Απαντήσεις σε Ερωτήματα Φορολογίας Εισοδήματος.
Απαντήσεις
1. Οι Δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό, υποβάλλουν τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος στη Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας, που βρίσκεται η κατοικία τους στην Ελλάδα.
2. Οι μισθοί και οι συντάξεις θεωρούνται εισόδημα του έτους μέσα στο οποίο ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης τους και όχι του έτους μέσα στο οποίο εισέπραξε τα ποσά. Ειδικά οι αποδοχές από μισθούς και συντάξεις που καταβάλλονται σε έτος μεταγενέστερο από το έτος στο οποίο ανάγονται με βάση νόμο, δικαστική απόφαση ή συλλογική σύμβαση θεωρείται ότι αποκτήθηκαν κατά το έτος που εισπράχθηκαν από τους δικαιούχους.
Το ίδιο ισχύει και για δεδουλευμένες αποδοχές που καταβάλλονται σε μεταγενέστερο έτος από εκείνο στο οποίο ανάγονται λόγω αδυναμίας του εργοδότη και εφόσον έγινε επίσχεση εργασίας από τους μισθωτούς ή αν ο εργοδότης κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης. Στις περιπτώσεις αυτές οι αναδρομικές αποδοχές δηλώνονται ως εισόδημα του έτους μέσα στο οποίο εισπράχθηκαν αφού μειωθούν κατά 20%.
Σε κάθε άλλη περίπτωση τα αναδρομικά δηλώνονται με συμπληρωματική δήλωση του έτους που ανάγονται, η οποία υποβάλλεται μέχρι τη λήξη της προθεσμίας που προβλέπεται για τα εισοδήματα του έτους μέσα στο οποιο εισπράττονται ( π.χ αναδρομικά έτους 2000, που εισπράχθηκαν το έτος 2002 δηλώνονται με συμπληρωματική δήλωση για το οικ.έτος 2001 μέχρι τη λήξη προθεσμίας για το συγκεκριμένο φορολογούμενο, για το οικ.έτος 2003 ).
3. Οι κάθε φύσης παροχές του ΟΑΕΔ απαλλάσσονται από κάθε φόρο. Συνεπώς το επίδομα ανεργίας που καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ απαλλάσσεται του φόρου.
4. Τα ποσά που καταβάλλονται από τον φορολογούμενο σε ταμεία ασφάλισής του, εφόσον η καταβολή τους είναι υποχρεωτική από τον νόμο, καθώς και τα ποσά των εισφορών που καταβάλλονται στις περιπτώσεις προαιρετικής ασφάλισής του σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο, εκπίπτουν στο σύνολό τους. Επομένως, στο ερώτημα η απάντηση είναι καταφατική.
5. Το δικαίωμα του δημοσίου να διενεργήσει έλεγχο στην περίπτωση αυτή, παραγράφεται με τη συμπλήρωση 5ετίας από τη λήξη του έτους μέσα στο οποίο έπρεπε να υποβληθεί η δήλωση φορολογίας εισοδήματος, ( εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπεται μεγαλύτερος χρόνος παραγραφής).
6. Οι σύζυγοι υποβάλλουν κοινή δήλωση. Έτσι η ημερομηνία υποβολής της κοινής δήλωσης είναι η μεταγενέστερη μεταξύ των δύο ημερομηνιών που προβλέπονται για κάθε σύζυγο, εάν υπέβαλαν χωριστά.
7. Το τεκμαρτό εισόδημα, που προκύπτει από την δωρεάν παραχώρηση της χρήσης κατοικίας από τους γονείς προς τα τέκνα ή από τα τέκνα προς τους γονείς, απαλλάσσεται από το φόρο. Η απαλλαγή αυτή ισχύει για μια μόνο κατοικία, ανεξάρτητα αν πρόκειται για κύρια κατοικία ή δευτερεύουσα ή εξοχική.
8. α) Φορολογείται για εισόδημα από παραχώρηση ακινήτου σε τρίτο χωρίς αντάλλαγμα. Το ακαθάριστο εισόδημα βρίσκεται ύστερα από την σύγκριση του συγκεκριμένου ακινήτου, με άλλα που εκμισθώνονται υπό παρόμοιες συνθήκες. Το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα, που καθορίζεται μ’ αυτόν τον τρόπο, δε μπορεί να είναι μικρότερο από το 3,5%, ούτε μεγαλύτερο από το 5% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, ή του 4% της πραγματικής αξίας αυτού, όπως προσδιορίζεται στη φορολογία κεφαλαίου (μεταβιβάσεις, κληρονομιές κ.λ.π).
β) Το εισόδημα και ο τρόπος φορολογίας του ακινήτου εξαρτάται από τη χρήση του και όχι από τον χαρακτηρισμό του σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις.
9. Στη περίπτωση που προκύπτει φόρος για καταβολή, δεν επιβάλλεται ιδιαίτερο πρόστιμο αλλά προσαύξηση 1,5% , επι του φόρου ή της διαφοράς του φόρου που προκύπτει, για κάθε μήνα καθυστέρησης.
Σε περίπτωση που δεν προκύπτει φόρος για καταβολή επιβάλλεται πρόστιμο από 117 – 1170 Ευρώ, το οποίο κατά την διοικητική επίλυση ( συμβιβασμό) περιορίζεται στο 1/3 του ποσού.
Ειδικά για τις συμπληρωματικές δηλώσεις, το πρόστιμο αυτό επιβάλλεται μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που ο φορολογούμενος παραβαίνει τις φορολογικές του υποχρεώσεις και όχι σε κάθε περίπτωση που υποβάλλει κάποια συμπληρωματική δήλωση. Για παράδειγμα, η υποβολή συμπληρωματικής δήλωσης με εισόδημα που απαλλάσσεται του φόρου ή έχει φορολογηθεί με ειδικό τρόπο, δεν επισύρει πρόστιμο.
10. Οι κάτοικοι εξωτερικού που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα δεν δικαιούνται τις εκπτώσεις από το καθαρό τους εισόδημα. Βέβαια από το ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητα αφαιρούνται κανονικά τα ποσά των αποσβέσεων, καθώς και οι δαπάνες για ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, οι δαπάνες για επισκευή, συντήρηση και η αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης του ενοικιαζόμενου ακινήτου ή καθορισμού του ενοικίου, μέχρι του ποσοστού που προβλέπεται σε κάθε περίπτωση για τους κατοίκους της Ελλάδος
11. Οι κάτοικοι Ελλάδος ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους, έχουν υποχρέωση να δηλώνουν στην Ελλάδα τα εισοδήματά τους, που προκύπτουν τόσο στο εσωτερικό όσο και στην αλλοδαπή. Αν κάποια εισοδήματα έχουν φορολογηθεί στο εξωτερικό, τότε, από τον φόρο που προκύπτει για το συνολικό εισόδημα αφαιρείται ο φόρος που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε για τα εισοδήματα αυτά. Το ποσό του φόρου που αφαιρείται, δε μπορεί να είναι μεγαλύτερο εκείνου, που αναλογεί στα εισοδήματα αυτά και ο οποίος ευρίσκεται με επιμερισμό του συνολικού φόρου.
Αν στο εξωτερικό έχει προκύψει ζημία, αυτή δεν συμψηφίζεται με εισοδήματα του εσωτερικού αλλά μόνον με άλλα θετικά εισοδήματα που έχουν προκύψει στο εξωτερικό.
Επισημαίνεται ότι, στη περίπτωση που έχει υπογραφεί σύμβαση αποφυγής της διπλής φορολογίας μεταξύ της Ελλάδας και της χώρας του εξωτερικού, στην οποία προκύπτουν τυχόν άλλα εισοδήματα, εφαρμόζονται οι διατάξεις της σύμβασης, ως ισχυρότερες.
