ΙΚΑ 2.3.2004
Εγκύκλιος 24
ΘΕΜΑ: Αύξηση χρονικών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης από το ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) - Ανακαθορισμός συντάξεων συγχ/νων ταμείων στο ΕΤΕΑΜ - Επέκταση διατάξεων Ν.612/77
Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 22 παρ.2 και 3, καθώς και του άρθρου 5 παρ.1 του Ν.3232/04 «θέματα κοινωνικής ασφάλισης και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 48/Α/12.2.2004), που σχετίζονται με τα αναγραφόμενα στο θέμα της παρούσας και σας παρέχουμε τις παρακάτω οδηγίες για την εφαρμογή τους:
Α. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ (¶ρθρο 22 § 2)
1. ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΓΗΡΑΤΟΣ
Με την κοινοποιούμενη διάταξη για τη χορήγηση σύνταξης από το ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) αυξάνεται το όριο ημερών εργασίας από (4.050) σε (4.500). Η αύξηση αυτή πραγματοποιείται προοδευτικά με την προσθήκη στις (4.050) ημέρες εργασίας ανά (150) ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος, αρχής γενομένης από της 1ης Ιανουαρίου του επόμενου έτους από το έτος στο οποίο συμπληρώνονται οι (4.050) ημέρες εργασίας για κάθε ομάδα ασφ/νων.
Όπως είναι γνωστό η υπαγωγή διαφόρων ομάδων εργαζομένων στην ασφάλιση του τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ πραγματοποιήθηκε σταδιακά ( εγκ. 135/83 ), οπότε η προαναφερθείσα προοδευτική αύξηση των ημερών εργασίας καλύπτει μόνον - όπως ρητά αναφέρεται και στο Νόμο - αυτές τις ομάδες ασφαλισμένων, ενώ για τους προερχόμενους από συγχ/ντα στο τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ ταμεία ισχύουν από 1.1.04 οι πλήρεις χρονικές προϋποθέσεις, ήτοι (4.500) ημέρες εργασίας.
Σημειωτέον ότι το όριο των (4.050) ημερών εργασίας έχει ήδη συμπληρωθεί από 1.1.03 για την ομάδα ασφ/νων που είχε υπαχθεί στην ασφάλιση του τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ από 1.11.80, ενώ για τις ομάδες ασφαλισμένων που υπήχθησαν από 1.11.81 και από 1.2.83 το όριο τούτο συμπληρώνεται από 1.1.04 και 1.1.06 αντίστοιχα.
Έτσι οι χρονικές προϋποθέσεις για την θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος από το ΕΤΕΑΜ διαμορφώνονται ως ο επισυναπτόμενος πίνακας.
Εξαίρεση από την κατά τ΄ ανωτέρω αύξηση των ημερών ασφάλισης για την συνταξιοδότηση από το ΕΤΕΑΜ προβλέφθηκε μόνον για τις κατωτέρω κατηγορίες ασφ/νων:
α) αυτοί που δικαιούνται σύνταξη από τον φορέα κύριας ασφάλισης σε ειδικά όρια ηλικίας και ο απαιτούμενος αριθμός ημερών εργασίας έχει παραμείνει στις (4.050). Ενδεικτικά αναφέρουμε (όσον αφορά το ΙΚΑ ως κύριο φορέα ασφάλισης):
¶νδρες που γεννήθηκαν μέχρι 31.12.28 και Γυναίκες που γεννήθηκαν μέχρι 31.12.33 - ¶νδρες που γεννήθηκαν μέχρι 31.12.33 και Γυναίκες που γεννήθηκαν μέχρι 31.12.38 εφόσον συνταξιοδοτηθούν βάσει του Κ.Β.Α.Ε. - ¶νδρες- Γυναίκες απασχολούμενοι σε υπόγειες στοές μεταλλείων- λιγνιτωρυχείων και σε υποθαλάσσιες εργασίες κλπ.
