Εγκύκλιοι - ΠΟΛ

Σας κοινοποιούμε τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/2454 του Συμβουλίου, της 5ης Δεκεμβρίου 2017, «για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 για τη διοικητική συνεργασία και την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας» (Επίσ. Εφημ. Ε.Ε. L 348/29-12-2017) και τον κανονισμό (EE) 2018/1541 του Συμβουλίου, της 2ας Οκτωβρίου 2018, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 904/2010 και (ΕΕ) 2017/2454 «σχετικά με μέτρα ενίσχυσης της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας» (Επίσ. Εφημ. Ε.Ε. L 259/16-10-2018).

1. Όπως είναι γνωστό, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 2010, «για τη διοικητική συνεργασία και την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας» (Επίσ. Εφημ. Ε.Ε. L 268/12-10-2010), καθορίζει τους κανόνες και τις διαδικασίες που επιτρέπουν στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν μεταξύ τους όλες τις πληροφορίες που επιτρέπουν την ορθή εφαρμογή του ΦΠΑ, να ελέγχουν την ορθή εφαρμογή του ΦΠΑ, ιδίως επί των ενδοκοινοτικών συναλλαγών και να καταπολεμούν την απάτη στον τομέα του ΦΠΑ.
Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου θεσπίζει επίσης κανόνες σχετικά με την ανταλλαγή και αποθήκευση πληροφοριών από τα κράτη μέλη προκειμένου να καθοριστούν τα ειδικά καθεστώτα που προβλέπονται στον τίτλο ΧΙΙ κεφάλαιο 6 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου.
Με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/2454 του Συμβουλίου, με εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2021, τροποποιείται ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου, λόγω της επέκτασης από την 1η Ιανουαρίου 2021, των εν λόγω ειδικών καθεστώτων στις πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών εξ αποστάσεως διαφορετικών από τις υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών, τις υπηρεσίες ραδιοτηλεοπτικών μεταδόσεων ή τις ηλεκτρονικώς παρεχόμενες υπηρεσίες καθώς και στις εισαγωγές αγαθών αξίας έως του ποσού των 150 ευρώ που αποτελούν αντικείμενο εξ΄ αποστάσεως πωλήσεων (import scheme).
2. Με τον κοινοποιούμενο κανονισμό (EE) 2018/1541 τροποποιούνται ορισμένες διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 με σκοπό την πιο αποτελεσματική και ταχεία καταπολέμηση της διασυνοριακής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ.
Οι κύριες τροποποιήσεις αφορούν τα ακόλουθα:

- Όταν τουλάχιστον δύο κράτη μέλη θεωρούν ότι απαιτείται διοικητική έρευνα για τα ποσά που έχει δηλώσει υποκείμενος στον φόρο που δεν είναι εγκατεστημένος στο έδαφός τους αλλά φορολογείται σε αυτό, το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένος ο υποκείμενος στον φόρο θα πρέπει να διεξαγάγει την έρευνα, εκτός εάν είναι σε θέση να παράσχει τις ζητηθείσες πληροφορίες.

Δεδομένου ότι οι υπάλληλοι των αιτούντων κρατών μελών ενδέχεται να γνωρίζουν καλύτερα τα γεγονότα και τις περιστάσεις της υπόθεσης και στις περιπτώσεις στις οποίες το κράτος μέλος προς το οποίο υποβάλλεται η αίτηση δεν έχει ζητήσει υπαλλήλους από τα αιτούντα κράτη μέλη, οι υπάλληλοι των τελευταίων μπορούν να παρίστανται κατά τη διάρκεια της διοικητικής έρευνας, στο μέτρο που πληρούνται οι προϋποθέσεις για μια τέτοια παρουσία που προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο του κράτους μέλους προς το οποίο υποβάλλεται η αίτηση.

Στην περίπτωση αυτή, οι υπάλληλοι των αιτούντων κρατών μελών θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στους ίδιους χώρους και στα ίδια έγγραφα με τους υπαλλήλους του κράτους μέλους προς το οποίο υποβάλλεται η αίτηση, με τη διαμεσολάβηση των τελευταίων.

Στις περιπτώσεις στις οποίες η νομοθεσία του κράτους μέλους προς το οποίο υποβάλλεται η αίτηση περιλαμβάνει τέτοιες προϋποθέσεις για να επιτραπεί η παρουσία αυτή, θα πρέπει να θεωρείται ότι το κράτος μέλος προς το οποίο υποβάλλεται η αίτηση θα λάβει τα αναγκαία μέτρα για την πλήρωση των εν λόγω προϋποθέσεων.

Σε κάθε περίπτωση, οι υπάλληλοι των αιτούντων κρατών μελών θα πρέπει, όποτε το κρίνουν αναγκαίο, να έχουν τη δυνατότητα να παρίστανται προς διαβούλευση στην έρευνα στο κράτος μέλος προς το οποίο υποβάλλεται η αίτηση μαζί με τους υπαλλήλους του κατόπιν ενημέρωσής τους.
- Για να επιτευχθεί η ενίσχυση της ικανότητας των φορολογικών αρχών να ελέγχουν τις διασυνοριακές παραδόσεις, θα μπορούν να διεξάγονται διοικητικές έρευνες από κοινού, οι οποίες θα επιτρέπουν στους υπαλλήλους δύο ή περισσοτέρων κρατών μελών να σχηματίζουν ενιαία ομάδα και να συμμετέχουν ενεργά σε διοικητική έρευνα που διενεργείται από κοινού.
- Για την καταπολέμηση των πιο σοβαρών διασυνοριακών μορφών απάτης, προβλέπεται η ενίσχυση της διακυβέρνησης, των καθηκόντων και της λειτουργίας του Eurofisc. Στα πλαίσια αυτά τα κράτη μέλη διεξάγουν και συντονίζουν την ταχεία πολυμερή ανταλλαγή και την από κοινού επεξεργασία και ανάλυση στοχοθετημένων πληροφοριών για τη διασυνοριακή απάτη στους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται το Eurofisc.