Αρμόδια Δ/νση του ΥΠΟΟ για περισσότερες πληροφορίες, είναι η Διεύθυνση Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, Πανεπιστημίου 20, τ.κ 101 84, τηλ.3375197-3605825.
12. Από το ακαθάριστο εισόδημα οικοδομής που χρησιμοποιείται για κατοικία, οικοτροφείο, σχολείο, φροντιστήριο, αίθουσα κινηματογράφου ή θεάτρου, ξενοδοχείο, νοσοκομείο ή κλινική αφαιρείται χωρίς δικαιολογητικά ποσοστό 10% για αποσβέσεις. Επίσης ποσοστό μέχρι 15% για ασφάλιστρα πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για έξοδα επισκευής και συντήρησης, καθώς και για αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος. Ειδικά, για οικοδομές που έχουν χαρακτηρισθεί διατηρητέες, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, το ποσοστό 15% διπλασιάζεται.
Τα ποσοστά 10% και 15% που αναφέρονται παραπάνω περιορίζονται σε 5% και 5% αντιστοίχως για το εισόδημα που προκύπτει από οικοδομές που χρησιμοποιούνται για άλλες χρήσεις.
Επισημαίνεται ότι τόσο η έκπτωση για αποσβέσεις, όσο και η έκπτωση για δαπάνες συντήρησης κ.λ.π, γίνονται μόνον από το εισόδημα της οικοδομής που αφορούν και όχι γενικά από το δηλούμενο εισόδημα, που προέρχεται από οικοδομές. Επίσης, για τις δαπάνες συντήρησης κ.λ.π απαιτείται ύπαρξη των προβλεπόμενων νόμιμων παραστατικών.
Αν οι δαπάνες που αναφέρονται παραπάνω αφορούν κοινόχρηστους χώρους του ακινήτου, επιμερίζονται, αναλόγως, στους συνιδιοκτήτες του.
Οι εκπτώσεις αυτές γίνονται όχι μόνον στο εισόδημα από εκμίσθωση αλλά και εκείνο που προέρχεται από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση.
13. Η ανέγερση πολυώροφης οικοδομής και εν συνεχεία η πώληση των οριζόντιων ιδιοκτησιών, αν γίνεται με σκοπό το κέρδος συνιστά εμπορική πράξη. Επομένως το εισόδημα που αποκτάται από τέτοιου είδους δραστηριότητες, φορολογείται ως εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις και είναι αδιάφορο εάν εκείνος που το αποκτά είναι επιτηδευματίας ή όχι.
14. Καταρχήν σε φορολογία υπόκειται η απαίτηση ποσού και όχι η είσπραξη. Εξαιρετικά όμως στις περιπτώσεις των μισθωμάτων και των τόκων από τη σύναψη δανείων, που αποκτήθηκαν και αποδεδειγμένα δεν εισπράχθηκαν, παρέχεται η δυνατότητα στους φορολογουμένους να μη φορολογηθούν εφόσον εκχωρήσουν την απαίτηση τους στο Δημόσιο. Η εκχώρηση γίνεται με απλή έγγραφη δήλωση του υπόχρεου σε φόρο, η οποία υποβάλλεται στον αρμόδιο για τη φορολογία τους Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ μέσα στο οικονομικό έτος που τα εισοδήματα αυτά φορολογούνται. Με την έγγραφη δήλωση παραδίδονται στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ τα αποδεικτικά της εκχωρούμενης απαίτησης.
15. Ο συμπληρωματικός φόρος στο εισόδημα από ακίνητα είναι φόρος εισοδήματος και γι’ αυτό βαρύνει αποκλειστικά εκείνον που αποκτά το εισόδημα. Στην περίπτωση που προβλέπεται από το συμφωνητικό καταβολή τέτοιου ποσού από τον μισθωτή (ενοικιαστή) τούτο προσαυξάνει το ενοίκιο.
16. Έκπτωση τόκων ενυπόθηκου δανείου, ισχύει μόνο όταν το δάνειο έχει ληφθεί για αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας. Για την έκπτωση των τόκων από το εισόδημα ή τη μείωση φόρου κατά περίπτωση, απαιτείται ο φορολογούμενος να έχει την πλήρη κυριότητα της πρώτης κατοικίας.
17. Η πραγματική αξία πώλησης της επιχείρησης ή μεριδίου ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας, που περιέρχεται σε:
α) σύζυγο,
β) κατιόντες πρώτου βαθμού ( τέκνα από νόμιμο γάμο, τέκνα χωρίς γάμο έναντι της μητέρας, αναγνωρισθέντα εκούσια ή δικαστικά έναντι του πατέρα, νομιμοποιηθέντα με επιγενόμενο γάμο ή δικαστικά έναντι και των δύο γονέων ,
γ) ανιόντες εξ’ αίματος πρώτου βαθμού, φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 1,2%.
Αν η μεταβίβαση γίνεται, προς:
α) κατιόντες δεύτερου και επόμενων βαθμών,
β) ανιόντες δεύτερου και επόμενων βαθμών,
γ) εκούσια ή δικαστικά αναγνωρισθέντα τέκνα έναντι των ανιόντων του πατέρα που τα αναγνώρισε,
δ) κατιόντες του αναγνωρισθέντος έναντι του αναγνωρίσαντος και των ανιόντων αυτού, ε) αδελφούς (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς) στ) συγγενείς εξ΄ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου,
ζ) πατριούς και μητριές, η) τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου
θ) τέκνα εξ’ αγχιστείας ( γαμπρούς – νύφες) και ι) ανιόντες εξ’ αγχιστείας ( πεθερό – πεθερά), ο συντελεστής είναι 2,4%.
Στην περίπτωση που η μεταβίβαση γίνεται με χαριστική αιτία ισχύουν οι ίδιοι συντελεστές, εκτός αν ο υπόχρεος σε φόρο ζητήσει να φορολογηθεί με βάση την κατά περίπτωση προβλεπόμενη φορολογική κλίμακα. Όταν η μεταβίβαση από επαχθή ή χαριστική αιτία γίνεται από οποιονδήποτε άλλο συγγενή, φορολογείται με τις ισχύουσες κατά περίπτωση διατάξεις.
18. Τα ποσά που καταβάλλονται ως αποζημίωση απόλυσης αλλά και σε κάθε περίπτωση λύσης της εργασιακής σχέσης ή της σχέσης εντολής που συνδέει τον εργοδότη ή εντολοδόχο με τον δικαιούχο της αποζημίωσης φορολογείται με συντελεστή 20% αφού πρώτα αφαιρεθεί ποσό 20.000 €. Ο φόρος παρακρατείται και αποδίδεται στο δημόσιο από τον εργοδότη, ο δε εργαζόμενος για το ποσό αυτό δεν έχει καμιά άλλη φορολογική υποχρέωση. Ο τρόπος αυτός φορολογίας ισχύει ανεξάρτητα από το ύψος της αποζημίωσης. Το ποσό αυτό μπορεί ο φορολογούμενος να το συμπεριλάβει στα εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί κατά ειδικό τρόπο ή απαλλάσσονται του φόρου και έτσι να ληφθεί υπόψη για τη μείωση τεκμηρίου.
19. Οι πραγματικές δωρεές και γονικές παροχές καλύπτουν τη διαφορά πραγματικού εισοδήματος και τεκμαρτής δαπάνης, εφόσον η σχετική δήλωση δωρεάς ή γονικής παροχής, υποβληθεί μέχρι τέλους του έτους που έγινε η δαπάνη. Αυτονόητο είναι, ότι ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. εξετάζει εάν η δωρεά είναι πραγματική. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η δωρεά είναι εικονική δεν λαμβάνεται υπόψη.
20. Η Δήλωση φορολογίας εισοδήματος υποβάλλεται είτε από τον ίδιο τον φορολογούμενο με τη προσέλευση του στη Δ.Ο.Υ., είτε ταχυδρομικά, είτε ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου, στην υπηρεσία TAXISnet, (Ηλεκτρονκή Διεύθυνση www.taxisnet.gr). Στη περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης, παρέχεται σχετική έκπτωση.
