Αθήνα 29/11/2023
Αρ. πρωτ.:
Α. 1185
ΘΕΜΑ: Καθορισμός διαδικασίας ταυτόχρονης απόδοσης Α.Φ.Μ. και κλειδαρίθμου σε φυσικά πρόσωπα.
Άρθρο 1
Πεδίο εφαρμογής
Κάθε φυσικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό, φορολογικός κάτοικος Ελλάδας ή εξωτερικού, ανεξαρτήτου ηλικίας και δικαιοπρακτικής ικανότητας, που επιθυμεί να εγγραφεί στο Φορολογικό Μητρώο, υποβάλλει αίτημα απόδοσης Α.Φ.Μ. και ταυτόχρονης απόδοσης κλειδαρίθμου.
Άρθρο 2
Όροι και προϋποθέσεις υποβολής αιτήματος
Δυνατότητα υποβολής αιτήματος για απόδοση Α.Φ.Μ. και κλειδαρίθμου έχουν:
i. Τα ίδια τα ενδιαφερόμενα φυσικά πρόσωπα, ανεξαρτήτως φορολογικής κατοικίας, ή
ii. οι νόμιμοι εκπρόσωποι φυσικών προσώπων (ανηλίκων, προσώπων στερούμενων δικαιοπρακτικής ικανότητας) και οι φορολογικοί εκπρόσωποι των φορολογικών κατοίκων εξωτερικού, κ.λπ., ή
iii. τρίτα φυσικά πρόσωπα, τα οποία είναι εξουσιοδοτημένα από τα πρόσωπα των ανωτέρω περιπτώσεων i) και ii) ειδικά για τη διαδικασία της απόδοσης ΑΦΜ και κλειδαρίθμου.
Τα πρόσωπα των περιπτώσεων ii) και iii) υποβάλλουν το αίτημα απόδοσης ΑΦΜ και κλειδαρίθμου, εφόσον έχουν ήδη ΑΦΜ και είναι πιστοποιημένοι χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της ΑΑΔΕ.
Άρθρο 3
Διαδικασία υποβολής αιτήματος
1. Το αίτημα για απόδοση ΑΦΜ και κλειδαρίθμου υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από τα πρόσωπα του άρθρου 2, ανάλογα με την ιδιότητά τους μέσω ειδικής ψηφιακής εφαρμογής, που είναι αναρτημένη στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ.
Σε περίπτωση που στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή εισέρχεται το ίδιο το ενδιαφερόμενο φυσικό πρόσωπο, η είσοδος γίνεται ελεύθερα, χωρίς δυνατότητα ταυτοποίησης, ενώ στις περιπτώσεις νόμιμου εκπροσώπου ή τρίτου προσώπου, η είσοδος διενεργείται αποκλειστικά με τη χρήση των διαπιστευτηρίων (όνομα χρήστη και κωδικός πρόσβασης) που οφείλουν να έχουν αυτά τα πρόσωπα για την πρόσβασή τους στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
2. Ανεξαρτήτως της ιδιότητας, με την οποία εισέρχεται ένα πρόσωπο στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή, απαιτείται, μετά την είσοδο στη συγκεκριμένη εφαρμογή, η συμπλήρωση της σχετικής ηλεκτρονικής αίτησης με τα στοιχεία του προσώπου για λογαριασμό του οποίου θα αποδοθεί ΑΦΜ και κλειδάριθμος. Συγκεκριμένα, δηλώνονται:
i. Τα προσωπικά στοιχεία του (επωνυμικά στοιχεία και στοιχεία γέννησης),
ii. τα στοιχεία του ταυτοποιητικού του εγγράφου,
iii. τα στοιχεία επικοινωνίας του,
iv. η υπηκοότητά του, η οικογενειακή του κατάσταση και η δικαστική συμπαράσταση, σε περίπτωση που υπάρχει,
v. οι Α.Φ.Μ. των προσώπων με τα οποία σχετίζεται (σύζυγος, νόμιμος εκπρόσωπος, εξουσιοδοτημένος τρίτος για απόδοση Α.Φ.Μ. και κλειδαρίθμου) και
vi. το επιθυμητό όνομα χρήστη για την έκδοση κωδικών πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
Περαιτέρω, στην ίδια ως άνω ηλεκτρονική αίτηση γίνεται και η επισύναψη των κατά περίπτωση σχετικών δικαιολογητικών του άρθρου 4.
