα οποία ένα εκχύλισμα συνιστά τη θεραπευτική ή προφυλακτική δόση ενός δραστικού συστατικού, προοριζόμενου ειδικά για συγκεκριμένη ασθένεια (κλάσεις 30.03 ή 30.04).
Από την κλάση εξαιρούνται επίσης τα προϊόντα που κατατάσσονται στην κλάση 08.13 ή στο Κεφάλαιο 9.
(15) Τα μίγματα φυτών, μερών φυτών, σπόρων ή καρπών (ολόκληρων, κομμένων, θρυμματισμένων, αλεσμένων ή σε σκόνη) των ειδών που εμπίπτουν σε διαφορετικά Κεφάλαια (π.χ. στα Κεφάλαια 7, 9, 11, 12) ή των διαφορετικών ειδών που εμπίπτουν στην κλάση 12.11, τα οποία δεν καταναλώνονται ως τέτοια, αλλά είναι του είδους που χρησιμοποιείται είτε απευθείας για τον αρωματισμό ποτών, είτε για την παρασκευή εκχυλισμάτων για την παραγωγή ποτών.Ωστόσο, τα προϊόντα του τύπου αυτού, ο ουσιώδης χαρακτήρας των οποίων δίδεται από την περιεκτικότητα σε είδη που εμπίπτουν στο Κεφάλαιο 9, εξαιρούνται (Κεφάλαιο 9).
(16) Τα παρασκευάσματα που αναφέρονται συχνά ως «συμπληρώματα διατροφής», με βάση εκχυλίσματα φυτών, συμπυκνώματα φρούτων, μέλι, φρουκτόζη κ.λπ., με προσθήκη βιταμινών και, ενίοτε, πολύ μικρών ποσοτήτων ενώσεων του σιδήρου.Τα παρασκευάσματα αυτά παρουσιάζονται συχνά σε συσκευασίες με την ένδειξη ότι προορίζονται για τη διατήρηση της καλής κατάστασης του οργανισμού και της υγείας.
Παρόμοια παρασκευάσματα, ωστόσο, που προορίζονται για την πρόληψη ή την θεραπεία ασθενειών ή παθήσεων εξαιρούνται (κλάσεις 30.03 ή 30.04).
Από την κλάση εξαιρούνται επίσης:
(α) Τα παρασκευάσματα από φρούτα, καρπούς και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών της κλάσης 20.08, υπό την προϋπόθεση ότι ο ουσιώδης χαρακτήρας των παρασκευασμάτων αυτών δίδεται από τα συγκεκριμένα φρούτα, τους καρπούς ή τα άλλα βρώσιμα μέρη φυτών (κλάση 20.08).
(β) Οι μικροοργανισμοί της κλάσης 21.02 που παρουσιάζονται ως συμπληρώματα διατροφής για κατανάλωση από τον άνθρωπο (κλάση 21.02).
Β. Ως προς το Φ.Π.Α.
Ειδικότερα ως προς το αντικείμενο του θέματος και έχοντας λάβει υπόψη τα ανωτέρω σας γνωρίζουμε σύμφωνα με το άρθρο 21 σε συνδυασμό με το Παράρτημα ΙΙΙ του Ν.2859/2000 (ΦΕΚ 248/Α) «Κύρωση Κώδικα Φ.Π.Α.», εφόσον τα προϊόντα κατατάσσονται στη δασμολογική κλάση 2106 του Δασμολογίου ο συντελεστής ΦΠΑ που εφαρμόζεται είναι 24%.
Γ. Σε περιπτώσεις όπου κατά τη δασμολογική κατάταξη των παραπάνω προϊόντων στην πράξη παρατηρούνται δυσχέρειες, λαμβάνοντας υπόψη και τις συνακόλουθες επιπτώσεις της δασμολογικής κατάταξης στην εφαρμογή του κατάλληλου συντελεστή ΦΠΑ, παρέχεται η δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους φορείς:
• έκδοσης γνωμοδότησης για τη δασμολογική κατάταξη εμπορευμάτων για φορολογικούς σκοπούς (π.χ. Φ.Π.Α., τέλος ταξινόμησης κ.λπ.) η οποία ανήκει στην Ανωτάτη Επιτροπή Τελωνειακών Αμφισβητήσεων (Α.Ε.Τ.Α.), σύμφωνα με το άρθρο 114 του Π.Δ. 284/88 ,
• έκδοσης Δεσμευτικής Δασμολογικής Πληροφορίας (Δ.Δ.Π.), η οποία είναι μέτρο δασμολογικής κατάταξης που προβλέπεται στον Εκσυγχρονισμένο Τελωνειακό Κώδικα της Ε. Ένωσης και αφορά τον προσδιορισμό της δασμολογικής κλάσης αντίστοιχων προϊόντων που παρουσιάζουν δυσκολία στην κατάταξη και προορίζονται για εισαγωγές ή εξαγωγές (δηλ. από και προς Τρίτες Χώρες, εκτός Έ. Ένωσης), υποβάλλοντας στην Υπηρεσία μας αίτηση.
Δ. Επιπλέον διευκρινίζεται ότι, η αναφορά της Υπηρεσίας μας στην αριθ πρωτ Ε 2083/17-05-2019 εγκύκλιο κοινοποίησης των διατάξεων του άρθρου 121 του Ν. 4611/19, στην παράγραφο 26 «μείγματα και τα ζυμάρια για την παρασκευή προϊόντων αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής ή μπισκοτοποιίας» αφορά αποκλειστικά τα είδη ζαχαροπλαστικής ή μπισκοτοποιίας του κεφαλαίου 19 του Δασμολογίου της Ε.Ε. και όχι εν γένει τα προϊόντα διατροφής του τύπου αυτού.
Ε. Τέλος σας γνωρίζουμε ότι σε θέματα δασμολογικής κατάταξης και υπαγωγής στον κατάλληλο συντελεστή ΦΠΑ δεσμευτική ισχύ έχουν οι αντίστοιχες διατάξεις της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας βάσει των οποίων εκδίδονται οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι και οι αποφάσεις των γνωμοδοτικών οργάνων.
Συνεπώς κατάταξη προϊόντων σε δασμολογικές κλάσεις από αντισυμβαλλόμενους εγκατεστημένους εκτός της χώρας, ερμηνείες βάσει νομικών κειμένων που ρυθμίζουν διαφορετικά θέματα όπως κώδικας τροφίμων και ποτών, συναφείς πρακτικές επιχειρήσεων, κ.λπ. δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως δικαιολογητική βάση για την δασμολογική κατάταξη και την αντίστοιχη υπαγωγή σε συντελεστή ΦΠΑ.
Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλούνται οι φορείς κατά την εισαγωγή των προϊόντων που αναφέρονται στην παρούσα ή κατά την τιμολόγηση αυτών να τηρούν πιστά τα αναφερόμενα στην παρούσα εγκύκλιο σχετικά με την δασμολογική κατάταξη και τον εφαρμοζόμενο συντελεστή ΦΠΑ.
ΣΤ. Οι αρμόδιες Τελωνειακές και Φορολογικές Αρχές καθώς και οι αρμόδιες Ελεγκτικές Αρχές, στις οποίες κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλούνται να λάβουν υπόψη τους τα διαλαμβανόμενα σε αυτή, προκειμένου να προχωρήσουν, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους, σε διεξαγωγή εκ των υστέρων ελέγχων στις περιπτώσεις όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο, αναφορικά με τη διαπίστωση της ορθής δασμολογικής κατάταξης και του εφαρμοζόμενου συντελεστή Φ.Π.Α. στα εν λόγω είδη.