21. Οι δαπάνες προμήθειας φαρμάκων εντάσσονται στις οικογενειακές δαπάνες. Εξαιρούνται τα φάρμακα που χορηγήθηκαν κατά τη νοσηλεία σε νοσοκομειακές κλινικές , τα οποία συμπεριλαμβάνονται στα έξοδα νοσηλείας.
22. Ως τίμημα πώλησης λαμβάνεται εκείνη που αναγράφεται στο συμβόλαιο πώλησης ανεξάρτητα αν η αξία είναι μεγαλύτερη της αντικειμενικής.
23. Με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων συνυποβάλλονται κατά περίπτωση τα εξής δικαιολογητικά από τα οποία αποδεικνύεται η πραγματοποίηση των δαπανών από τον φορολογούμενο και οι οποίες λαμβάνονται υπόψη για έκπτωση από το εισόδημά του ή μείωση του φόρου που προκύπτει σ’ αυτό. Συνοπτικά αναφέρονται οι δαπάνες και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά :
Δαπάνη ασφαλίστρων ζωής και θανάτου: Για την απόδειξη της καταβολής του ποσού των ασφαλίστρων απαιτείται απόδειξη είσπραξης του ποσού των ασφαλίστρων ή σχετική βεβαίωση από τις οποίες προκύπτει το είδος της ασφαλιστικής κάλυψης και το καθαρό καταβαλλόμενο ποσό των ασφαλίστρων χωριστά από οποιαδήποτε άλλη σχετική επιβάρυνση του ασφαλισμένου, καθώς και τα στοιχεία του συμβαλλόμενου και των ασφαλιζόμενων προσώπων. Σε περίπτωση που το ασφαλιστικό συμβόλαιο συνδέεται με επένδυση αγοράς μεριδίων μετοχικών και μικτών αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού που αγοράστηκαν μέχρι 31.12.2000 και διακρατήθηκαν από το φορολογούμενο για τρία χρόνια από την ημερομηνία αυτή, δηλαδή μέχρι 31.12.2003, υποβάλλεται ενιαία βεβαίωση της ασφαλιστικής εταιρείας τόσο για τη δαπάνη αγοράς των μεριδίων όσο και για τη δαπάνη καταβολής των ασφαλίστρων του έτους 2003.
Το ποσό της δαπάνης αυτής εκπίπτει από το συνολικό εισόδημα και το ποσό της έκπτωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 1000 ΕΥΡΩ και για τους δύο συζύγους.Δαπάνη τόκων δανείου: Για την απόδειξη της καταβολής των τόκων δανείου απαιτείται, προκειμένου για:
α) στεγαστικά δάνεια, σχετική βεβαίωση της τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών & Δανείων ή του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου ή άλλου πιστωτικού οργανισμού, από την οποία να προκύπτει ότι πρόκειται για στεγαστικό δάνειο για απόκτηση πρώτης κατοικίας (αγορά ή ανέγερση ή αποπεράτωση), ότι έχει εγγραφεί υποθήκη , υποσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων του που τους βαρύνουν, το ποσό μόνο των δεδουλευμένων τόκων (ληξιπροθέσμων και απαιτητών) που όφειλε και κατέβαλε αυτός μέσα στο οικ. Έτος καθώς και το έτος σύναψης του δανείου εάν δεν αναγράφεται στη βεβαίωση αυτή σε ποιόν ανήκει το ακίνητο στο οποίο έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση, πρέπει να επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν.1599/86, στην οποία να βεβαιώνεται ότι το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο ή στη σύζυγο ή στα τέκνα που τον βαρύνουν καθώς και ο αριθμός εγγραφής στο βιβλίο μεταγραφών του οικείου υποθηκοφυλακείου. Στην ίδια υπεύθυνη δήλωση βεβαιώνεται ότι πρόκειται για δάνειο αγοράς πρώτης κατοικίας.
β) Νέα δάνεια που λαμβάνονται για εξόφληση παλαιών στεγαστικών δανείων που είχαν ληφθεί για αγορά πρώτης κατοικίας, βεβαίωση της τράπεζας ή γενικά του φορέα που χορήγησε το νέο δάνειο, από την οποία να προκύπτει ότι πρόκειται για εξόφληση παλαιού στεγαστικού δανείου, που είχε ληφθεί για αγορά πρώτης κατοικίας με υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βάρυναν, το ανεξόφλητο ποσό του παλιού δανείου και ο χρόνος λήξης τους, ότι οι δεδουλευμένοι τόκοι που καταβλήθηκαν το τρέχον έτος αφορούν το τμήμα του νέου δανείου που καταβλήθηκε για εξόφληση του υπόλοιπου ποσού του παλιού δανείου που δεν είχε εξοφληθεί μέχρι τη σύναψη του νέου δανείου, καθώς και ότι έχει εγγραφεί για το νέο δάνειο υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν
γ) Στεγαστικά δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας που χορηγούνται από ασφαλιστικές επιχειρήσεις στους υπαλλήλους τους, βεβαίωση αυτής που να περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση α.
δ) Προκαταβολές που έχουν χορηγηθεί από τα ταμεία αλληλοβοήθειας στρατού, ναυτικού και αεροπορίας, σχετική βεβαίωση αυτών από την οποία να προκύπτει ότι ο φορολογούμενος είναι βοηθηματούχος του αντίστοιχου ταμείου και ότι η προκαταβολή χορηγήθηκε για απόκτηση πρώτης κατοικίας, το ποσό των τόκων καθώς και ότι αυτοί είναι δεδουλευμένοι και καταβλήθηκαν μέσα στο τρέχον έτος.
ε) Δάνεια που έχουν χορηγηθεί από τράπεζες , Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς, για αναστύλωση, επισκευή, συντήρηση ή εξωραϊσμό διατηρητέων κτισμάτων καθώς και κτισμάτων που βρίσκονται σε περιοχές χαρακτηριζόμενες ως παραδοσιακά τμήματα πόλεων ή παραδοσιακοί οικισμοί, βεβαίωση αυτών που περιλαμβάνει το ποσό των τόκων, καθώς και επικυρωμένο αντίγραφο της οικείας απόφασης για χαρακτηρισμό των κτισμάτων ή σημείωση για την κανονιστική πράξη χαρακτηρισμού της περιοχής ως παραδοσιακό τμήμα πόλεως ή παραδοσιακός οικισμός.Στις πιο πάνω περιπτώσεις αν, εκτός από τους τόκους που είναι δεδουλευμένοι, καταβλήθηκαν τόκοι υπερημερίας, τα ποσά αυτών των τόκων πρέπει να αναφέρονται χωριστά στην οικεία βεβαίωση, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα.
Στη βεβαίωση καταβολής των τόκων στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας, ειδικά για συμβάσεις δανείων που έχουν ληφθεί από 1.1.2000 και μετά, θα αναγράφεται και η συνολική επιφάνεια της κατοικίας, που αποκτιέται, σε τετραγωνικά μέτρα. Επίσης, προκειμένου για δάνεια που έχουν ληφθεί από 1.1.2003 και μετά , πρέπει να αναγράφεται στη βεβαίωση και το ποσό του δανείου. Εάν το δάνειο έχουν λάβει οι σύζυγοι από κοινού, στη βεβαίωση του καθενός θα αναγράφεται το ποσό του δανείου που του αναλογεί.
Διευκρινίζεται ότι για συμβάσεις δανείων που έχουν συναφθεί μέχρι 31.12.2002, οι τόκοι αφαιρούνται από το συνολικό εισόδημα, ενώ για συμβάσεις δανείων που έχουν συναφθεί από 1.1.2003 και μετά, οι τόκοι μειώνουν το συνολικό φόρο κατά ποσοστό 15% αυτών.