3. Στην περίπτωση που την ηλεκτρονική αίτηση υποβάλει το ίδιο το ενδιαφερόμενο φυσικό πρόσωπο, μετά την επιτυχή υποβολή της, δίνεται η δυνατότητα επιλογής ραντεβού, είτε μέσω της υπηρεσίας myAADElive, είτε προς την αρμόδια ή άλλη ΔΟΥ, καθώς και δυνατότητα άμεσης βιντεοκλήσης με τον πρώτο διαθέσιμο εκπρόσωπο της υπηρεσίας myAADElive, ενώ στην περίπτωση ηλεκτρονικής αίτησης από νόμιμο εκπρόσωπο ή τρίτο εξουσιοδοτημένο φυσικό πρόσωπο, δημιουργείται σχετικό ηλεκτρονικό αίτημα στο πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ, η δρομολόγηση του οποίου γίνεται προς την αρμόδια ΔΟΥ.
Άρθρο 4
Δικαιολογητικά
Στην ηλεκτρονική αίτηση επισυνάπτονται ευκρινή αρχεία, τα οποία αποτελούν προϊόν σάρωσης, των παρακάτω δικαιολογητικών, που αφορούν στο πρόσωπο στο οποίο θα αποδοθεί Α.Φ.Μ. και κλειδάριθμος. Συγκεκριμένα επισυνάπτονται κατά περίπτωση:
- Στοιχείο ταυτοποίησης:
Για Έλληνες υπηκόους φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας, αντίγραφο δελτίου αστυνομικής ταυτότητας σε ισχύ ή υπηρεσιακής ταυτότητας (Ελληνική Αστυνομία, Ελληνικός Στρατός - Ναυτικό - Αεροπορία, κ.λπ.) σε ισχύ στις περιπτώσεις που η αστυνομική έχει αντικατασταθεί.
Για Έλληνες υπηκόους φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού, εφόσον στερούνται αστυνομικής ταυτότητας, αντίγραφο ελληνικού διαβατηρίου σε ισχύ.
Για αλλοδαπούς υπηκόους κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανεξαρτήτως φορολογικής κατοικίας, αντίγραφο διαβατηρίου σε ισχύ ή ταυτότητας της χώρας τους σε ισχύ.
Για ομογενείς, ανεξαρτήτως φορολογικής κατοικίας, αντίγραφο ειδικού δελτίου ταυτότητας ομογενούς σε ισχύ.
Για αλλοδαπούς υπηκόους τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας, αντίγραφο διαβατηρίου ή εφόσον πρόκειται για αντικειμενικά στερούμενους διαβατηρίου, αντίγραφο αποδεικτικού νόμιμης παραμονής στη χώρα σε ισχύ.
Για αλλοδαπούς υπηκόους τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού, εφόσον πρόκειται για αντικειμενικά στερούμενους διαβατηρίου, άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο αναγνωρισμένο από την Ελλάδα.
Για ανηλίκους Έλληνες υπηκόους κατοίκους ημεδαπής κάτω των δώδεκα (12) ετών, εφόσον στερούνται αστυνομικής ταυτότητας πιστοποιητικό γέννησης ή οικογενειακής κατάστασης γονέων.
Για ανηλίκους Έλληνες υπηκόους, κατοίκους εξωτερικού κάτω των δώδεκα (12) ετών, εφόσον στερούνται αστυνομικής ταυτότητας, αντίγραφο ελληνικού διαβατηρίου σε ισχύ συνοδευόμενο από πιστοποιητικό γέννησης ή οικογενειακής κατάστασης γονέων.