Οι υπάλληλοι σύνδεσμοι του Eurofisc θα μπορούν να έχουν πρόσβαση, να ανταλλάσσουν, να επεξεργάζονται και να αναλύουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες με ταχύτητα και να συντονίζουν τυχόν επακόλουθες ενέργειες.

Επίσης παρέχεται η δυνατότητα στους συντονιστές του τομέα εργασίας του Eurofisc να ζητούν στοχευμένες πληροφορίες από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου («Ευρωπόλ») και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης («OLAF»).

Επομένως, προκειμένου να λαμβάνουν ως αντάλλαγμα τις σχετικές πληροφορίες που έχουν στην κατοχή τους η Ευρωπόλ και η OLAF, οι συντονιστές του τομέα εργασίας του Eurofisc θα είναι σε θέση να αποστέλλουν όσες πληροφορίες είναι αναγκαίες στην Ευρωπόλ και την OLAF.
- Τα κράτη μέλη δύνανται επίσης να γνωστοποιούν στην OLAF συναφείς πληροφορίες, όταν το κρίνουν σκόπιμο.

- Από 1/1/2020 -πρόσβαση των τελωνειακών αρχών στο VIES: Οι τελωνειακοί υπάλληλοι που ελέγχουν αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της απαλλαγής από τον ΦΠΑ για τις εισαγωγές αγαθών που προβλέπεται στο άρθρο 143 παράγραφος 2 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου (όπως έχει ενσωματωθεί στην εθνική μας νομοθεσία με το άρθρο 23 παρ. 1 περ. δ του Κώδικα ΦΠΑ Ν. 2859/2000 ) («τελωνειακά καθεστώτα 42 και 63»), θα έχουν πρόσβαση στο VIES (στους αριθμούς φορολογικού μητρώου ΦΠΑ και στους ανακεφαλαιωτικούς πίνακες).

Σε εθνικό επίπεδο, η πρόσβαση των τελωνειακών αρχών στο VIES (ΑΦΜ/VIES και ανακεφαλαιωτικοί πίνακες) έχει ήδη υλοποιηθεί και εφαρμόζεται.

Επιπλέον, οι πληροφορίες που συλλέγονται από τις τελωνειακές αρχές στο πλαίσιο αυτού του καθεστώτος θα τίθενται στη διάθεση των αρμόδιων αρχών του κράτους μέλους στο οποίο θα λαμβάνει χώρα η επακόλουθη ενδοκοινοτική απόκτηση.

- Από 1/1/2020: - πρόσβαση στο EUCARIS: Για την καταπολέμηση της απάτης που προκύπτει από το διπλό καθεστώς ΦΠΑ που εφαρμόζεται στα αυτοκίνητα, οι υπάλληλοι σύνδεσμοι του Eurofisc θα έχουν αυτόματα πρόσβαση σε δεδομένα σχετικά με την ταξινόμηση οχημάτων. Η εν λόγω πρόσβαση θα είναι διαθέσιμη μέσω της λογισμικής εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για Οχήματα και `Αδειες Οδήγησης (EUCARIS).

- Από 1/1/2020: Όταν το κράτος μέλος εγκατάστασης λάβει γνώση ότι υποκείμενος στον φόρο που υποβάλλει αίτηση επιστροφής του ΦΠΑ, σύμφωνα με το άρθρο 5 της οδηγίας 2008/9/ΕΚ, έχει φορολογικές οφειλές στο εν λόγω κράτος μέλος εγκατάστασης, μπορεί να ζητήσει τη συγκατάθεση του υποκειμένου στον φόρο για τη μεταφορά της επιστροφής του ΦΠΑ απευθείας στο κράτος μέλος εγκατάστασης για τους σκοπούς της εξόφλησης των εκκρεμών φορολογικών οφειλών.

Περαιτέρω, δεδομένου ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2454 του Συμβουλίου τροποποίησε επίσης το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010, με εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2021, τροποποιείται επίσης ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2454 ώστε να επικαιροποιηθούν οι σχετικές παραπομπές στο εν λόγω άρθρο. Δεδομένου ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2454 τροποποίησε επίσης το παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ.904/2010, με εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2021, τροποποιείται επίσης ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2454, δεδομένου ότι το παράρτημα Ι δεν είναι πια αναγκαίο και πρέπει συνεπώς να διαγραφεί.

Ο κανονισμός (EE) 2018/1541 τίθεται σε ισχύ την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ημερομηνία δημοσίευσης: 16.10.2018), δηλ. από την 5η Νοεμβρίου 2018.
Το άρθρο 1 σημείο 3) στοιχεία α), β) και γ), το άρθρο 1 σημείο 4) στοιχεία α), γ) και ε) και το άρθρο 1 σημεία 5), 6) και 14) εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2020.
Σημειώνεται ότι για την πλήρη εφαρμογή ορισμένων διατάξεων απαιτείται η υιοθέτηση, σε επίπεδο ΕΕ, περαιτέρω διατάξεων εφαρμοστικού χαρακτήρα, η προσαρμογή υφιστάμενων ή/και η ανάπτυξη νέων μηχανογραφικών εφαρμογών καθώς και η έκδοση σχετικών οδηγιών.