Δαπάνη Δωρεών:
Για την απόδειξη της καταβολής του ποσού των δωρεών ή χορηγιών, απαιτούνται τα ακόλουθα, κατά περίπτωση δικαιολογητικά:
α). Προκειμένου για δωρεά ακινήτου στην εταιρεία «Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών αγώνων- Αθήνα 2004 Α.Ε» και στις θυγατρικές που ιδρύονται από την Αθήνα 2004»:
- Αντίγραφο του συμβολαίου δωρεάς
- Πιστοποιητικό του οικείου Υποθηκοφυλακείου για τη μεταγραφή του ακινήτουβ) Προκειμένου για δωρεά ιατρικών μηχανημάτων και ασθενοφόρων αυτοκινήτων:
- Βεβαίωση του δωρεοδόχου ότι έγινε αποδεκτή η δωρεά.
- Αντίγραφο του πρωτοκόλλου παράδοσης-παραλαβήςΣε περίπτωση αγοράς και άμεσης παράδοσης των δωρούμενων αντικείμενων, το νόμιμο στοιχείο που προβλέπεται από τον ΚΒΣ, από το οποίο προκύπτει η αξία τους.
Σε περίπτωση που ο δωρητής κατείχε από πριν τα δωρηθέντα αντικείμενα, η αξία τους προσδιορίζεται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΥΟ.
γ) Προκειμένου για χρηματικά ποσά:- Διπλότυπη απόδειξη η γραμμάτια είσπραξης του ποσού της δωρεάς ή χορηγίας, η οποία εκδίδεται από το νόμιμο εκπρόσωπο του δωρεοδόχου.
- Βεβαίωση ή αντίγραφο της οικείας πράξης του νόμιμου εκπροσώπου του δωρεοδόχου από την οποία να προκύπτει η αποδοχή της δωρεάς και η καταχώρηση του ποσού αυτής στα επίσημα βιβλία του δωρεοδόχου.Σε περίπτωση δωρεάς ακινήτου ή χρηματικών ποσών με όρο, βεβαίωση του νόμιμου εκπροσώπου του δωρεοδόχου από την οποία να προκύπτει το ύψος του καθαρού προϊόντος που περιέρχεται στο δωρεοδόχο.
Στην περίπτωση κατά την οποία, το ποσό της δωρεάς ή χορηγίας κατατίθεται σε ειδικό λογαριασμό του δωρεοδόχου ή του αποδέκτη της χορηγίας που έχει ανοιχθεί σε τράπεζα ή στο ταμείο Παρακαταθηκών και δανείων, εκτός των παραπάνω δικαιολογητικών, απαιτείται και το οικείο γραμμάτιο είσπραξης της τράπεζας ή του ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, στο οποίο πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία που αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 2238/94.
Αν το πρωτότυπο έχει δοθεί στο δωρεοδόχο για την είσπραξη του ποσού που διορίστηκε υποβάλλεται αντίγραφο του γραμματίου, κυρωμένο από το ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή την Τράπεζα από την οποία εκδόθηκε.
Τα δικαιολογητικά για την έκπτωση των δωρεών χρηματικών ποσών προς αθλητικά σωματεία, ορίζονται στην οικεία διάταξη.
Πέρα από τα πιο πάνω δικαιολογητικά, σε περίπτωση που τα χρηματικά ποσά των δωρεών και χορηγιών που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 2003, υπερβαίνουν αθροιστικά για κάθε δωρεοδόχο τα 2.950 ,00 ΕΥΡΩ ετησίως, απαιτείται και το πρωτότυπο του παραστατικού καταβολής του φόρου 10%. Δεν απαιτείται παρακράτηση και καταβολή φόρου για δωρεές χρηματικών ποσών προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, την Εταιρεία « Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων –Αθήνα 2004 Α.Ε, και τις θυγατρικές της Εταιρείες.
Τα χρηματικά ποσά των δωρεών και χορηγιών αφαιρούνται από το συνολικό εισόδημα μόνο εφόσον υπερβαίνουν συνολικά ετησίως τα 100 ΕΥΡΩ.
Δαπάνη η Ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης: Έξοδα για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις: Διπλότυπη απόδειξη η οποία εκδίδεται από τον ιατρό κατά την είσπραξη της αμοιβής σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα βιβλίων και στοιχείων.
Έξοδα νοσηλείας:
α) προκειμένου για νοσήλια σε ιδιωτικές κλινικές, διπλότυπη απόδειξη της κλινικής από την οποία να προκύπτει το ποσό της δαπάνης για τη νοσηλεία του ασθενή και βεβαίωση του διευθυντή της κλινικής για το χρόνο νοσηλείας του ασθενή και το ποσό των εξόδων αυτής, αναλυτικά κατά είδος εξόδου
β) προκειμένου για νοσήλια σε κρατικά και λοιπά νοσηλευτικά ιδρύματα διπλότυπη απόδειξη είσπραξης του νοσηλευτικού ιδρύματος από την οποία να προκύπτει το ποσό της δαπάνης για την νοσηλεία του ασθενή και βεβαίωση του διευθυντή του νοσηλευτικού ιδρύματος για το χρόνο νοσηλείας του ασθενή και το ποσό των εξόδων αυτής αναλυτικά κατά είδος εξόδου.
Έξοδα για την απασχόληση νοσοκόμου: Βεβαίωση του θεράποντα ιατρού με την οποία να βεβαιώνεται το είδος της νόσου από την οποία πάσχει ο ασθενής, η διάρκειά της καθώς και η ανάγκη απασχόλησης νοσοκόμου λόγω της σοβαρότητας της νόσου και απόδειξη είσπραξης της αμοιβής από το πρόσωπο που πρόσφερε υπηρεσίες ως νοσοκόμος.
Έξοδα σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων και προσώπων που πάσχουν από κινητική αναπηρία οι οποίες εδρεύουν στην Ελλάδα: Διπλότυπη απόδειξη παροχής υπηρεσιών η οποία εκδίδεται από την επιχείρηση που εισπράττει την αμοιβή σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα βιβλίων και στοιχείων. Βεβαίωση του διευθυντή ή του νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης.
Έξοδα αγοράς και τοποθέτησης οργάνων στο σώμα του ασθενή και αντικατάσταση μελών του σώματός του με τεχνητά και ειδικές δαπάνες περίθαλψης αναπήρων παιδιών:
Σε περίπτωση που η σχετική δαπάνη αγοράς και τοποθέτησης οργάνων στο σώμα του ασθενή και αντικατάστασης μελών του σώματος του με τεχνητά, αποτελεί μέρος των εξόδων νοσοκομειακής περίθαλψης, απαιτούνται τα δικαιολογητικά που προαναφέρθηκαν στην πιο πάνω περίπτωση (έξοδα νοσηλείας). Σε περίπτωση που ο ίδιος ο ασθενής προμηθεύεται τα όργανα ή τα τεχνητά μέλη από το ελεύθερο εμπόριο, απαιτείται απόδειξη λιανικής πώλησης. Η απόδειξη αυτή η οποία εκδίδεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα βιβλίων και στοιχείων, πρέπει να περιέχει εκτός παο τα στοιχεία που ορίζουν αυτές οι διατάξεις και το ονοματεπώνυμο του αγοραστή, καθώς και το είδος του πωλούμενου πράγματος.
Σε περίπτωση αγοράς γυαλιών όρασης ή φακών επαφής ή ακουστικών βαρηκοϊας, εκτός από την απόδειξη που προβλέπει ο Κ.Β.Σ απαιτείται και βεβαίωση γιατρού, η οποία παραμένει στο φάκελο του φορολογουμένου και ισχύει ως δικαιολογητικό αγοράς γυαλιών όρασης, φακών επαφής και ακουστικών βαρηκοϊας ( για μια πενταετία)
Σε περίπτωση καταβολής ειδικών δαπανών περίθαλψης ανάπηρων παιδιών απαιτούνται:
α) Διπλότυπη απόδειξη είσπραξης, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.