Ευνόητο είναι ότι η αύξηση των ημερών ασφάλισης δεν βρίσκει εφαρμογή και στους συνταξιοδοτούμενους με βάση τις διατάξεις του αρθ. 1 παρ. 1 του Ν.612/77 ή κατά παραπομπή σ΄ αυτόν (τυφλοί- παρ/κοί- πάσχοντες από μεσογειακή αναιμία κ.α.) και
β) αυτοί που μέχρι την έναρξη της ισχύος του νόμου (δηλ. ως και 11/2/04) έχουν υπαχθεί στην προαιρετική ασφάλιση μακροχρόνια ανέργων, βάσει των διατάξεων του αρθ.10 του Ν. 2874/00, για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος από το ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) και για τους οποίους είχε ορισθεί με σχετική απόφαση ο υπολειπόμενος για συνταξιοδότηση χρόνος περιοριζόμενος στις (4.050) ημέρες εργασίας. Δηλαδή στις περιπτώσεις αυτές δεν θα τροποποιηθούν οι εκδοθείσες μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων, του ΙΚΑ και οι ασφ/νοι θα συνταξιοδοτηθούν με τις προϊσχύουσες διατάξεις (ήτοι ανώτατο όριο ημερών ασφάλισης 4.050). Επ΄ ευκαιρία διευκρινίζεται ότι οι προϋποθέσεις για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος ΙΚΑ και ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) - προκειμένου οι ασφ/νοι να υπαχθούν στις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.2874/00 - που αναφέρονται αναλυτικά στους πίνακες που επισυνάπτονται στις 65/01 και 95/01 εγκυκλίους αφορούν ασφ/νους, οι οποίοι υπήχθησαν στην ασφάλιση ως 31/12/92 (ήτοι «παλαιούς» ασφ/νους).
2. ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ
Με τη νέα διάταξη που ισχύει από 1/1/2005 ορίζεται ότι ο αριθμός των τουλάχιστον (300) ημερών εργασίας, που απαιτείται να έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος εντός των (5) ημερολογιακών ετών των αμέσως προηγούμενων εκείνου κατά το οποίο κατέστη ανάπηρος, αυξάνεται προοδευτικά σε (600) τουλάχιστον ημέρες εργασίας, με την προσθήκη στις (300) Η.Ε. ανά (100) κατά μέσο όρο για κάθε ημερολογιακό έτος.
Έτσι μετά την ανωτέρω σταδιακή αύξηση ημερών εργασίας ο απαιτούμενος, για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο, χρόνος διαμορφώνεται ως εξής:
α) Για το έτος 2005
400 Η.Ε.
β) Για το έτος 2006
500 Η.Ε.
γ) Για το έτος 2007
600 Η.Ε.
Στον απαιτούμενο αριθμό ημερών εργασίας που πρέπει να έχει πραγματοποιήσει ο ασφ/νος στην ασφάλιση του ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) και ο οποίος έχει διαμορφωθεί μετά την σταδιακή αύξηση σε (1.500) ημέρες εργασίας ( άρθρο 5 § 2 Ν.997/79 - εγκ. 135/83 ) δεν επέρχεται καμία αλλαγή.
Εξυπακούεται ότι ισχύουν και οι χρονικές προϋποθέσεις του γήρατος - όπως διαμορφώνονται με τις νέες διατάξεις - καθώς και οι χρονικές προϋποθέσεις των διατάξεων του άρθρου 14 του Ν.1469/84, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρου 27 του Ν. 1902/90 (εγκ.61/99).
Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται σ΄ όλους τους ασφ/νους του ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) δηλ. είτε πρόκειται για ασφαλισμένους που υπήχθησαν στην ασφάλιση του ΕΤΕΑΜ από 1.11.80, από 1.11.81 και από 1.2.83 είτε πρόκειται για ασφ/νους που προέρχονται από συγχωνευθέντα στο ΕΤΕΑΜ ταμεία.
3. ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΥ
Για την συνταξιοδότηση των μελών οικογενείας θανόντων ασφ/νων του ΕΤΕΑΜ, όπως είναι γνωστό απαραίτητη είναι η πραγματοποίηση των απαιτούμενων για θεμελίωση δικαιώματος σε σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας χρονικών προϋποθέσεων. Κατά συνέπεια ισχύουν και στις περιπτώσεις κρίσεως συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω θανάτου ασφ/νου ΕΤΕΑΜ οι προϋποθέσεις της παρ. 1 της παρούσας.
Οι προϋποθέσεις της παρ.2 όπως διαμορφώνονται μετά την σταδιακή αύξηση των (300) Η.Ε. την τελευταία 5ετία σε (600) Η.Ε. κατά ρητή αναφορά στην κοινοποιούμενη διάταξη, δεν επηρεάζει τις συντάξεις λόγω θανάτου, για τις οποίες η πρόσθετη προϋπόθεση πραγματοποίησης των (300) Η.Ε. παραμένει.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ
Όσοι μέχρι έναρξης ισχύος του Νόμου έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϊσχύουσες διατάξεις διατηρούν το θεμελιωμένο δικαίωμα, ανεξαρτήτως της μεταγενέστερης υποβολής του αιτήματος.
Β. ΑΝΑΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΣΥΓΧ/ΝΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΣΤΟ ΕΤΕΑΜ (άρθρο 22 § 2)
Με τη διάταξη του άρθρου 19 του Ν. 2434/96 (ΦΕΚ 188/Α) - κοινοποιηθείσα με την αρ.4/97 εγκύκλιο της Διεύθυνσής μας - καθορίστηκε ο τρόπος ανακαθορισμού των ποσών των συντάξεων των συντ/χων των συγχωνευομένων στο ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) φορέων, κλάδων ή λογαριασμών Επικουρικής Ασφάλισης, με τις αναγραφόμενες σ΄ αυτή διαφοροποιήσεις.
Με την κοινοποιούμενη διάταξη αντικαθίσταται από 12.2.04 (ημέρ. ισχύος του νόμου) - και θα καταλαμβάνει τους εφεξής συντ/χους που προέρχονται από συγχ/ντα στο ΕΤΕΑΜ Ταμεία - μόνον η περίπτωση γ΄ της παρ.1 του άρθρου 19 του Ν.2434/96, η οποία στο εξής θα ισχύει ως κατωτέρω:
«Ποσά συντάξεων τα οποία κατά την προηγούμενη της συγχώνευσης ημέρα είναι μεγαλύτερα, του ποσού του κατωτάτου ορίου συντάξεων του ΕΤΕΑΜ αυξημένου κατά 50%, συνεχίζουν να καταβάλλονται από το ΕΤΕΑΜ, διατηρούμενης και καταβαλλομένης της επιπλέον διαφοράς αμετάβλητης μη συμψηφιζομένης με τις αυξήσεις των συντάξεων του ΕΤΕΑΜ, οι οποίες χορηγούνται επί του ποσού του κατώτατου ορίου αυξημένου κατά 50%».
Εννοείται ότι σε περίπτωση θανάτου του συντ/χου η αμετάβλητη διαφορά θα μεταβιβάζεται στα δικαιοδόχα μέλη - κατά το αναλογούν ποσοστό - αφού θεωρείται ποσό συντάξεως του θανόντος.
Πέραν όμως της ανωτέρω κατηγορίας δικαιουμένων της αναπροσαρμογής αυτής, η διάταξη αυτή θα εφαρμοσθεί και στους συντ/χους που ήδη τα Ταμεία τους έχουν, συγχωνευθεί πριν την 12/2/04 στο ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ), το ποσό της σύνταξης τους έχει υπολογισθεί με την προϊσχύουσα διάταξη και βρίσκονται στην διαδικασία συμψηφισμού τους. Δηλ. οποιαδήποτε αύξηση δοθεί στις συντάξεις του ΕΤΕΑΜ από την ισχύ του Νόμου και εξής δεν θα συμψηφίζεται με το προσωρινό επίδομα μέχρι μηδενισμού του, αλλά θα χορηγείται επί του ανωτάτου ορίου, ο συντ/χος θα την λαμβάνει και το προσωρινό επίδομα θα παραμένει αμετάβλητο.
