Αθήνα 25/09/2013
Αρ. πρωτ.:
ΠΟΛ. 1217
ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση της αριθ. 195/2013 γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ.
Σας γνωρίζουμε ότι ύστερα από ερώτημα της Υπηρεσίας μας που αφορούσε συγκεκριμένο φορολογούμενο, εκδόθηκε η αριθ. 195/2013 γνωμοδότηση του Β΄ Τμήματος του Ν.Σ.Κ. που έγινε αποδεκτή από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων.
Την ως άνω γνωμοδότηση σας αποστέλλουμε για ενημέρωσή σας και εφαρμογή στις σχετικές περιπτώσεις.
Σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην ως άνω γνωμοδότηση, το Β΄ Τμήμα του Ν.Σ.Κ. λαμβάνοντας υπόψη και εκτιμώντας τις αριθ. 477/2006 και 284/2005 γνωμοδοτήσεις του Ν.Σ.Κ., για την υπαγωγή νομικού προσώπου στη διαδικασία της ειδικής εκκαθάρισης του άρθρου 46α΄ του Ν. 1892/90 , καθώς και την πρόσφατη νομολογιακή θέση του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία κρίθηκε ότι η υπαγωγή του οφείλοντος προς το Δημόσιο, νομικού προσώπου στη διαδικασία της ειδικής εκκαθάρισης του ως άνω άρθρου και νόμου και η εξ αυτού του λόγου αναστολή των κατά του προσώπου αυτού αναγκαστικών, συντηρητικών και άλλων μέτρων, ως ισχύει, δεν σημαίνει την αυτόθροη επέκταση της αναστολής αυτής και στα εκ του νόμου συνυπόχρεα πρόσωπα που το εκπροσώπησαν, έκανε ομόφωνα δεκτό, για τους λόγους που επικαλείται και υπό το πρίσμα του δεδομένου ιστορικού, ότι η Διοίκηση νομίμως λαμβάνει ή διατηρεί τα ως άνω διασφαλιστικά μέτρα κατά των εκπροσώπων επιχειρήσεων, έστω και αν οι τελευταίες έχουν τεθεί στην ειδική εκκαθάρισης του άρθρου 46α΄ του Ν. 1892/90.
Η ως άνω άποψη δεν προσκρούει ούτε στις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 4138/2013 (ΦΕΚ 72Α΄), περί αναστολής της ποινικής δίωξης ή της εκδίκασης των ποινικών υποθέσεων που εκκρεμούν σε β΄ βαθμό, των πάσης φύσεως διοικητικών και αστικών κυρώσεων, καθώς και της έναρξης ή συνέχισης αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της περιουσίας των Προέδρων και λοιπών μελών διοικήσεως των ΑΣ, ΕΑΣ, ΚΑΣΟ, ΚΕΣΕ και ΣΕ που, μεταξύ άλλων, έχουν τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης ή πρόκειται να τεθούν με οποιονδήποτε τρόπο και μέχρι την ολοκλήρωση των εκκαθαρίσεων και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν της 31 ης Δεκεμβρίου 2013.
Και τούτο, διότι οι δεσμεύσεις του άρθρου 14 του Ν. 2523/1997 δεν αποτελούν διοικητικές, αλλά ούτε αστικές κυρώσεις, ενώ ασφαλώς δεν αποτελούν ούτε ποινικές κυρώσεις ή μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης.
Επίσης, σύμφωνα πάλι με τα όσα εκτίθενται στην παρούσα γνωμοδότηση, οι ενώσεις συνεταιρισμών εκτός από το γεγονός ότι αποτελούν, κατά νόμον, ίδια νομικά πρόσωπα, διακεκριμένα των συνεταιρισμών που τις απαρτίζουν, αποτελούν και αυτοτελή φορολογικά υποκείμενα, μνημονευόμενα ιδιαιτέρως ως τοιαύτα στο άρθρο 101, παρ.ιγ΄ του Κ.Φ.Ε.
Παρά ταύτα, στο άρθρο 20 του Ν. 2523/1997 δεν μνημονεύεται ρητώς η ποινική ευθύνη των Προέδρων, των γραμματέων, των ταμιών και των διαχειριστών των ενώσεων συνεταιρισμών.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την αναμφισβήτητη παραδοχή ότι δεν επιτρέπεται η διασταλτική ερμηνεία ή η αναλογική εφαρμογή ειρημένων διατάξεων του άρθρου 20 του Ν. 2523/1997, ως προς τα υποκείμενα στις δεσμεύσεις του άρθρου 14 του Ν.2523/1997 πρόσωπα, καθιστά αδύνατη την εφαρμογή των εν λόγω δεσμεύσεων στα προαναφερόμενα πρόσωπα των ενώσεων αγροτικών συνεταιρισμών, εκτός αν αποδειχθεί ότι, εν τοις πράγμασι, είχαν ασκήσει διαχειριστικά καθήκοντα σε αγροτικό συνεταιρισμό.
Κατ΄ επέκταση του ως άνω συμπεράσματος, με την παρούσα γνωμοδότηση κρίθηκε ότι η ύπαρξη ατομικής αστικής συνευθύνης προς καταβολή των προς το Δημόσιο χρεών, όσων φυσικών προσώπων άσκησαν διοίκηση ή διαχείριση στα υπόχρεα νομικά πρόσωπα, παρά το γεγονός ότι δεν αποτελεί προϋπόθεση, δεν αρκεί και από μόνη της για τη νόμιμη επιβολή των εν λόγω μέτρων του άρθρου 14 του Ν. 2523/1997, αν δεν υφίσταται και η ρητή αναφορά τους στις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου 20 του ως άνω νόμου, κατά τη σχετική πρόβλεψη του άρθρου 14.
Ενόψει των ανωτέρω, το Β΄ Τμήμα του Ν.Σ.Κ. έκανε δεκτό ότι είναι, εν γένει, επιτρεπτή η λήψη και διατήρηση των διασφαλιστικών μέτρων του άρθρου 14 του Ν. 2523/1997 εις βάρος προσώπου, που κατείχε κάποια από τις ιδιότητες του άρθρου 20, παρ. 1 έως 4 σε νομικό πρόσωπο που αναφέρεται ρητά στις εν λόγω διατάξεις, ανεξάρτητα αν το τελευταίο τελεί σε διαδικασία εκκαθάρισης, κατά το άρθρο 46α του Ν. 1892/90.
Επίσης, με την συγκεκριμένη γνωμοδότηση έγινε δεκτό ότι ο πρόεδρος, οι διαχειριστές ως και κάθε άλλο πρόσωπο που άσκησε διοίκηση και διαχείριση σε Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (Ε.Α.Σ.) δεν υπόκεινται στα μέτρα του άρθρου 14 του Ν.2523/1997 .
Την παραπάνω γνωμοδότηση σας αποστέλλουμε για ενημέρωσή σας και παρακαλούμε για την εφαρμογή της στις σχετικές περιπτώσεις.