β) Βεβαίωση του διευθυντή της σχολής ή του θεραπευτηρίου από την οποία να προκύπτει ότι το τέκνο του υπόχρεου πάσχει από ανίατο νόσημα ή είναι τυφλό ή κωφάλαλο ή έχει διανοητική καθυστέρηση, ο ακριβής χρόνος της φοίτησης ή της περίθαλψης, γενικά, του ανάπηρου τέκνου για το οποίο καταβλήθηκε η αμοιβή, καθώς και το ποσό της αναλυτικά, κατά κατηγορία δαπάνης.
γ) Στοιχεία, από τα οποία να αποδεικνύεται ότι τα τέκνα είναι άγαμα ή διαζευγμένα ή τελούν σε κατάσταση χηρείας και ότι το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημα τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 2.500 ΕΥΡΩ.
Νοσήλια που καταβάλλονται στην αλλοδαπή: Προσκομίζονται σχετικές βεβαιώσεις των αλλοδαπών γιατρών ή των νοσοκομείων, οι οποίες πρέπει να είναι θεωρημένες από τον Έλληνα πρόξενο και μεταφρασμένες νόμιμα.
Δαπάνη ενοικίων και μέχρι ποιου ποσού ισχύει η έκπτωση της δαπάνης; Για τη δαπάνη των ενοικίων απαιτούνται αποδείξεις που έχουν εκδοθεί από τον εκμισθωτή ή το νόμιμο αντιπρόσωπό του. Επίσης αντί των οικείων αποδείξεων καταβολής ενοικίου, ο φορολογούμενος δικαιούται να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση του ν.1599/86, από την οποία να προκύπτει το ποσό του ενοικίου που καταβλήθηκε από αυτόν. Έκπτωση σε ποσοστό 15% της δαπάνης του ενοικίου, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 1000 ευρώ, μειώνει το συνολικό φόρο.
Δαπάνη διδάκτρων : Για την απόδειξη της καταβολής των διδάκτρων για ιδιαίτερα, μαθήματα και φροντιστήρια απαιτείται απόδειξη παροχής υπηρεσιών για το ποσό της αμοιβής, που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ.΄Εκπτωση σε ποσοστό 15% της δαπάνης διδάκτρων, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 100 ΕΥΡΩ, μειώνει το συνολικό φόρο.
24. Για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, αρμόδια Δ.Ο.Υ είναι η Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας, που βρίσκεται η κατοικία του φορολογουμένου.
Στη περίπτωση που ο φορολογούμενος ασκεί ατομικά, εμπορική επιχείρηση ή ελεύθερο επάγγελμα, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας που βρίσκεται η έδρα της κύριας επιχείρησης ή του κύριου επαγγέλματος του, κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης.
Στη περίπτωση που ο φορολογούμενος συμμετέχει σε προσωπική εταιρεία, Ε.Π.Ε, κοινωνίες ή κοινοπραξίες, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας που βρίσκεται η κατοικία του.
Στη περίπτωση της κοινής δήλωσης των συζύγων, αρμόδια Δ.Ο.Υ είναι η Δ.Ο.Υ στην οποία υπάγεται ο σύζυγος
25. Για τους φορολογουμένους που κατοικούν στο εξωτερικό και αποκτούν εισοδήματα στην Ελλάδα, αρμόδιος καταρχήν για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος είναι ο αντίκλητος/ αντιπρόσωπος, που έχει ορίσει ο κάτοικος εξωτερικού και
α) Αρμόδια Δ.Ο.Υ. είναι η Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού με έδρα την Αθήνα, Λυκούργου 18 τ.κ 105 52 – τηλ.5245308, 5225502 – Fax 5228208. για τους αντίκλητους/αντιπροσώπους, που έχουν οριστεί και κατοικούν στο Ν. Αττικής
β) Για τους αντίκλητους που έχουν οριστεί και κατοικούν στο Ν. Θεσσαλονίκης αρμόδια Δ.Ο.Υ. είναι η Θ’ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης.
γ) Για τους αντίκλητους που έχουν οριστεί και κατοικούν στην υπόλοιπη Ελλάδα αρμόδια Δ.Ο.Υ. είναι η πρώτη Δ.Ο.Υ. της πρωτεύουσας του νομού στον οποίο κατοικούν. (πχ. Για το Ν. Αχαΐας, αρμόδια Δ.Ο.Υ. είναι η Α΄ Δ.Ο.Υ. Πατρών).
δ) Για τα νησιά των νομών, Αττικής- Δωδεκανήσου- Λέσβου- Μαγνησίας, Καβάλας, Κέρκυρας, Κεφαλλονιάς, Κυκλάδων και Σάμου, αρμόδια είναι η Δ.Ο.Υ. κάθε νησιού, για τους κατοίκους εξωτερικού των οποίων οι αντιπρόσωποι/αντίκλητοι υπάγονται σε αυτήν αντίστοιχα, ως προς τη φορολογία εισοδήματος. Στα νησιά των νομών αυτών, στα οποία εδρεύει η πρωτεύουσα του νομού, αρμόδια Δ.O.Y είναι η Α’ Δ.Ο.Υ της πρωτεύουσας.
26. Η κατάθεση των ιδιωτικών συμφωνητικών, μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. της Χώρας και σε προθεσμία μέσα σε 30 ημέρες, από την ημερομηνία σύνταξης των ιδιωτικών συμφωνητικών.
27. Οικογενειακές δαπάνες θεωρούνται όλες εκείνες, που γίνονται για την ικανοποίηση ατομικών και οικογενειακών αναγκών. Ενδεικτικά αναφέρονται: Δαπάνες αγοράς, για την κατοικία του φορολογουμένου, ηλεκτρικών συσκευών, συσκευών υγραερίου, ηλεκτρονικών συσκευών, επίπλων, αγοράς ετοίμων ενδυμάτων, υποδημάτων, φαρμάκων, αγοράς ανταλλακτικών, δαπανών σε εστιατόρια, καφενεία κλπ.
Δεν περιλαμβάνονται στις οικογενειακές δαπάνες:
α) τα ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, τα έξοδα επισκευής και συντήρησης, η αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου, ή καθορισμού μισθώματος και των κοινόχρηστων χώρων προκειμένου για οικοδομές του φορολογουμένου, εκτός από τις δαπάνες αυτές που αφορούν την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, που απαλλάσσεται από τη φορολογία και αναγνωρίζονται ως οικογενειακές δαπάνες.
β) Η αγορά αυτοκινήτου, δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων, τζίπ, σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών, κινητών πραγμάτων αξίας πάνω από 5.000 € με εξαίρεση αυτά που αποτελούν αρδευτικό εξοπλισμό γεωργικής εκμετάλλευσης ή πάγιο εξοπλισμό επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα, καθώς και εκείνα που αποτελούν το άμεσο αντικείμενο της ασκούμενης εμπορικής δραστηριότητας.
γ) Οι δαπάνες, που αναφέρονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, όπως ενοίκιο κύριας κατοικίας, ασφάλιστρα ζωής ή θανάτου, δίδακτρα φροντιστηρίων, ιδιαίτερων μαθημάτων ή ξένων γλωσσών, εισφορές σε ταμεία ασφάλισης, ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη.
δ) Δαπάνες αγοράς τροφίμων και ποτών, καυσίμων , ύδρευσης, αποχέτευσης, συγκοινωνιών, παροχών ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ασφαλίστρων γενικά, τελών κυκλοφορίας και διδάκτρων ιδιωτικών σχολείων και δαπάνες που γίνονται στην αλλοδαπή.
28. Σε περίπτωση που υποβάλλεται εκπρόθεσμη δήλωση με την οποία δηλώνονται εισοδήματα από ακίνητα, και μέσα σε τρείς μήνες από την υποβολή της, ζητηθεί το προβλεπόμενο πιστοποιητικό για την εκδίκαση αγωγής έξωσης, επιβάλλεται αυτοτελής φορολόγηση με συντελεστή 50% επί του ακαθαρίστου εισοδήματος.