Γ. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ Ν.612/77 (άρθρο 5 § 1)
Με την κοινοποιούμενη διάταξη - που ισχύει από 12.2.04 - παρέχεται και στους πάσχοντες από αιμορροφιλία τύπου Α΄ ή Β΄, καθώς και στους μεταμοσχευόμενους από συμπαγή όργανα (καρδιά - πνεύμονες - ήπαρ και πάγκρεας) -ασφαλισμένους των ασφαλιστικών οργανισμών αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων - η ιδιαίτερη ασφ/κή προστασία που παρέχεται στους τυφλούς ασφ/νους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.612/77.
Έτσι και για την προαναφερόμενη κατηγορία ασφ/νων του ΕΊΈΑΜ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης είναι αυτές που εφαρμόζονται για τους τυφλούς ασφ/νους (σχετ. εγκ. 83/96 ).
ΠΙΝΑΚΑΣ
ΘΕΜΕΛΙΩΣΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
ΛΟΓΩ ΓΗΡΑΤΟΣ ΕΤΕΑΜ (τ.ΙΚΑ – ΤΕΑΜ)
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΦ/ΝΩΝ | ΗΜΕΡ. ΥΠΑΓΩΓΗΣ | ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ Η.Ε. |
1) Οι απασχολούμενοι σε Μεταλλεία, Λιγνιτωρυχεία και Λατομεία. 2) Οι απασχολούμενοι στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης με σχέση ιδιωτικού δικαίου. | 1.11.80 | ………. ………. ………. 2002 3975 Η.Ε. 2003 4050 Η.Ε. 2004 4200 Η.Ε 2005 4350 Η.Ε. 2006 4500 Η.Ε. |
1) Οι θυρωροί Μεγάρων, Επιχειρήσεων & εκμεταλλεύσεως με σχέση ιδιωτικού δικαίου. 2) Οι θυρωροί πολυκατοικιών. 3) Έμμισθοι λογιστές & βοηθοί λογιστών ιδιωτικών επιχειρήσεων. 4) Το προσωπικό του Εθνικού Οργανισμού Πρόνοιας. 5) Οι έμμισθοι φαρμακοποιοί σε επιχειρήσεις ιδιωτικού δικαίου. | 1.11.81 | ………. ……… ………. 2002 3800 Η.Ε. 2003 3975 Η.Ε. 2004 4050 Η.Ε. 2005 4200 Η.Ε. 2006 4350 Η.Ε. 2007 4500 Η.Ε. |
Όλοι οι ασφ/νοι του ΙΚΑ ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης που δεν έχουν επικουρική ασφάλιση. | 1.2.83 | ………. ……… ………. 2002 3450 Η.Ε 2003 3625 Η.Ε 2004 3800 Η.Ε. 2005 3975 Η.Ε. 2006 4050 Η.Ε. 2007 4200 Η.Ε. 2008 4350 Η.Ε. 2009 4500 Η.Ε. |
Προερχόμενοι από Συγχ/ντα στο τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ Ταμεία |
| 4500 Η.Ε. |
Ν. 3232/04
…………………………………………………………………….
ΑΡΘΡΟ 5 - Ρύθμιση συνταξιοδοτικών θεμάτων ατόμων με αναπηρίες
Οι διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 612/1977 (ΦΕΚ 164 Α) εφαρμόζονται και στους ασφαλισμένους των ασφαλιστικών οργανισμών αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, οι οποίοι πάσχουν από αιμορροφιλία τύπου Α ή Β, καθώς και στους μεταμοσχευόμενους από συμπαγή όργανα (καρδιά - πνεύμονες - ήπαρ και πάγκρεας), που βρίσκονται σε συνεχή ανοσοκαταστολή, εφόσον για τις περιπτώσεις αυτές συντρέχει ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
……………………………………………………………………
ΑΡΘΡΟ 22 - Ειδικές ρυθμίσεις φορέων επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας
……………………………………………………………………..