Για αλλοδαπούς ανηλίκους υπηκόους τρίτων χωρών, ανεξαρτήτως φορολογικής κατοικίας, πιστοποιητικό γέννησης ή οικογενειακής κατάστασης γονέων, επίσημα μεταφρασμένο και επικυρωμένο, συνοδευόμενο από αντίγραφο διαβατηρίου σε ισχύ και αποδεικτικού νόμιμης παραμονής στη χώρα.
- Αποδεικτικό νόμιμης παραμονής στη χώρα:
Για αλλοδαπούς υπηκόους τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας, αντίγραφο άδειας διαμονής σε ισχύ ή οποιουδήποτε άλλου εγγράφου σε ισχύ το οποίο αποδεικνύει τη νόμιμη παραμονή τους στη χώρα.
- Έγγραφη δήλωση ορισμού φορολογικού εκπροσώπου:
Για φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του φορολογικού κατοίκου εξωτερικού.
- Αποδοχή ορισμού φορολογικού εκπροσώπου:
Για φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του φορολογικού εκπροσώπου.
Δεν απαιτείται στην περίπτωση που το αίτημα υποβάλλει ο ίδιος ο φορολογικός εκπρόσωπος.
- Ληξιαρχική πράξη γάμου ή συμφώνου συμβίωσης:
Για πρόσωπα που έχουν συνάψει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης.
- Δικαστική απόφαση:
Για πρόσωπα που τελούν υπό δικαστική συμπαράσταση ή επιτροπεία ή κηδεμονία ή επιμέλεια, για τον ορισμό του κατά περίπτωση νομίμου εκπροσώπου.
- Ειδική εξουσιοδότηση για απόδοση ΑΦΜ και κλειδαρίθμου:
Για πρόσωπα που εξουσιοδοτούν τρίτο πρόσωπο για διεκπεραίωση ειδικά της διαδικασίας απόδοσης ΑΦΜ και κλειδαρίθμου σύμφωνα με την παρούσα, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής (σχετικό υπόδειγμα αναρτημένο στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή).
Μετά την υποβολή και κατά την επεξεργασία της ηλεκτρονικής αίτησης επαληθεύεται η εγκυρότητα του υποβληθέντος δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή της υποβληθείσας άδειας διαμονής από τις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων που τηρούνται.
Η μη επισύναψη των απαιτούμενων δικαιολογητικών, συνιστά λόγο απόρριψης της αίτησης απόδοσης ΑΦΜ και κλειδαρίθμου.
Άρθρο 5
Διαδικασία ταυτοποίησης αιτούντος και διεκπεραίωσης αιτήματος
Κατόπιν της επιτυχούς υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης που περιγράφεται στο άρθρο 3, προκειμένου να διεκπεραιωθεί το αίτημα για απόδοση Α.Φ.Μ. και κλειδαρίθμου, απαιτείται να γίνει η ταυτοποίηση του αιτούντος. Προς τούτο, ακολουθείται η εξής κατά περίπτωση διαδικασία:
i. Το ενδιαφερόμενο φυσικό πρόσωπο
Κατόπιν επιτυχούς υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης από το ίδιο το φυσικό πρόσωπο για το οποίο θα αποδοθεί Α.Φ.Μ. και κλειδάριθμος, απαιτείται να επιλεγεί ο επιθυμητός τρόπος ταυτοποίησής του.
Ειδικότερα, το ίδιο το φυσικό πρόσωπο δύναται να προβεί σε βιντεοκλήση μέσω της υπηρεσίας myAADElive, είτε πραγματοποιώντας άμεση βιντεοκλήση με τον πρώτο διαθέσιμο υπάλληλο, είτε προγραμματίζοντας ραντεβού για βιντεοκλήση σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα.