29. Το χαρτόσημο που αναλογεί στα μισθώματα αποδίδεται σε κάθε περίπτωση από τον εκμισθωτή (ιδιοκτήτη, επικαρπωτή, νομέα κ.λπ) αφού βεβαιώνεται με το εκκαθαριστικό. Ανεξάρτητα όμως από την απόδοσή του, η καταβολή του χαρτοσήμου είναι θέμα συμφωνίας μεταξύ του εκμισθωτή και του μισθωτή και μπορεί να καταβάλλεται μόνο από τον εκμισθωτή ή μόνο από τον μισθωτή ή και από τους δύο κατά το ήμισυ.
30. Δεν υπολογίζεται προκαταβολή όταν στο εκκαθαριστικό σημείωμα περιλαμβάνονται ΜΟΝΟΝ εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες γενικά και από ιδιοκατοίκηση. Η προκαταβολή φόρου για το εισόδημα του διανυόμενου κάθε φορά έτους υπολογίζεται στο 55% του φόρου που προκύπτει από τη δήλωση. Εάν υπάρχουν τυχόν φόροι που έχουν παρακρατηθεί στη πηγή ή έχουν φορολογηθεί, αφαιρούνται απο το ποσό που προκύπτει μετά την εφαρμογή του συντελεστή 55%.
31. Υποχρέωση για υποβολή δήλωσης εισοδήματος από εκμίσθωση ακινήτων υπάρχει, όταν το εισόδημα προέρχεται αποκλειστικά από την εκμίσθωση και υπερβαίνει τo ποσό των 600 Ευρώ. Στη περίπτωση που υπάρχουν και άλλα εισοδήματα η υποχρέωση υποβολής δήλωσης υφίσταται ανεξαρτήτως ποσού εισοδήματος από την εκμίσθωση ακινήτου.
32. Δεν αναγράφονται στο έντυπο Ε9 τα ακίνητα, τα οποία αποκτήθηκαν ή πωλήθηκαν με προσύμφωνο, παρά μόνο στις σημειώσεις του φορολογουμένου.
33. Ο φορολογούμενος έχει το δικαίωμα να ανατρέξει σε όσα έτη επιθυμεί και να επικαλεστεί εισοδήματα που φορολογήθηκαν ή απαλλάσσονται του φόρου. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να προκύπτουν από το εκκαθαριστικό σημείωμα τα στοιχεία αυτά και η δυνατότητα διασταύρωσής τους με τα στοιχεία που τηρούνται στη Δ.Ο.Υ..
34. Υπάρχει υποχρέωση να ζητηθούν παραστατικά για όλες τις δαπάνες της ανέγερσης. Σε κάθε περίπτωση οι δαπάνες αυτές δεν μπορεί να είναι μικρότερες από αυτές που προσδιορίζονται από το ελάχιστο κόστος οικοδομής( ΕΚΟ). Εάν από τα δικαιολογητικά που προσκομίσετε προκύπτει κόστος χαμηλότερο, τότε για τη διαφορά αυτή θα πρέπει να καταβληθεί ΦΠΑ με συντελεστή 18%.
35. Η μεταβίβαση από επαχθή αιτία (με αντάλλαγμα) ατομικής επιχείρησης ή μεριδίου ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας από γονέα προς τα τέκνα του ή από σύζυγο σε σύζυγο, λόγω συνταξιοδότησης του μεταβιβάζοντος, δεν υπόκειται σε φόρο υπεραξίας.
36. Το ακίνητο αποδεικνύεται ότι είναι κενό, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών μέσα στο χρόνο , με τη προσκόμιση στη Δ.Ο.Υ φωτοαντιγράφων των λογαριασμών της ΔΕΗ ή απο οποιαδήποτε άλλο στοιχείο, όπως λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων κ.λ.π ,από τα οποία να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
37. Για ακίνητα που η ανέγερση τους άρχισε μέσα στο κρινόμενο έτος δεν θα υποβληθεί Ε9 και δεν θα δηλωθούν. Αντίθετα θα δηλωθούν τα ακίνητα που αποπερατώθηκαν μέσα στο κρινόμενο έτος. Τα ημιτελή ακίνητα δηλώνονται στο έντυπο Ε2 (πίσω σελίδα)..
38. Το τεκμήριο δηλαδή η διαφορά μεταξύ του πραγματικού εισοδήματος και της τεκμαρτής δαπάνης μηδενίζεται ή περιορίζεται με:
α) Πραγματικά εισοδήματα του ιδίου του φορολογουμένου της συζύγου του ή των προσώπων που συνοικούν και τον βαρύνουν τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται κατά ειδικό τρόπο ή δεν θεωρούνται εισόδημα.
β) χρηματικά ποσά που προέρχονται από εκποίηση περιουσιακών στοιχείων.
γ) εισαγωγή συναλλάγματος που δεν εκχωρείται υποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος με την επιφύλαξη των ειδικότερων προϋποθέσεων που ορίζει ο νόμος για τη αναγνώριση του.
δ) Δάνεια τα οποία έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται με έγγραφα στοιχεία που φέρουν βέβαιη ημερομηνία.
Ειδικά τα δάνεια που επικαλείται ο φορολογούμενος προκειμένου να καλύψει δαπάνη για απόκτηση περιουσιακού στοιχείου πρέπει να έχουν ληφθεί πριν τη πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.
ε) Δωρεές ή γονικές παροχές εφόσον η σχετική δήλωση για αυτές έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκε η δαπάνη.
στ) Ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα έχει απαλλαγεί από το φόρο.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την αναγνώριση των ποσών αυτών είναι να αναγράφονται στις δηλώσεις και να αποδεικνύονται από νόμιμα έγραφα.
39. Εάν και οι δύο σύζυγοι είχαν υποβάλει χωριστά το Ε9 το προηγούμενο έτος, τότε θα υποβάλουν το έντυπο Ε9 στο οποίο θα αναγράψουν τους Αριθμούς Φορολογικών Μητρώων και των δύο συζύγων και στις «σημειώσεις φορολογουμένου», θα αναφέρουν τις Δ.Ο.Υ που είχαν υποβληθεί τα προηγούμενα Ε9, χωρίς να αναγράψουν ξανά τα ακίνητα, διαγραμμίζοντας το τετραγωνίδιο με την ένδειξη 4 μεταβολή.
Εάν η σύζυγος δεν είχε υποβάλει το Ε9 το προηγούμενο έτος, τότε θα υποβληθεί το Ε9 στο οποίο θα αναγραφούν τα ακίνητα της συζύγου εφόσον υπάρχουν ως νέα, διαγραμμίζοντας το τετραγωνίδιο με την ένδειξη 4 μεταβολή.
Εάν ο σύζυγος δεν είχε υποβάλει Ε9 το προηγούμενο έτος, ενώ η σύζυγος είχε υποβάλει θα υποβληθεί το Ε9 στο οποίο θα αναγραφούν μόνο τα ακίνητα του συζύγου, εφόσον υπάρχουν, ως νέα, καθώς και τα λοιπά στοιχεία ( ΑΦΜ κτλ.) και στις «σημειώσεις φορολογουμένου» η σύζυγος θα αναγράψει σε ποια Δ.Ο.Υ υπέβαλε το προηγούμενο Ε9, διαγραμμίζοντας το τετραγωνίδιο με την ένδειξη 1 αρχική
.
40. Στη περίπτωση διαζυγίου, το έντυπο Ε9 υποβάλλεται από το σύζυγο, και αναφέρονται τα ακίνητα της συζύγου με κωδικό αριθμό διαγραφής. Η σύζυγος υποβάλλει ξεχωριστά νέο έντυπο Ε9, στο οποίο δηλώνει τα ακίνητα της σαν νέα ακίνητα.
41. Συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται όταν στο συνολικό εισόδημα περιλαμβάνεται και εισόδημα από ακίνητα με εξαίρεση το απαλλασσόμενο εισόδημα από ιδιοκατοίκηση γενικά. Ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 1,5% στο ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητα. Ειδικά στο ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητα που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες και η επιφάνεια της κάθε μιας είναι πάνω από 300 τ.μ. υπολογίζεται συμπληρωματικός φόρος με 3% δηλαδή γίνεται διαχωρισμός στο εισόδημα από ακίνητα σε εκείνο που προέρχεται από εκμίσθωση κατοικιών εμβαδού μεγαλύτερου των 300 τ.μ. και σε εκείνο που προέρχεται από οποιαδήποτε άλλα ακίνητα. Συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται μόνο εφόσον προκύπτει κύριος φόρος και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος από το ποσό του κύριου φόρου που αναλογεί στο συνολικό εισόδημα.
42. Κατά τη διάρκεια του γάμου για τη κάλυψη των τεκμηρίων λαμβάνεται υπόψη το συνολικό οικογενειακό εισόδημα. Μετά τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης καθένας από τους συζύγους έχει το δικαίωμα να επικαλεστεί από τις κοινές δηλώσεις που είχαν υποβληθεί κατά το διάστημα αυτό μόνο τα δικά του εισοδήματα.
43. Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν γεωργική εκμετάλλευση και τα οποία δεν τηρούν ή τηρούν βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ δεν συνυποβάλουν το έντυπο Ε3. Αντίθετα το Ε3 θα συνυποβληθεί με το έντυπο Ε5 από τους υπόχρεους που δηλώνουν εισοδήματα από γεωργική εκμετάλλευση και τηρούν βιβλία Β κατηγορίας του Κ.Β.Σ.΄, καθώς και σε κάθε περίπτωση (φυσικών ή νομικών προσώπων) που τηρούν βιβλία Γ΄ Κατηγορίας του Κ.Β.Σ.
44. Στη περίπτωση που το λάθος εκκαθάρισης της δήλωσης οφείλεται σε υπαιτιότητα της υπηρεσίας, υποβάλλεται αίτηση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ και ζητείται εκ νέου εκκαθάριση. Η καταβολή του φόρου γίνεται με το νέο εκκαθαριστικό χωρίς προσαύξηση.
Όταν το λάθος οφείλεται σε υπαιτιότητα του ιδίου του φορολογουμένου, ο φορολογούμενος υποβάλλει στη Δ.Ο.Υ συμπληρωματική ή τροποποιητική δήλωση
45. Στη περίπτωση που προκύπτει φόρος για καταβολή, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος 3,5% , για κάθε μήνα καθυστέρησης, από την ημερομηνία που έπρεπε να υποβληθεί η δήλωση, μέχρι την οριστικοποίηση του φύλλου ελέγχου η οποία γίνεται είτε με συμβιβασμό είτε με δικαστική απόφαση. Σε περίπτωση που δεν προκύπτει φόρος επιβάλλεται πρόστιμο από 117 – 1170 Ευρώ, το οποίο κατά την διοικητική επίλυση ( συμβιβασμό) περιορίζεται στο 1/3 του ποσού.
46. α) Αποφεύγετε την μετακίνηση και την «έστω» και μικρή αναμονή στη ΔΟΥ ή το ταχυδρομείο.
β) Υποβάλλετε την δήλωσή σας, οποιαδήποτε ώρα του 24ώρου και όχι μόνο τις ώρες λειτουργίας των ΔΟΥ ή των ταχυδρομείων.
γ) Έχετε μείωση του συνολικού ποσού οφειλής κατά 1,5% ανεξάρτητα από τον αριθμό των δόσεων, το δε ποσό της μείωσης μπορεί να φθάσει τα 118 ευρώ.
δ) Η εκκαθάριση της δήλωσης γίνεται μέσα σε λίγες ημέρες, καθόσον τα στοιχεία της φθάνουν άμεσα στο TAXIS, χωρίς να μεσολαβεί η ΔΟΥ.
47. Εφόσον πρόκειται για έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, από εκείνα που αναγνωρίζονται από το φορολογικό νόμο για τη μείωση του φόρου εισοδήματος, έχετε δικαίωμα να δηλώσετε τη διαφορά με δικαιολογητικό τη βεβαίωση της ασφαλιστικής εταιρίας.
48. Υπάρχει υποχρέωση, υποβολής του εντύπου Ε9, επειδή έχουμε αλλαγή στην οικογενειακή κατάσταση.
49. Για ακίνητα φορολογουμένου, που απεβίωσε μέσα στο κρινόμενο έτος δεν απαιτείται η υποβολή του εντύπου Ε9 και τα ακίνητα στη περίπτωση αυτή, δηλώνονται από τους κληρονόμους.
50. Η δήλωση φορολογίας εισοδήματος ηλεκτρονικά υποβάλλεται πάντοτε εμπρόθεσμα. Τα δικαιολογητικά στη περίπτωση αυτή φυλάσσονται από τον φορολογούμενο και προσκομίζονται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ μόνο όταν ζητηθούν από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Τα δικαιολογητικά φυλάσσονται από τον φορολογούμενο, μέχρι του χρόνου παραγραφής, που καθορίζεται σε πενταετία από τη λήξη του οικονομικού έτους που υποβλήθηκε η δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
51. α) Αν αλλάξετε διεύθυνση κατοικίας, έχετε υποχρέωση να υποβάλλετε σχετική δήλωση μέχρι την λήξη του οικείου οικονομικού έτους. Η δήλωση αυτή είναι έντυπη (έντυπο Μ1), διατίθεται από τις ΔΟΥ και μπορεί να υποβληθεί είτε αυτοπροσώπως ή με εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο, είτε μέσω FAX, είτε ταχυδρομικά, είτε ηλεκτρονικά (e-mail) στην ΔΟΥ που είναι αρμόδια για την φορολογία σας πριν την μεταβολή.
Συνιστάται, η δήλωση να υποβάλλεται το ταχύτερο δυνατό διότι η ΔΟΥ αναζητεί τον κάθε φορολογούμενο στη γνωστή σ’ αυτήν διεύθυνση στην οποία αποστέλλει οποιαδήποτε ειδοποίηση ή έγγραφα και δεν φέρει ευθύνη για την παραλαβή τους.
β) Σε περίπτωση που αλλάξετε έδρα της επιχείρησης ή του επαγγέλματός σας αλλά και οποιαδήποτε επαγγελματική εγκατάσταση (αποθήκη, υποκατάστημα, γραφείο κ.λ.π) πρέπει μέσα σε 10 ημέρες από την μεταβολή και πριν την πραγματοποίηση οποιασδήποτε συναλλαγής από την νέα διεύθυνση να υποβάλλετε δήλωση μεταβολής
Η δήλωση είναι έντυπη (έντυπο Μ2), διατίθεται και υποβάλλεται όπως στην προηγούμενη περίπτωση. Τα δικαιολογητικά που προβλέπονται τηρούνται στην έδρα της επιχείρησης ή του επαγγέλματος και είναι στην διάθεση του φορολογικού ελέγχου οποτεδήποτε ζητηθούν.
Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που χρησιμοποιείται η κατοικία ως έδρα η δήλωση μεταβολής Μ2, υποβάλλεται εντός της προθεσμίας των 10 ημερών και όχι στο τέλος του οικονομικού έτους.
52. Η διατροφή που καταβάλλεται στον σύζυγο ή στην σύζυγο φορολογείται. Αντίθετα η διατροφή που καταβάλλεται στα τέκνα είναι αφορολόγητη.