2. Μετά το δεύτερο εδάφιο της παρ.1 του άρθρου 5 του Ν.997/1979 (ΦΕΚ 287 Α΄), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Το όριο των τεσσάρων χιλιάδων πενήντα (4.050) ημερών εργασίας αυξάνεται προοδευτικά σε τέσσερις χιλιάδες πεντακόσιες (4.500) ημέρες εργασίας, προστιθεμένων στις τέσσερις χιλιάδες πενήντα (4.050) ημέρες εργασίας εκατόν πενήντα (150) ημερών για κάθε ημερολογιακό έτος, αρχής γενομένης από της 1ης Ιανουαρίου του επομένου έτους από το έτος στο οποίο συμπληρώνονται οι τέσσερις χιλιάδες πενήντα (4.050) ημέρες εργασίας για κάθε ομάδα ασφαλισμένων.
Από την κατά το προηγούμενο εδάφιο προοδευτική αύξηση των ημερών ασφάλισης εξαιρούνται οι ασφαλισμένοι οι οποίοι δικαιούνται σύνταξης από το φορέα κύριας ασφάλισης σε ειδικά όρια ηλικίας με την πραγματοποίηση τεσσάρων χιλιάδων πενήντα (4.050) ημερών ασφάλισης, καθώς και οι ασφαλισμένοι οι οποίοι μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού έχουν υπαχθεί στην προαιρετική ασφάλιση του ΕΤΕΑΜ κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 10 του Ν. 2874/2000 (ΦΕΚ 286 Α΄) για τη συμπλήρωση τεσσάρων χιλιάδων πενήντα (4.050) ημερών ασφάλισης.
Οι οριζόμενες από την παρ. 2 του άρθρου 5 του Ν. 997/1979 (ΦΕΚ 287 Α) για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω αναπηρίας τριακόσιες (300) ημέρες ασφάλισης εντός των πέντε (5) ημερολογιακών ετών των αμέσως προηγουμένων του έτους κατά το οποίο ο ασφαλισμένος κατέστη ανάπηρος αυξάνονται σε εξακόσιες (600) προστιθεμένων ανά εκατό (100) κατά μέσο όρο για κάθε ημερολογιακό έτος αρχής γενομένης από 1.1.2005.
Για τη συνταξιοδότηση των μελών οικογένειας θανόντων ασφαλισμένων ή συνταξιούχων εξακολουθούν να ισχύουν οι τριακόσιες (300) ημέρες ασφάλισης.
3. Η περίπτωση γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 19 του Ν. 2434/1996 (ΦΕΚ 188 Α) αντικαθίσταται ως εξής:
«γ. Ποσά τα οποία κατά την προηγούμενη της συγχώνευσης ημέρα είναι μεγαλύτερα του ποσού του κατώτατου ορίου συντάξεων του ΕΤΕΑΜ αυξημένου κατά 50% συνεχίζουν να καταβάλλονται από το ΕΤΕΑΜ διατηρουμένης και καταβαλλομένης της επιπλέον διαφοράς αμετάβλητης μη συμψηφιζόμενης με τις αυξήσεις των συντάξεων του Ε.Τ.Ε.Α.Μ. οι οποίες χορηγούνται επί του ποσού του κατώτατου ορίου αυξημένου κατά 50%.
Η διάταξη αυτή έχει εφαρμογή και επί ποσών συντάξεων συνταξιούχων ήδη συγχωνευθέντων φορέων ή κλάδων επικουρικής ασφάλισης που ευρίσκονται στη διαδικασία συμψηφισμού τους.