Εναλλακτικά, το ίδιο το φυσικό πρόσωπο δύναται να προβεί σε επιλογή ραντεβού στην αρμόδια ή σε άλλη ΔΟΥ που επιθυμεί, όπου θα εξυπηρετηθεί με τη φυσική του παρουσία.
Μετά την επιτυχή ταυτοποίησή του, σύμφωνα με τις ανωτέρω εναλλακτικές και την επεξεργασία της αίτησης από τον υπάλληλο της υπηρεσίας myAADElive ή της ΔΟΥ κατά περίπτωση, το ίδιο το φυσικό πρόσωπο λαμβάνει στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, την οποία καταχώρησε στην ηλεκτρονική αίτησή του, τόσο τη βεβαίωση απόδοσης Α.Φ.Μ., όσο και τον κλειδάριθμο και τους κωδικούς πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, σε κρυπτογραφημένο αρχείο.
ii. Νόμιμος εκπρόσωπος
Κατόπιν επιτυχούς υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης από τον νόμιμο εκπρόσωπο του ενδιαφερόμενου φυσικού προσώπου για το οποίο θα αποδοθεί ΑΦΜ και κλειδάριθμος, η ταυτοποίηση του νομίμου εκπροσώπου πραγματοποιείται άμεσα και αυτοματοποιημένα, καθώς η είσοδός του στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή διενεργήθηκε με τη χρήση των προσωπικών του διαπιστευτηρίων, ενώ και η σχέση του νομίμου εκπροσώπου, καταχωρήθηκε στην ηλεκτρονική αίτηση ως σχετιζόμενος ΑΦΜ με τον ενδιαφερόμενο.
Μετά την επιτυχή ταυτοποίησή του και την επεξεργασία της αίτησης από υπάλληλο της Υπηρεσίας, ο νόμιμος εκπρόσωπος μετά από σχετική ειδοποίηση στην ηλεκτρονική διεύθυνση λαμβάνει στην ψηφιακή θυρίδα του («Τα Μηνύματά μου») τη βεβαίωση απόδοσης Α.Φ.Μ. και στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του, σε κρυπτογραφημένο αρχείο, τον κλειδάριθμο και τους κωδικούς πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
Ειδικά για την περίπτωση φορολογικού κατοίκου εξωτερικού, που δεν είναι ανήλικος και δεν στερείται δικαιοπρακτικής ικανότητας, πέρα από τον φορολογικό εκπρόσωπο, ο ίδιος ο αιτών λαμβάνει επίσης τόσο τη βεβαίωση απόδοσης Α.Φ.Μ., όσο και τον κλειδάριθμο και τους κωδικούς πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, σε κρυπτογραφημένο αρχείο, στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που καταχωρήθηκε από τον νόμιμο εκπρόσωπο στην ηλεκτρονική αίτηση ως διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του φορολογικού κατοίκου εξωτερικού.
iii. Εξουσιοδοτημένος τρίτος
Κατόπιν επιτυχούς υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης από τρίτο πρόσωπο, που είναι εξουσιοδοτημένο από τον ενδιαφερόμενο ή τον νόμιμο εκπρόσωπο του ενδιαφερομένου, για τον οποίο θα αποδοθεί Α.Φ.Μ. και κλειδάριθμος, η ταυτοποίηση του εξουσιοδοτημένου τρίτου προσώπου πραγματοποιείται άμεσα και αυτοματοποιημένα, καθώς η είσοδός του στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή διενεργήθηκε με τη χρήση των προσωπικών του διαπιστευτηρίων, ενώ και η σχέση του ως εξουσιοδοτημένου τρίτου προσώπου για απόδοση ΑΦΜ και κλειδαρίθμου καταχωρήθηκε στην ηλεκτρονική αίτηση ως σχετιζόμενος Α.Φ.Μ. με τον ενδιαφερόμενο.