53. Το ακαθάριστο εισόδημα από ιδιοκατοίκηση για κύρια, δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία και ανεξάρτητα εμβαδού απαλλάσσεται του φόρου. Όμως ισχύει τεκμήριο για ιδιοκατοικούμενη ή μισθωμένη κύρια κατοικία πάνω από 200 τ.μ , και για δευτερεύουσα κατοικία πάνω από 150 τ.μ.. Το τεκμήριο αυτό μαζί με τα υπόλοιπα τεκμήρια εάν υπάρχουν, συνιστούν το συνολικό τεκμαρτό εισόδημα, το οποίο συγκρίνεται με τα συνολικά πραγματικά εισοδήματα που δηλώνονται.
54. Το επίδομα της πολύτεκνης μητέρας φορολογείται με συντελεστή 10% αυτοτελώς και ο φόρος παρακρατείται με την καταβολή του. Επομένως ο φορολογούμενος δεν έχει καμιά περαιτέρω φορολογική υποχρέωση. Αντίθετα έχει το δικαίωμα να συμπεριλάβει το ποσό αυτό με τα υπόλοιπα εισοδήματα στη δήλωσή του και να φορολογηθεί με βάση την ισχύουσα κλίμακα. Στην περίπτωση αυτή ο φόρος που παρακρατήθηκε εκπίπτει. Επίσης στην περίπτωση που επιλέξει την αυτοτελή φορολόγηση μπορεί να συμπεριλάβει το ποσό αυτό στα εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο για κάλυψη τεκμηρίων.
55. Ναι, χορηγείται αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητα ,( ΑΦΕ), όταν έχει γίνει ρύθμιση χρεών και καταβάλλονται κανονικά οι δόσεις.
56. Ναι, είναι δυνατή ή άρση κατάσχεσης, μετά την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους, για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο της κατάσχεσης ή μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους κατά περίπτωση όρους αποδέσμευσης.
57. Τα ποσά που καταβάλλονται για αναγνώριση της προϋπηρεσίας αναγνωρίζονται ως δαπάνη και αφαιρούνται εξ ολοκλήρου από το καθαρό εισόδημα
58. Η ισχύς του αποδεικτικού ενημερότητας ορίζεται σε:
- Τέσσερις (4) μήνες, για την είσπραξη χρημάτων άνω των 1500 Ευρώ
‘Εξι μήνες για όλες τις λοιπές περιπτώσεις
Ένα (1) μήνα, στη περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
59. Η προθεσμία μέσα στην οποία ασκείται προσφυγή είναι 60 ημέρες και αρχίζει από την ημερομηνία κοινοποίησης στο φορολογούμενο του φύλλου ελέγχου ή της πράξης επιβολής προστίμου. Η παραπάνω προθεσμία αναστέλλεται για το διάστημα από 1-31 Αυγούστου.
60. Για την είσπραξη των ληξιπροθέσμων χρεών προς στο Δημόσιο, που δεν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, μπορεί να ληφθούν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης για την είσπραξη τους και είναι:
1. Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεων γενικώς κυριότητας του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου.
2. Κατάσχεση ακινήτων.
61. Το δικαίωμα επιστροφής φόρου και οποιαδήποτε απαίτηση κατά του Δημοσίου παραγράφεται μετά πενταετία από την ημερομηνία του νόμιμου τίτλου επιστροφής. Στη περίπτωση που η επιστροφή φόρου είναι αχρεώστητη, το δικαίωμα της επιστροφής είναι τρία έτη από την καταβολή του ποσού.
62. Το Αποδεικτικό Φορολογικής Ενημερότητας απαιτείται στις παρακάτω περιπτώσεις:
α) Για την είσπραξη χρημάτων ή την εξόφληση τίτλων πληρωμής για ποσά ύψους άνω των 1.500.
β) Για τη σύναψη και ανανέωση συμβάσεων δανείων, πιστώσεων και χρηματοδοτήσεων γενικά με τις αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα, εφόσον χορηγούνται με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, εκτός από εκείνες που χορηγούνται για αποκατάσταση ζημιών που προέρχονται από έκτακτα γεγονότα.
γ) Για τη μεταβίβαση ακινήτων από τον μεταβιβάζοντα, για την μεταβίβαση λόγω γονικής παροχής ή δωρεάς από τον παρέχοντα τη γονική παροχή ή τη δωρεά.
δ) Για τη σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων επι ακινήτων από τον παρέχοντα το εμπράγματο δικαίωμα. Δεν απαιτείται για τη σύσταση υποθήκης υπέρ του Δημοσίου.
ε) Για τη μεταβίβαση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών, μη επαγγελματικών μηχανοκινήτων θαλάσσιων σκαφών, ελικοπτέρων και ανεμοπτέρων που εμπίπτουν στα τεκμήρια διαβίωσης.
στ) Για την καταβολή των συμβατικώς εκχωρημένων χρηματικών απαιτήσεων, τόσο από τον εκχωρητή ή τον ενεχυράσαντα, όσο και από τον εκδοχέα ή ενεχυρούχο δανειστή.
63. Προσφυγή ασκείται μέσα στη προβλεπόμενη προθεσμία κατά του φύλλου ελέγχου ή πράξης επιβολής προστίμου καθώς και σε κάθε πράξη ή παράλειψη της Διοίκησης. Όπως πχ. Μη αποδοχή ανακλητικής δήλωσης ή αρνητική απάντηση σε επιφύλαξη που διατυπώνεται στη δήλωση.
64. Όταν ο φορολογούμενος έχει αμφιβολία αναφορικά με την υποχρέωση υποβολής δήλωσης για ορισμένα στοιχεία φορολογητέας ύλης, έχει το δικαίωμα να υποβάλλει δήλωση στην οποία γίνεται γι’ αυτό ρητή επιφύλαξη, η οποία πρέπει να είναι ειδική και αιτιολογημένη. Επιφύλαξη γενική και αόριστη θεωρείται ανύπαρκτη και κατά συνέπεια δεν επιφέρει κανένα αποτέλεσμα. Ομοίως μπορεί να γίνει επιφύλαξη αναφορικά με το χαρακτηρισμό της φορολογητέας ύλης και την υπαγωγή της σε άλλη φορολογία ή σε άλλη κατηγορία ή σε μειωμένο φορολογικό συντελεστή ή στις εκπτώσεις του φορολογητέου εισοδήματος.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η επιφύλαξη δεν συνεπάγεται την αναστολή της βεβαίωσης και είσπραξης εκ μέρους του Δημοσίου του αμφισβητούμενου φόρου.
65. Η Δήλωση αποτελεί δεσμευτικό τίτλο για το φορολογούμενο. Η ανάκληση της εν όλω ή εν μέρει, επιτρέπεται μόνο για λόγους συγγνωστής πλάνης. Το βάρος της απόδειξης των πραγματικών περιστατικών που συνιστούν συγγνωστή πλάνη το φέρει ο φορολογούμενος . Η ανάκληση γίνεται με την υποβολή δήλωσης στον αρμόδιο προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ μέχρι τη λήξη του οικείου οικ. έτους, με την οποία ανακαλείται φορολογητέα ύλη ή πραγματική και τεκμαρτή δαπάνη ή οποιοδήποτε προσδιοριστικό στοιχείο της δαπάνης, προκειμένου να προσδιοριστεί το εισόδημα με βάση τα τεκμήρια.
66. Το αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας μπορεί να χορηγηθεί:
Από οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ.
Από τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων και
Από τα Κ.Ε.Π (Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών).
Για τη χορήγηση του ΑΦΕ λαμβάνονται υπόψη:
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που προέρχονται από ατομικά χρέη αλλά και αυτές για τις οποίες ο ενδιαφερόμενος έχει υποχρέωση καταβολής.
Η υποβολή της τελευταίας δήλωσης Φόρου Εισοδήματος
Η υποβολή της τελευταίας εκκαθαριστικής δήλωσης Απόδοσης ΦΠΑ
67. Η ισόβια σύνταξη της πολύτεκνης μητέρας δεν φορολογείται σύμφωνα με ρητή διατύπωση του νόμου.