Μετά την επιτυχή ταυτοποίηση του εξουσιοδοτημένου από τον ενδιαφερόμενο τρίτου προσώπου και την επεξεργασία της αίτησης από υπάλληλο της Υπηρεσίας, ο ίδιος ο αιτών για τον οποίο θα αποδοθεί ΑΦΜ και κλειδάριθμος λαμβάνει τόσο τη βεβαίωση απόδοσης ΑΦΜ, όσο και τον κλειδάριθμο και τους κωδικούς πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ σε κρυπτογραφημένο αρχείο, στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που δήλωσε κατά την παροχή της εξουσιοδότησής του προς το εξουσιοδοτημένο τρίτο πρόσωπο.
Σε περίπτωση καταχώρισης, από το εξουσιοδοτημένο τρίτο πρόσωπο, νομίμου εκπροσώπου για ανήλικο ή για πρόσωπο που στερείται δικαιοπρακτικής ικανότητας, τότε η βεβαίωση απόδοσης ΑΦΜ λαμβάνεται μόνο από τον νόμιμο εκπρόσωπο στην ψηφιακή θυρίδα του («Τα Μηνύματά μου»), ενώ ο κλειδάριθμος και οι κωδικοί πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ λαμβάνονται μόνο από τον νόμιμο εκπρόσωπο, σε κρυπτογραφημένο αρχείο, στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του.
Ειδικά για την περίπτωση καταχώρισης, από το εξουσιοδοτημένο τρίτο πρόσωπο, νόμιμου εκπροσώπου για φορολογικό κάτοικο εξωτερικού (φορολογικός εκπρόσωπος) που δεν είναι ανήλικος και δεν στερείται δικαιοπρακτικής ικανότητας, τότε, τόσο η βεβαίωση απόδοσης Α.Φ.Μ., όσο και ο κλειδάριθμος και οι κωδικοί πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ λαμβάνονται τόσο από τον φορολογικό εκπρόσωπο στην ψηφιακή θυρίδα του («Τα Μηνύματά μου»), που οφείλει να έχει και στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του σε κρυπτογραφημένο αρχείο αντίστοιχα, όσο και από τον ενδιαφερόμενο στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που καταχωρήθηκε από το εξουσιοδοτημένο τρίτο πρόσωπο στην ηλεκτρονική αίτηση ως διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του ενδιαφερομένου, σε κρυπτογραφημένο αρχείο.
Επιπλέον, ανάλογα με το περιεχόμενο της ειδικής εξουσιοδότησης για απόδοση Α.Φ.Μ. και κλειδαρίθμου, που θα έχει επισυναφθεί στην ηλεκτρονική αίτηση, εφόσον δίδεται η σχετική συγκατάθεση, το εξουσιοδοτημένο τρίτο πρόσωπο δύναται να λάβει τη βεβαίωση απόδοσης ΑΦΜ στην ψηφιακή θυρίδα του («Τα Μηνύματά μου»), που οφείλει να έχει και τον κλειδάριθμο και τους κωδικούς πρόσβασης στις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του, σε κρυπτογραφημένο αρχείο.
Άρθρο 6
Ισχύς - Μεταβατικές διατάξεις
1. Από τη δημοσίευση της παρούσας παύει να ισχύει η δυνατότητα υποβολής του εντύπου Δ210 για τη διαδικασία της απόδοσης Α.Φ.Μ., ως περιγράφεται στην υπό στοιχεία ΠΟΛ.1006/2013 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων «Διαδικασία και Δικαιολογητικά Απόδοσης Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ)/ Μεταβολής Στοιχείων και Έναρξης/Μεταβολής και Διακοπής Επιχειρηματικής Δραστηριότητας» (Β΄ 19/2014), αναφορικά με τις περιπτώσεις που ρυθμίζονται από την παρούσα.
2. Η απόφαση αυτή ισχύει από την 01/12/2023, εκτός από το τρίτο και τέταρτο εδάφιο της περ. iii) του άρθρου 5, τα οποία θα ισχύουν από 01/01/2024.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.